Dante Aligieri - Ferri...
2 posters
Faqja 3 e 5
Faqja 3 e 5 • 1, 2, 3, 4, 5
Dante Aligieri - Ferri...
First topic message reminder :
Ne kete teme do t'ju sjell vepren e Dante Aligierit, te titulluar Ferri.
Ju uroj lexim te kendshem.
Ne kete teme do t'ju sjell vepren e Dante Aligierit, te titulluar Ferri.
Ju uroj lexim te kendshem.
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Pastaj, kur me shikim mbare I kalova,
Nje tjeter krejt te kuqe, flake e gjalle,
Siper me ‘j pate si qumesht bardh veshtrova.
Njani, qe kish nje dose te bruzte ne balle
Te kuletes se vet bardh porsi bore,
Me tha:
Shko! Por pse I gjalle je fute n’kete vend te gjore,
Ta dijsh se fqinin tim Vitaliani
Ne t’majten time do ta shoh n’kete zore.
Mes fiorentinve rashe une padovani,
Shpesh klithja e tyne n’veshe me oshetin:
- Te na le t’vije kalorsi yne sovrani,
qe do te kete tre sqepet mbi takfine!>
E drodhi nofllen, gjuhen nxori jashte
Porsi mezati hunden kur lepin.
E une se po vonoj nisame drashte,
Mbasi vete prisi m’kishte porosite,
Prandej u ktheva e I lashe n’ate jete te vrashte.
Mesuesin une e gjeta tue me prite
Siper kurrizit te asaj shkerbe.
Me tha:
Me shkalle te tilla tash do zbresim ne;
Ne mes po rrij e para po t’ve ty,
Se mos ti ndonje dam prej bishtit ke.>
Si ai qe ethesh kartane kaperthye,
Irnue e tha, vjen tue u nxi nder thoj
E dridhet po te shohe hije me sy,
Keshtu u ngjetha, lart kur ai me ftoi;
Por, si sherbtori para zotenise
Trim, turpi burre me u ba me detyroi.
vazhdon...
Nje tjeter krejt te kuqe, flake e gjalle,
Siper me ‘j pate si qumesht bardh veshtrova.
Njani, qe kish nje dose te bruzte ne balle
Te kuletes se vet bardh porsi bore,
Me tha:
Shko! Por pse I gjalle je fute n’kete vend te gjore,
Ta dijsh se fqinin tim Vitaliani
Ne t’majten time do ta shoh n’kete zore.
Mes fiorentinve rashe une padovani,
Shpesh klithja e tyne n’veshe me oshetin:
- Te na le t’vije kalorsi yne sovrani,
qe do te kete tre sqepet mbi takfine!>
E drodhi nofllen, gjuhen nxori jashte
Porsi mezati hunden kur lepin.
E une se po vonoj nisame drashte,
Mbasi vete prisi m’kishte porosite,
Prandej u ktheva e I lashe n’ate jete te vrashte.
Mesuesin une e gjeta tue me prite
Siper kurrizit te asaj shkerbe.
Me tha:
Me shkalle te tilla tash do zbresim ne;
Ne mes po rrij e para po t’ve ty,
Se mos ti ndonje dam prej bishtit ke.>
Si ai qe ethesh kartane kaperthye,
Irnue e tha, vjen tue u nxi nder thoj
E dridhet po te shohe hije me sy,
Keshtu u ngjetha, lart kur ai me ftoi;
Por, si sherbtori para zotenise
Trim, turpi burre me u ba me detyroi.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Si dijta une I kceva mbi kurris;
Deshta me I bza, por zani krejt m’u muer
E fjala s’duel:
E ai qe me ndihmoi sa hera kur
N’rreziqe rashe, si hypa, pa vonue
Me kapi e me shterngoi fort per krahnuer
Dhe tha: Gjiret por ban t’medha, ulu ngadale,
Mendo se c’peshe te re te kam ngarkue!>
Si shkoqet lundra bregut, vale mbi vale,
Ashtu rreshqiti ai nga shkambi I zi
E, porsa ndjeu se s’kishte gja me e ndale,
Koken e suell ku kish bishtin e tij,
Qe porsi ngjale ne hapesi e shtriu
Edhe me flete cau rrugen per ajri.
Besoj se frike me shume Feton fatziu
Nuk pati, kur I hiken frejt prej dore
E qielli flake, si e shihni, vetetiu;
E as Ikarios, kur ne sfere qiellore
Nder flete ndjeu dyllin tue iu shkri, bab’-shkreta
Ndersa I briste: -
Se sa une pata, pezullue kur mbeta
E rreth e qark gja syni s’me shikonte,
Vec bishes qe me mbante n’flatra t’veta.
Ajo ngadale, ngadale ne qiell notonte,
Sillej e zbriste, e une nuk ndjeja gja
Vec ajrit, qe nga poshte e n’ftyre m’freskonte.
Ne veshe nderkaq m’erdh nje zhaurime hata
N’e djathte, ku lumi binte thik teposhte,
E shtriva koken ndonje send me pa.
vazhdon...
Deshta me I bza, por zani krejt m’u muer
E fjala s’duel:
E ai qe me ndihmoi sa hera kur
N’rreziqe rashe, si hypa, pa vonue
Me kapi e me shterngoi fort per krahnuer
Dhe tha: Gjiret por ban t’medha, ulu ngadale,
Mendo se c’peshe te re te kam ngarkue!>
Si shkoqet lundra bregut, vale mbi vale,
Ashtu rreshqiti ai nga shkambi I zi
E, porsa ndjeu se s’kishte gja me e ndale,
Koken e suell ku kish bishtin e tij,
Qe porsi ngjale ne hapesi e shtriu
Edhe me flete cau rrugen per ajri.
Besoj se frike me shume Feton fatziu
Nuk pati, kur I hiken frejt prej dore
E qielli flake, si e shihni, vetetiu;
E as Ikarios, kur ne sfere qiellore
Nder flete ndjeu dyllin tue iu shkri, bab’-shkreta
Ndersa I briste: -
Se sa une pata, pezullue kur mbeta
E rreth e qark gja syni s’me shikonte,
Vec bishes qe me mbante n’flatra t’veta.
Ajo ngadale, ngadale ne qiell notonte,
Sillej e zbriste, e une nuk ndjeja gja
Vec ajrit, qe nga poshte e n’ftyre m’freskonte.
Ne veshe nderkaq m’erdh nje zhaurime hata
N’e djathte, ku lumi binte thik teposhte,
E shtriva koken ndonje send me pa.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Nuk ndeja ma aq lirshem tue zbrite poshte,
Kur flaket pashe e klithje e vaje degjova,
Prandej une tue u dridhe shterngova kofshte.
Per zdrypje e rrotullime u kujtova
Vetem at’here, kur ne ate vend per seri
Mundime e vuetje nga cdo ane hetova.
Si, lodhe nga fluturimi igjate, skyferi
Kah s’vren as zog as vove, me ra nis vete,
N’sa I zoti bret: - e ai I mjeri
I lodhun zbret ku u ngrit aq krahalete,
Me gjire t’hapta shkon e zen nje vend
Larg mjeshtrit, I idhnuem e kryeperpjete;
Keshtu Gerioni, neper ajr si u end,
U ul e ra rranze atij shkambi thik
Edhe, si na shkarkoi, I egri shpend
Si nje shigjete fluturuese humbi vrik.
Kur flaket pashe e klithje e vaje degjova,
Prandej une tue u dridhe shterngova kofshte.
Per zdrypje e rrotullime u kujtova
Vetem at’here, kur ne ate vend per seri
Mundime e vuetje nga cdo ane hetova.
Si, lodhe nga fluturimi igjate, skyferi
Kah s’vren as zog as vove, me ra nis vete,
N’sa I zoti bret: - e ai I mjeri
I lodhun zbret ku u ngrit aq krahalete,
Me gjire t’hapta shkon e zen nje vend
Larg mjeshtrit, I idhnuem e kryeperpjete;
Keshtu Gerioni, neper ajr si u end,
U ul e ra rranze atij shkambi thik
Edhe, si na shkarkoi, I egri shpend
Si nje shigjete fluturuese humbi vrik.
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Kenga e XVIII
Nje vend quejte Lugjezeza asht ne hon,
Me shkrepa ngjyrehekur I ndertuem,
Si qarku nalt, qe rreth e rreth I shkon.
Në mes te ketij logu te mallkuem
Hapet nje pus I gjane e I thelle sa s’ka, -
Do flas ma vonë se si asht I sajuem.
I rrumbullakte asht brezi I tokes, pra,
Qe ndan kete pus nga ajo e perpjete malore,
E ne dhjete lugje gjithe ky brez asht nda.
Sikur e kane te pamet do llogore,
Keshtjellave shumfish perqark qe u shkojne
Dhe mprojne te lartat ledhe madheshtore,
Po ate pershtypje lugjet te perftojne;
Si dyerët e fortesave I kanë
Urat, qe tej llogores te kalojne,
Ashtu permbi seicilen lugje t’gjane
Shum ura te medha gjithe shkrep e gur
Ngrihen e n’fund bashkohen pusit pranë.
Na ne kete vend u gjetem at’here kur
Iu ulem tok Gerjonit, e poeti
Nga e majta shkoi dhe mbrapa tij me muer.
Por ne te djathten syni im me mbeti
Mbi te denuem te tjere, tjere kerbactarë,
Dhe vlonte e para lugje asi rrëmeti.
Te gjithe ishin picak ata mkatarë;
Nje valë drejt nesh, nje vale shkonte perpjetë
Tue ecë ma shpejt se na, siur ma parë
Banor’t e Romes, ne te shenjten vjete
Te jubileut te madh, kur uren dalin,
Menyre te lehte per kete kalim kane gjete,
vazhdon...
Nje vend quejte Lugjezeza asht ne hon,
Me shkrepa ngjyrehekur I ndertuem,
Si qarku nalt, qe rreth e rreth I shkon.
Në mes te ketij logu te mallkuem
Hapet nje pus I gjane e I thelle sa s’ka, -
Do flas ma vonë se si asht I sajuem.
I rrumbullakte asht brezi I tokes, pra,
Qe ndan kete pus nga ajo e perpjete malore,
E ne dhjete lugje gjithe ky brez asht nda.
Sikur e kane te pamet do llogore,
Keshtjellave shumfish perqark qe u shkojne
Dhe mprojne te lartat ledhe madheshtore,
Po ate pershtypje lugjet te perftojne;
Si dyerët e fortesave I kanë
Urat, qe tej llogores te kalojne,
Ashtu permbi seicilen lugje t’gjane
Shum ura te medha gjithe shkrep e gur
Ngrihen e n’fund bashkohen pusit pranë.
Na ne kete vend u gjetem at’here kur
Iu ulem tok Gerjonit, e poeti
Nga e majta shkoi dhe mbrapa tij me muer.
Por ne te djathten syni im me mbeti
Mbi te denuem te tjere, tjere kerbactarë,
Dhe vlonte e para lugje asi rrëmeti.
Te gjithe ishin picak ata mkatarë;
Nje valë drejt nesh, nje vale shkonte perpjetë
Tue ecë ma shpejt se na, siur ma parë
Banor’t e Romes, ne te shenjten vjete
Te jubileut te madh, kur uren dalin,
Menyre te lehte per kete kalim kane gjete,
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Keshtu disa perballe keshtjelles ndalin
Hapin e vet per t’shkue ne Shejtënoren
E Sh’Pjetrit, ndersa tjere perballe kane malin.
Kendej edhe andej neper shkamboren
E zeze pashe djaj brinoca me kamxhike,
Qe tue rrahe shpirtnat nuk e matshin doren.
Sa shpejt ata t’shkallmuem dijshin me hike
Me kerbacin e pare! Asnjanit ma
S’I binte mall te dyten here me u fshike!
Ndersa ecja, shikimi im me ra
Mbi njanin, dhe mendueshem thashe ne cas:
< Me duket kete fytyre diku e kam pa!>
Ta shoh ma mire u ndala n’kambe enkas
Dhe prisi u ndal me mue, n’orzezen troke
Pranoi qe une te kthej dy hapa pas.
E ai shpirt I fshikulluem at’here me koke
Te ulun desh t’kaloje, por kot e pat,
Se I thashe:
Me duket se ta njoh holle ate surrat, -
Ti Venedik Kacjanemiku je!
C’te coi te tharten salce me e pase per fat?>
E ai m’u gjegj: Por m’ban me folë e qarta gjuhe e jote,
Qe ma kujton aq ambel t’lashtin dhe.
Jam ai qe Gizolabelën ia cote
Markezit, me u kenaqe me trup te saj,
Megjithse per kete turp fliten fjale kote.
Por s’jam I vetmi bolonjez n’kete vaje,
Sepse si une te tjere ketu do gjeni,
Qe shprehjen e kuptojne me rraje,
vazhdon...
Hapin e vet per t’shkue ne Shejtënoren
E Sh’Pjetrit, ndersa tjere perballe kane malin.
Kendej edhe andej neper shkamboren
E zeze pashe djaj brinoca me kamxhike,
Qe tue rrahe shpirtnat nuk e matshin doren.
Sa shpejt ata t’shkallmuem dijshin me hike
Me kerbacin e pare! Asnjanit ma
S’I binte mall te dyten here me u fshike!
Ndersa ecja, shikimi im me ra
Mbi njanin, dhe mendueshem thashe ne cas:
< Me duket kete fytyre diku e kam pa!>
Ta shoh ma mire u ndala n’kambe enkas
Dhe prisi u ndal me mue, n’orzezen troke
Pranoi qe une te kthej dy hapa pas.
E ai shpirt I fshikulluem at’here me koke
Te ulun desh t’kaloje, por kot e pat,
Se I thashe:
Me duket se ta njoh holle ate surrat, -
Ti Venedik Kacjanemiku je!
C’te coi te tharten salce me e pase per fat?>
E ai m’u gjegj: Por m’ban me folë e qarta gjuhe e jote,
Qe ma kujton aq ambel t’lashtin dhe.
Jam ai qe Gizolabelën ia cote
Markezit, me u kenaqe me trup te saj,
Megjithse per kete turp fliten fjale kote.
Por s’jam I vetmi bolonjez n’kete vaje,
Sepse si une te tjere ketu do gjeni,
Qe shprehjen e kuptojne me rraje,
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Ma shum se ka ne mes Savene e Reni;
Per t’me besue, ti vetem te mendosh
Se bolonjezi asht koprrac si qeni.>
Fjalet pa I krye, nje dreq atij balosh
T’ia mshoi kerbac e I briti me terbim:
< Ik! Ktu nuk shiten femna, he kodosh! >
At’here une shkova prane mesuesit tim;
Pastaj mbas disa hapash na arritem
N’nje vend ku nje ure gjetem per kalim.
Me lehtesi te madhe asaj iu ngjitem
E, tue u sjelle nga e djathta, u shkeputem
Nga ata qe siellen me t’amshuemin ritem.
Kur na deri ne mes ures iu futem,
Nen t’cilen fishkullon dredha gjithmone,
Prisi me tha: < Ndalu paksa, te lutem,
Siellu e veshtro te tjere te patenzone,
Qe t’I shikosh qepari s’pate rase,
Mbasi po ecnin ne drejtimin tone!>
Nga ura e lashte veshtroja njerz pa mase,
Qe vinin varg drejt nesh nga tjetra ane,
Dhe n’ta kamxhiku rrin tue u perplase.
Prisi, ndonse me pyete s’e cova zane,
Me tha: < Shih c’burre na vjen kesaj terthore,
Porsi te tjeret vuejtka, e nuk qan!
Edhe ketu e ruen pamjen mbretnore!
Ai asht Jasoni, me trimni e urti
ua hoq Kolkve prej dore.
Ujdhez’n e Lemnit preku kamba e tij,
Mbasi te pameshirshmet gra barbare
Gjithe mashkujt kishin fute ne dhe te zi.
vazhdon...
Per t’me besue, ti vetem te mendosh
Se bolonjezi asht koprrac si qeni.>
Fjalet pa I krye, nje dreq atij balosh
T’ia mshoi kerbac e I briti me terbim:
< Ik! Ktu nuk shiten femna, he kodosh! >
At’here une shkova prane mesuesit tim;
Pastaj mbas disa hapash na arritem
N’nje vend ku nje ure gjetem per kalim.
Me lehtesi te madhe asaj iu ngjitem
E, tue u sjelle nga e djathta, u shkeputem
Nga ata qe siellen me t’amshuemin ritem.
Kur na deri ne mes ures iu futem,
Nen t’cilen fishkullon dredha gjithmone,
Prisi me tha: < Ndalu paksa, te lutem,
Siellu e veshtro te tjere te patenzone,
Qe t’I shikosh qepari s’pate rase,
Mbasi po ecnin ne drejtimin tone!>
Nga ura e lashte veshtroja njerz pa mase,
Qe vinin varg drejt nesh nga tjetra ane,
Dhe n’ta kamxhiku rrin tue u perplase.
Prisi, ndonse me pyete s’e cova zane,
Me tha: < Shih c’burre na vjen kesaj terthore,
Porsi te tjeret vuejtka, e nuk qan!
Edhe ketu e ruen pamjen mbretnore!
Ai asht Jasoni, me trimni e urti
ua hoq Kolkve prej dore.
Ujdhez’n e Lemnit preku kamba e tij,
Mbasi te pameshirshmet gra barbare
Gjithe mashkujt kishin fute ne dhe te zi.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Atje me ambelsi, fjale lajkatare
Izifilin mashtroi, nje vashe te re,
Po ate qe duel per shoqe genjeshtare.
E braktisi shtatzane, qyqe mbi dhe,
Ai faj me te tille vuejtje e ka denue,
Vuen per cka I bani dhe t’shkretes Mede.
Keshtu peson kush femna ka mashtrue;
Ma e para lugje vetem kaq perfshin,
Ti shpirtnat pe qe mbrenda jane ndeshkue.>
Kishim arrite ku ura si rrypine
E ngushte me pend’n e dyte fill kryqezohet,
Qe nje ure tjeter mban pastaj ne shpine.
Q’andej degjuem si n’lug te dyte ankohet
Nje turme, qe turfullon turijt e ngrate,
Rreh vehten me shuplake edhe dermohet.
Si myk u ngjeshej brigjeve per t’gjate
Avulli I dendun qe nga fundi afshon –
T’vinte me vjelle tue pa e tue nuhate.
Poshte ka aq terr, sa gja ti nuk veshtron,
Ne maje po s’I shkove atij qemer
Ure, ku ma qarte syni deperton.
Mbrrijtem aty e pame ne ate humnere
Njerz zhyte ne * * *, thue se ketu kane shfrye
Gjirizet e mbare botes menjehere.
Ndersa une po kerkoja mbrende me sy,
Pashe nje, s’e dij a prift a shekullar,
Se n’krye ma shum se tjeret ishte zhye.
vec une ty te terhiqkam nder kaq shoke?>
vazhdon...
Izifilin mashtroi, nje vashe te re,
Po ate qe duel per shoqe genjeshtare.
E braktisi shtatzane, qyqe mbi dhe,
Ai faj me te tille vuejtje e ka denue,
Vuen per cka I bani dhe t’shkretes Mede.
Keshtu peson kush femna ka mashtrue;
Ma e para lugje vetem kaq perfshin,
Ti shpirtnat pe qe mbrenda jane ndeshkue.>
Kishim arrite ku ura si rrypine
E ngushte me pend’n e dyte fill kryqezohet,
Qe nje ure tjeter mban pastaj ne shpine.
Q’andej degjuem si n’lug te dyte ankohet
Nje turme, qe turfullon turijt e ngrate,
Rreh vehten me shuplake edhe dermohet.
Si myk u ngjeshej brigjeve per t’gjate
Avulli I dendun qe nga fundi afshon –
T’vinte me vjelle tue pa e tue nuhate.
Poshte ka aq terr, sa gja ti nuk veshtron,
Ne maje po s’I shkove atij qemer
Ure, ku ma qarte syni deperton.
Mbrrijtem aty e pame ne ate humnere
Njerz zhyte ne * * *, thue se ketu kane shfrye
Gjirizet e mbare botes menjehere.
Ndersa une po kerkoja mbrende me sy,
Pashe nje, s’e dij a prift a shekullar,
Se n’krye ma shum se tjeret ishte zhye.
vec une ty te terhiqkam nder kaq shoke?>
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Se te kam pa dikur terun me floke;
ti Aleks Intermineli je, per bese,
prandej ia ngula syte une asaj koke.>
Ai briti, tue I ra vehtes grushta krese:
kjo gjuhe kurr s’me pushoi lajka te qese.>
E prisi tha: < Hidh syte ma tej, o bir,
Qe te arrije shikimi yt I pake
Me e vrejtun ne fytyre ate k**ve ma mire,
Qe, ndye e shprishun, qenka ba si shakë;
Me thoj tane * * * dermishet, tjeter s’ban
Vec co e ul, e u llokocit n’ate brrake.
Taida asht, * * * *; nje jaran
Kur pyeti: - A po ma din per nder? – kjo hore
Ambel iu gjegj mejhere: - Oh, fort, o xhan!
Por mjaft I ngope syte ne kete llogore!>
ti Aleks Intermineli je, per bese,
prandej ia ngula syte une asaj koke.>
Ai briti, tue I ra vehtes grushta krese:
kjo gjuhe kurr s’me pushoi lajka te qese.>
E prisi tha: < Hidh syte ma tej, o bir,
Qe te arrije shikimi yt I pake
Me e vrejtun ne fytyre ate k**ve ma mire,
Qe, ndye e shprishun, qenka ba si shakë;
Me thoj tane * * * dermishet, tjeter s’ban
Vec co e ul, e u llokocit n’ate brrake.
Taida asht, * * * *; nje jaran
Kur pyeti: - A po ma din per nder? – kjo hore
Ambel iu gjegj mejhere: - Oh, fort, o xhan!
Por mjaft I ngope syte ne kete llogore!>
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Kenga e XIX
Simon o magjistar, ndjeksa qyqare,
Gjanat e Perendise ju nuk I keni
Per hir e miresi, por grabitqare
Per ar e per argjend po na I shkerdheni;
Koha ka ardhe per ju burise me I ra,
Mbasi ne t’treten lugje grumbull jeni.
Der n’maje t’ures tjeter kishim rra,
Qe binte mu ne mes te pusit t’zi
Hapun perpara sysh me t’shti hata.
O dije e pambarueme, sa urti
Tregon ne qiell e toke, n’kete grope te thelle,
Meritat sa I shperndan me drejtesi!
Une pashe nder ije e n’fund te asaj shpelle
Gropa germue ne shkamb ne cdo drejtim
Njilloj te rrumbullakta pre me zell.
Ma t’gjana e te medha ktij synit tim
S’iu duken se ato qe ka Shen Gjoni
Im I bukur, perdore per Pagezim.
Nje asosh, pak vjet ma pare, kunder zakoni
E theva, se mbrende njani ish tue u mbyte:
Kjo qe arsyeja, tjeter mos kerkoni!
Ne gojen e cdo grope rrinte zhyte
Nje mekatar, e dale I kishin pak
Kambet perjashta, tjeter s’shihnin syte.
Nga flaket idhtë u digjnin shputat-gjak,
Per gryke kaq rrinin tue shkapetë kercejte,
Sa me kepute cdo prange edhe cdo lak.
Sikur perhapet dridhshem flaka krejt
Mbi sende t’lyeme vetem ne syprine
Mbi thembra e gishta munda zjarr me vrejte.
vazhdon...
Simon o magjistar, ndjeksa qyqare,
Gjanat e Perendise ju nuk I keni
Per hir e miresi, por grabitqare
Per ar e per argjend po na I shkerdheni;
Koha ka ardhe per ju burise me I ra,
Mbasi ne t’treten lugje grumbull jeni.
Der n’maje t’ures tjeter kishim rra,
Qe binte mu ne mes te pusit t’zi
Hapun perpara sysh me t’shti hata.
O dije e pambarueme, sa urti
Tregon ne qiell e toke, n’kete grope te thelle,
Meritat sa I shperndan me drejtesi!
Une pashe nder ije e n’fund te asaj shpelle
Gropa germue ne shkamb ne cdo drejtim
Njilloj te rrumbullakta pre me zell.
Ma t’gjana e te medha ktij synit tim
S’iu duken se ato qe ka Shen Gjoni
Im I bukur, perdore per Pagezim.
Nje asosh, pak vjet ma pare, kunder zakoni
E theva, se mbrende njani ish tue u mbyte:
Kjo qe arsyeja, tjeter mos kerkoni!
Ne gojen e cdo grope rrinte zhyte
Nje mekatar, e dale I kishin pak
Kambet perjashta, tjeter s’shihnin syte.
Nga flaket idhtë u digjnin shputat-gjak,
Per gryke kaq rrinin tue shkapetë kercejte,
Sa me kepute cdo prange edhe cdo lak.
Sikur perhapet dridhshem flaka krejt
Mbi sende t’lyeme vetem ne syprine
Mbi thembra e gishta munda zjarr me vrejte.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
kambet, - I thashe, - mbi gjithe shoket e tjere
e qe nje flake ma e ndezte po ia lepin?>
une po te zbres paksa ne kete terthore,
prej tij do ta kuptosh pse vuen ate tmer.>
ty te kam pris, mbas teje bahem copa,
ti e di, ne se une due me e pa ate zgore.>
Ne te katerten lugje me coi hopa,
U sollem pak e zbritem ne te majte,
Ku flaket thelle velojshin neper gropa.
Prisi gjithnje shpejtonte tue me mbajte
Dersa atij I mbrrijta permbi varr,
Qe me ato kambe aq fort ishte tue qajte.
o shpirt I keq, si hunin poshte me krye? –
fillova, - fol me mujsh, qe vesh ta marr!>
Une rrija porsi frati, qe rrefye
Ka gjaksorin e prape, qe e kane vorrue,
E fratin thrret, se vdekjen don me shty.
Mos je ti Bonifaci bri ksaj grope?
Per disa vjet me mend qenkam gabue.
A thue kaq shpejt me pasuni u ngope,
Per t’cilen me genjye nuk pate frike
Te bukren grue, edhe pastaj e rope?>
Pergjigja me habiti, asnje cike
Une nuk po dija tash se nga t’ia mbaj,
S’po dija c’te pergjigjem ne ate pike.
vazhdon...
e qe nje flake ma e ndezte po ia lepin?>
une po te zbres paksa ne kete terthore,
prej tij do ta kuptosh pse vuen ate tmer.>
ty te kam pris, mbas teje bahem copa,
ti e di, ne se une due me e pa ate zgore.>
Ne te katerten lugje me coi hopa,
U sollem pak e zbritem ne te majte,
Ku flaket thelle velojshin neper gropa.
Prisi gjithnje shpejtonte tue me mbajte
Dersa atij I mbrrijta permbi varr,
Qe me ato kambe aq fort ishte tue qajte.
o shpirt I keq, si hunin poshte me krye? –
fillova, - fol me mujsh, qe vesh ta marr!>
Une rrija porsi frati, qe rrefye
Ka gjaksorin e prape, qe e kane vorrue,
E fratin thrret, se vdekjen don me shty.
Mos je ti Bonifaci bri ksaj grope?
Per disa vjet me mend qenkam gabue.
A thue kaq shpejt me pasuni u ngope,
Per t’cilen me genjye nuk pate frike
Te bukren grue, edhe pastaj e rope?>
Pergjigja me habiti, asnje cike
Une nuk po dija tash se nga t’ia mbaj,
S’po dija c’te pergjigjem ne ate pike.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Virgjili at’here: Thuej: nuk jam ai, s’jam ai qe ti kerkon!>
Si me urdhnoi, vendosa t’I bëzaj.
Kambet shkapet shpirti ne ate hon,
Pastaj tue fsha e si tue qa me lot
Me tha:
Ne qofte se me më njofte s’te duket kot,
Qysh se I ke ra ksaj grope tatepjete,
Dije se I veshun Papë qeshë per do mot.
E qeshe ari I madh me te vertete,
Klyshve te mij vec ndeja tue pertype:
Si paret nalt, ktu u futa vete n’kulete.
E Papve tjere me krye une u kam hype,
Qe kishen para meje paten shite,
Shoshojne n’kete zgaverr shkambi rrijme tue shtype.
Ma poshte do shtypem edhe une nje dite
Nga ai, qe ma muer mendja se ti je,
At’here kur une te pyeta krejt pa prite.
Porse kjo flake, qe kambet m’djeg si rrfe
Me krye teposhte ngulun keshtu per dreq,
Shputat atij ma pak ka per t’ia nxe.
Mbas tij do vije nje ma I luejtun mec,
Bari I pa-kanu nga prendon dielli,
Qe mbrende do te na mbylle si mos ma keq.
Jazon I ri do jete, si del mirfilli
Ne ; per qef si mbreti I shkoi,
Keshtu ai I Frances ktij do I shkoje mbas trilli.>
Une nuk e dij n’kete pike c’ka me terboi
Qe I pergjegja troc une me kete meter:
vazhdon...
Si me urdhnoi, vendosa t’I bëzaj.
Kambet shkapet shpirti ne ate hon,
Pastaj tue fsha e si tue qa me lot
Me tha:
Ne qofte se me më njofte s’te duket kot,
Qysh se I ke ra ksaj grope tatepjete,
Dije se I veshun Papë qeshë per do mot.
E qeshe ari I madh me te vertete,
Klyshve te mij vec ndeja tue pertype:
Si paret nalt, ktu u futa vete n’kulete.
E Papve tjere me krye une u kam hype,
Qe kishen para meje paten shite,
Shoshojne n’kete zgaverr shkambi rrijme tue shtype.
Ma poshte do shtypem edhe une nje dite
Nga ai, qe ma muer mendja se ti je,
At’here kur une te pyeta krejt pa prite.
Porse kjo flake, qe kambet m’djeg si rrfe
Me krye teposhte ngulun keshtu per dreq,
Shputat atij ma pak ka per t’ia nxe.
Mbas tij do vije nje ma I luejtun mec,
Bari I pa-kanu nga prendon dielli,
Qe mbrende do te na mbylle si mos ma keq.
Jazon I ri do jete, si del mirfilli
Ne ; per qef si mbreti I shkoi,
Keshtu ai I Frances ktij do I shkoje mbas trilli.>
Une nuk e dij n’kete pike c’ka me terboi
Qe I pergjegja troc une me kete meter:
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
I Lumi Zot ma s’pari Shejtit Pjeter,
Kur celsat e bekuem ia lshoi nder duer?
Vec m’duket s’I tha tjeter.
As Pjetri as tjeterkush Matise s’I muer
Ar e argjand, kur t’gjithe e paten zgjedhe
N’ate vend, qe shpirti I zi I Judes buer.
Pra mire e ke, e deshte vete kete zgjedhe;
Ruej me kujdes parate e asaj bote,
Qe aq kryenalte me Karlin t’shtyne me u sjelle.
Sikur nderimi I madh t’mos me ndalote,
Qe kam per ata celsa aq me nam,
Qe mbajti dikur n’dore zotnija jote,
S’do gjeja fjale sa duhet me te name;
Lakmija juej gjithe boten ka shkretue,
Tue ngrite te kqijte, t’miret tue I shkele me kambe.
Paj vec per ju, Bari, paska mendue
Ungjilltari, kur pa ate mbi uje,
Me mbretnit e asaj bote tue kurvnue,
Ate, qe shtat krenë I dolen si mos kuj,
Nga dhjete brinat qe kishte muer fuqi,
Dersa per t’shoqin s’qe virtyti I huej.
Ju zotin n’ar e argjand na keni ngri
E c’ndryshim ka prej jush nje idhujtar?
N’adhrofte ai nje, adhroni ju njemij!
Ah, Konstantin, per sa t’kqija qe fare,
Jo kthimi n’fe, por ajo e zeze dhurate,
Qe muer nga ti I pasni At I pare!>
Ndersa une ia kendoja kete urate,
O pse idhnimi o ndergjegja e brete,
Si I terbuem shqelma qiste ai krahthate.
vazhdon...
Kur celsat e bekuem ia lshoi nder duer?
Vec m’duket s’I tha tjeter.
As Pjetri as tjeterkush Matise s’I muer
Ar e argjand, kur t’gjithe e paten zgjedhe
N’ate vend, qe shpirti I zi I Judes buer.
Pra mire e ke, e deshte vete kete zgjedhe;
Ruej me kujdes parate e asaj bote,
Qe aq kryenalte me Karlin t’shtyne me u sjelle.
Sikur nderimi I madh t’mos me ndalote,
Qe kam per ata celsa aq me nam,
Qe mbajti dikur n’dore zotnija jote,
S’do gjeja fjale sa duhet me te name;
Lakmija juej gjithe boten ka shkretue,
Tue ngrite te kqijte, t’miret tue I shkele me kambe.
Paj vec per ju, Bari, paska mendue
Ungjilltari, kur pa ate mbi uje,
Me mbretnit e asaj bote tue kurvnue,
Ate, qe shtat krenë I dolen si mos kuj,
Nga dhjete brinat qe kishte muer fuqi,
Dersa per t’shoqin s’qe virtyti I huej.
Ju zotin n’ar e argjand na keni ngri
E c’ndryshim ka prej jush nje idhujtar?
N’adhrofte ai nje, adhroni ju njemij!
Ah, Konstantin, per sa t’kqija qe fare,
Jo kthimi n’fe, por ajo e zeze dhurate,
Qe muer nga ti I pasni At I pare!>
Ndersa une ia kendoja kete urate,
O pse idhnimi o ndergjegja e brete,
Si I terbuem shqelma qiste ai krahthate.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Mendoj se prisit tim kjo gja I pelqete;
Shihej se ambel n’shpirt kumbue I kishte
Kjo fjala ime, fjale e nje s’vertete.
Prandej tue m’rroke nder krahe si nje ferishte
Me ngriti e me shterngoi fort per krahnuer,
Dhe asaj rruge iu ngjit, pershkue kah ishte.
As nuk u lodh qe m’mbante ashtu me duer,
Dersa ne maje t’ures s’pat arrite,
Qe shkon nga e katra n’pesten pende kaluer.
E aty me ambelsi barren tue zbrite,
Per shkamb e gur me priu ai ne nje shteg,
Ku mezi do kalonin deri dhite;
E menjehere iu futem tjetrit breg.
Shihej se ambel n’shpirt kumbue I kishte
Kjo fjala ime, fjale e nje s’vertete.
Prandej tue m’rroke nder krahe si nje ferishte
Me ngriti e me shterngoi fort per krahnuer,
Dhe asaj rruge iu ngjit, pershkue kah ishte.
As nuk u lodh qe m’mbante ashtu me duer,
Dersa ne maje t’ures s’pat arrite,
Qe shkon nga e katra n’pesten pende kaluer.
E aty me ambelsi barren tue zbrite,
Per shkamb e gur me priu ai ne nje shteg,
Ku mezi do kalonin deri dhite;
E menjehere iu futem tjetrit breg.
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Kenga e XX
Vuejtje te reja do pershkruej, me nxjerre
Landen qe lyp kjo kanga e njezete
E kantikes se pare mbi t’errtin ferr.
Vemendshem po shikoja tatepjete
Nje shesh te hapte ne fund te atij plaskoni,
Ku me lot ankthi lahej toka e shkrete.
Pashe, pra, n’ate log te rrumbullaket honi
Njerez ne vaje, te heshtun, tue u sjelle
Ngadale, si ne kete bote shkon procesioni.
Por vetem kur shikova n’ta ma thelle,
Vrejta ne cas, - si valle, ta shpreh cudine? –
Se qafat krejt nje dore ua kish perdredhe,
Keshtu fytyra u kishte dale ne shpine;
Tue ece seprapthi rruga duhej ba, -
Para me kqyre ua kishin heqe mundsine.
Ndoshta garravacohen n’kete hata
Ata qe I ka mberthye paralizija,
Po une kurr s’kam pa e nuk besoj se ka.
Dashte Zoti, o lexues, nder vargje t’mija,
Mesim te nxjerresh ti; me thuej ti mue
Pa qa si te qendroja nga shemtija
Qe pamja njerezore kish pesue,
Ku pa pushim rrekaje u rridhnin lote
Per lug te shpines n’vithe tue kullue?
E une po qaja per te mjeren frote,
Mbeshtetun mbi nje shkamb, aq ishe preke.
< Dhe ti I marre qenke?> - prisi m’tha atbote, -
mshira ketu gjallon n’se krejt ka vdeke;
gja ma te mbrapshte a ka se ate njeri,
qe drejtesine hyjnore don me preke?
vazhdon...
Vuejtje te reja do pershkruej, me nxjerre
Landen qe lyp kjo kanga e njezete
E kantikes se pare mbi t’errtin ferr.
Vemendshem po shikoja tatepjete
Nje shesh te hapte ne fund te atij plaskoni,
Ku me lot ankthi lahej toka e shkrete.
Pashe, pra, n’ate log te rrumbullaket honi
Njerez ne vaje, te heshtun, tue u sjelle
Ngadale, si ne kete bote shkon procesioni.
Por vetem kur shikova n’ta ma thelle,
Vrejta ne cas, - si valle, ta shpreh cudine? –
Se qafat krejt nje dore ua kish perdredhe,
Keshtu fytyra u kishte dale ne shpine;
Tue ece seprapthi rruga duhej ba, -
Para me kqyre ua kishin heqe mundsine.
Ndoshta garravacohen n’kete hata
Ata qe I ka mberthye paralizija,
Po une kurr s’kam pa e nuk besoj se ka.
Dashte Zoti, o lexues, nder vargje t’mija,
Mesim te nxjerresh ti; me thuej ti mue
Pa qa si te qendroja nga shemtija
Qe pamja njerezore kish pesue,
Ku pa pushim rrekaje u rridhnin lote
Per lug te shpines n’vithe tue kullue?
E une po qaja per te mjeren frote,
Mbeshtetun mbi nje shkamb, aq ishe preke.
< Dhe ti I marre qenke?> - prisi m’tha atbote, -
mshira ketu gjallon n’se krejt ka vdeke;
gja ma te mbrapshte a ka se ate njeri,
qe drejtesine hyjnore don me preke?
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Co kryet, co kryet e shih ate qe perpi
N’sy te Tebanve e pati toka e zeze!
O Anfjarao? Pse po I hik betese?>
E tue u gremise, ai u ndalue vec kur
ra te Minosi, qe rremben pa shprese.
Shiko si I ka ba shpatullat krahnuer!
Si desht me pa shum para, n’kete menyre
Tash mbrapa sheh e mbrapa ec terthuer.
Shiko Tirezjen, qe dryshoi fytyre
Kur nga mashkull muer pamje femenore
E nuk I mbet si I pat asnje gjymtyre.
Iu desht atij ate shufer ta perdore e
T’u bjere prap dy gjarpijve t’bashkangjitun,
Qe prap t’I dalin puplat mashkullore.
Me shpine te barku Aronti I asht avitun;
Nder male t’ Lunit, ku pret dru te blere
Karrarezi dhe poshte shtepite ka ngritun,
Nje shpelle pat per banim, me t’bardhe mermer;
Andej ai mundte yjzit me sodite
E detin e pamatun kurdohere.
E ajo qe ti nuk po ia sheh dy gjijte,
Se mbulue I paska me gershetat shpirshe,
Dhe ka n’kete ane cdo vend qe qime rrit,
Asht Manto qe, e lodhun shtegetish,
E nguli cakun ne vendlindjen time;
Per te m’pelqen, prandej, dicka te dijsh.
Mbasi I ati I vdiq e e la jetime,
E skllave u ba qyteza qe e mpron Baku,
Kurr kamba e saj nuk mejti nder rravgime.
vazhdon...
N’sy te Tebanve e pati toka e zeze!
O Anfjarao? Pse po I hik betese?>
E tue u gremise, ai u ndalue vec kur
ra te Minosi, qe rremben pa shprese.
Shiko si I ka ba shpatullat krahnuer!
Si desht me pa shum para, n’kete menyre
Tash mbrapa sheh e mbrapa ec terthuer.
Shiko Tirezjen, qe dryshoi fytyre
Kur nga mashkull muer pamje femenore
E nuk I mbet si I pat asnje gjymtyre.
Iu desht atij ate shufer ta perdore e
T’u bjere prap dy gjarpijve t’bashkangjitun,
Qe prap t’I dalin puplat mashkullore.
Me shpine te barku Aronti I asht avitun;
Nder male t’ Lunit, ku pret dru te blere
Karrarezi dhe poshte shtepite ka ngritun,
Nje shpelle pat per banim, me t’bardhe mermer;
Andej ai mundte yjzit me sodite
E detin e pamatun kurdohere.
E ajo qe ti nuk po ia sheh dy gjijte,
Se mbulue I paska me gershetat shpirshe,
Dhe ka n’kete ane cdo vend qe qime rrit,
Asht Manto qe, e lodhun shtegetish,
E nguli cakun ne vendlindjen time;
Per te m’pelqen, prandej, dicka te dijsh.
Mbasi I ati I vdiq e e la jetime,
E skllave u ba qyteza qe e mpron Baku,
Kurr kamba e saj nuk mejti nder rravgime.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Nje gjol ne t’hijshmen Itali, te praku
I Alpeve asht, - kufi I Gjermanise
Permbi Tiral, - emnin e ka Benaku.
Nga ‘I mije e sa burime jane ujise
Mes Garde e Kamonike ato vrrije
T’Apeninit, e ai uje n’kete gjol bitis.
Nje vend gjindet ne mes; prej ipeshkvije
T’Verones, Breshjes, Trentit Bariu prore
Mund t’bekoje t’vetet, kur n’kete qender bie.
Aty perposh nje bregu madheshtor
Shtrihet Peskerja, nje e fort keshtjelle,
Qe s’I ra Breshjes as Bergamos n’dore.
Asht po ky vend, ku nga Benaku I thele
Ujet, qe dot ne te ma nuk qendron,
Si lum neper kullota zen me rrjedhe.
Kur ky perrue vrap nis e gurgullon
Ma larg liqenit, Mincjo ai emnohet
Der ne Governo, ku shprazet ne Po-n.
Ne nje rrafshine te ulet mbas do kohet
Ai bie, shtrihet dhe bahet kenete,
Qe sidomos gjate veres qelbesohet.
Ne mes ketij mocali pati gjete
Nje ujedheze e egra virgjineshe,
Qe njerez s’kishte mbrende, as kishte jete.
Me sherbetore, - s’donte njeri me ndeshe, -
Aty zu vend; magjise krejt tue iu dhane,
Jetoi, dersa prej trupit u pat cveshe.
Banoret e krahines ma vone rrane
N’ate vend; atje kush s’mundte me u ba gja,
Mbasi keneta ishte nga cdo ane.
vazhdon...
I Alpeve asht, - kufi I Gjermanise
Permbi Tiral, - emnin e ka Benaku.
Nga ‘I mije e sa burime jane ujise
Mes Garde e Kamonike ato vrrije
T’Apeninit, e ai uje n’kete gjol bitis.
Nje vend gjindet ne mes; prej ipeshkvije
T’Verones, Breshjes, Trentit Bariu prore
Mund t’bekoje t’vetet, kur n’kete qender bie.
Aty perposh nje bregu madheshtor
Shtrihet Peskerja, nje e fort keshtjelle,
Qe s’I ra Breshjes as Bergamos n’dore.
Asht po ky vend, ku nga Benaku I thele
Ujet, qe dot ne te ma nuk qendron,
Si lum neper kullota zen me rrjedhe.
Kur ky perrue vrap nis e gurgullon
Ma larg liqenit, Mincjo ai emnohet
Der ne Governo, ku shprazet ne Po-n.
Ne nje rrafshine te ulet mbas do kohet
Ai bie, shtrihet dhe bahet kenete,
Qe sidomos gjate veres qelbesohet.
Ne mes ketij mocali pati gjete
Nje ujedheze e egra virgjineshe,
Qe njerez s’kishte mbrende, as kishte jete.
Me sherbetore, - s’donte njeri me ndeshe, -
Aty zu vend; magjise krejt tue iu dhane,
Jetoi, dersa prej trupit u pat cveshe.
Banoret e krahines ma vone rrane
N’ate vend; atje kush s’mundte me u ba gja,
Mbasi keneta ishte nga cdo ane.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Mbi eshtna t’Mantos ngriten nje kala;
N’kujtim te asaj qe ktu banoi e para,
Pa pyete hijnite Mantove e quejten pra.
Popull te madh ky vend ka pase perpara,
Dersa Kont Kasalodi budallisht
S’vu vesh te Pinamontit fjal’t e marra.
Pra ne degjofsh prej kuj ti rastesisht
Prejardhje tjeter per qytetin tim,
Mos I zen bese, se kjo vec rrene do t’isht.>
E une: Shkelqen per mue si nje e vertete e gjalle, -
Cdo mendim tjeter – gace e fikun shqim.
M’thuej c’jane ata qe po na vine perballe,
Mos ka ndonje qe n’bote I ndihet zani?
Se vec te dij e kam gjithmone per mall.
mbi shpatllat bronxi derdh mjekrren unji,
qe ogurtar, kur n’lufte Greqija rrani
tue lane vec fmijte nder djepa; shi prej tij
e Kalkantit n’Aulide u dha drejtimi
me pre litaret per lundrim te ri.
Euripil e quenin, dhe kujtimi
I ruhet n’tragjedine time madhshtore,
Qe ti permendsh e di qysh prej fillimi.
Tjetri, hollue nder ije kesodore,
Qe Mikel Skoti, qe aq I pelqyen
Trillimet e magjise, e I shkuen per dore.
vazhdon...
N’kujtim te asaj qe ktu banoi e para,
Pa pyete hijnite Mantove e quejten pra.
Popull te madh ky vend ka pase perpara,
Dersa Kont Kasalodi budallisht
S’vu vesh te Pinamontit fjal’t e marra.
Pra ne degjofsh prej kuj ti rastesisht
Prejardhje tjeter per qytetin tim,
Mos I zen bese, se kjo vec rrene do t’isht.>
E une: Shkelqen per mue si nje e vertete e gjalle, -
Cdo mendim tjeter – gace e fikun shqim.
M’thuej c’jane ata qe po na vine perballe,
Mos ka ndonje qe n’bote I ndihet zani?
Se vec te dij e kam gjithmone per mall.
mbi shpatllat bronxi derdh mjekrren unji,
qe ogurtar, kur n’lufte Greqija rrani
tue lane vec fmijte nder djepa; shi prej tij
e Kalkantit n’Aulide u dha drejtimi
me pre litaret per lundrim te ri.
Euripil e quenin, dhe kujtimi
I ruhet n’tragjedine time madhshtore,
Qe ti permendsh e di qysh prej fillimi.
Tjetri, hollue nder ije kesodore,
Qe Mikel Skoti, qe aq I pelqyen
Trillimet e magjise, e I shkuen per dore.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Ja Guid Bonat, Asdentit ngulja syne, -
Sot shuelli e spaga do I kish leverdise
Ma mire; por kot pendimit tash ia hyn!
Shih t’mjerat, qe gjylpanen tue braktise,
Sovajke e furke, fallxhesha u bane; e rrinin
Vecse me barna e kuklla te magjise.
Te shkojme! Ngarkue me shkarpa tash Kainin
N’kufi e ke, qe ndan dy hemisfere,
Dhe valen prek t’Siviljes, mbrame na ndrinin
Rrezet e hanes, qe u ba si sfere, -
Ti e mban mend sa ndihme te dha tash vone
Neper ate pyll qe aq te kalli tmer!>
Ai fliste e na vazhdonim rrugen tone.
Sot shuelli e spaga do I kish leverdise
Ma mire; por kot pendimit tash ia hyn!
Shih t’mjerat, qe gjylpanen tue braktise,
Sovajke e furke, fallxhesha u bane; e rrinin
Vecse me barna e kuklla te magjise.
Te shkojme! Ngarkue me shkarpa tash Kainin
N’kufi e ke, qe ndan dy hemisfere,
Dhe valen prek t’Siviljes, mbrame na ndrinin
Rrezet e hanes, qe u ba si sfere, -
Ti e mban mend sa ndihme te dha tash vone
Neper ate pyll qe aq te kalli tmer!>
Ai fliste e na vazhdonim rrugen tone.
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Kenga e XXI
Keshtu na shkuem nga njena n’tjetren ure,
Tue fole cka n’Komedi s’ia vlen me rrfye,
E kishim dale ne maje te saj, kur
U ndalem edhepame se ishim shty
N’grope tjeter t’Lugjezezes, ku me qa
Asht kot; cudite e vrejta ate terr me sy.
Si ne kantjer t’Venecjes vlon pa da
Pisa e rreshinte ne stinen dimenore,
Barket me I lye, dermue detit tue I ra,
Se s’rrihen ma tashti rruget ujore;
Kush ngre te re e kush kallafaton
Te vjetren barke damtue lundrimesh; prore
Dikush mbi kic, dikush mbi bash qellon;
Ndonje I ven arna velit fare grise;
Kush rrema gdhen, litar kush gersheton;
Kshtu, jo me zjarr, - me force te Perendise, -
E trashe e vishtullore n’pellg valonte
Nga njani breg te tjetri e zeza pise.
Syte ngule ia kishe; gja nuk u dallonte,
Vec flluskash qe ai qull rinte tue qite
E here mufatej, here me hov humbonte.
Poshte tue veshtrue po rrija krejt cmerite,
Kur prisi me terhoqi fill perbri,
<> - me tha paprite.
Kryet solla me te shpejte si ai njeir,
Qe don me pa cka asht tue e shty me ike,
Por kaq I asht fute per palc nje lemeri,
Sa vrapin kjo deshire s’ia ndal nje cike;
E pashe nje djall, ma t’zi s’mundesh me e gjete,
Qe ngiste shkamb ne shkamb me te shti frike.
vazhdon...
Keshtu na shkuem nga njena n’tjetren ure,
Tue fole cka n’Komedi s’ia vlen me rrfye,
E kishim dale ne maje te saj, kur
U ndalem edhepame se ishim shty
N’grope tjeter t’Lugjezezes, ku me qa
Asht kot; cudite e vrejta ate terr me sy.
Si ne kantjer t’Venecjes vlon pa da
Pisa e rreshinte ne stinen dimenore,
Barket me I lye, dermue detit tue I ra,
Se s’rrihen ma tashti rruget ujore;
Kush ngre te re e kush kallafaton
Te vjetren barke damtue lundrimesh; prore
Dikush mbi kic, dikush mbi bash qellon;
Ndonje I ven arna velit fare grise;
Kush rrema gdhen, litar kush gersheton;
Kshtu, jo me zjarr, - me force te Perendise, -
E trashe e vishtullore n’pellg valonte
Nga njani breg te tjetri e zeza pise.
Syte ngule ia kishe; gja nuk u dallonte,
Vec flluskash qe ai qull rinte tue qite
E here mufatej, here me hov humbonte.
Poshte tue veshtrue po rrija krejt cmerite,
Kur prisi me terhoqi fill perbri,
<> - me tha paprite.
Kryet solla me te shpejte si ai njeir,
Qe don me pa cka asht tue e shty me ike,
Por kaq I asht fute per palc nje lemeri,
Sa vrapin kjo deshire s’ia ndal nje cike;
E pashe nje djall, ma t’zi s’mundesh me e gjete,
Qe ngiste shkamb ne shkamb me te shti frike.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Se c’hije e vrashte n’ate dreq te zi me flete!
E sa mizor me ngjante e I perfrigueshem,
Me flatra hape, vec sa tue preke mbi dhet!
Mbi supin e shpulpuem e te madhnueshem
Nje mekatar kish hjedhe, e me dy duer
Per neje t’kambve e mbante ai shterngueshem.
nga Santa Zita, mbrende ta flakim flure!
Po kthehem ku me presin sa mkatare;
T’gjithe vec Bonturit, bajne matrapazllek,
<>-hi ne <> u shndrroka atje per ar!>>
Poshte e verviti e u kthye ne t’ashprin brek.
As qenii stanit neper ferre e drize
S’e ndjek kaq shpejt hajdutin shtek me shtek.
Ai, sa u fundos, duel siper me kurriz,
Por djajte, qe aty nen ure nuk rrinin kot,
Briten:
Ketu jo si ne Serkjo bahet not!
N’dac me shpetue nga capojt tone, u ruej
E kryet mos qit mbi pise as sot as mot!>
Ia ngjiten me ‘j qind krraba e n’ate rremuje
I thane: Fshehtas ashtu, ne mujsh me ia hjedhe kuj.>
Gjellbasi ashtu sherbyesve s’ua ndan syte,
Kah mishnat ne kazan papra perzijne,
Qe siper langut t’mos e nxjerrin kryet.
Mesuesi I mire me tha: Se je ketu, ti shpejt duhet me u binde:
Mbas krepash struku, mproje qe te te rrijne!
vazhdon...
E sa mizor me ngjante e I perfrigueshem,
Me flatra hape, vec sa tue preke mbi dhet!
Mbi supin e shpulpuem e te madhnueshem
Nje mekatar kish hjedhe, e me dy duer
Per neje t’kambve e mbante ai shterngueshem.
Po kthehem ku me presin sa mkatare;
T’gjithe vec Bonturit, bajne matrapazllek,
<>-hi ne <> u shndrroka atje per ar!>>
Poshte e verviti e u kthye ne t’ashprin brek.
As qenii stanit neper ferre e drize
S’e ndjek kaq shpejt hajdutin shtek me shtek.
Ai, sa u fundos, duel siper me kurriz,
Por djajte, qe aty nen ure nuk rrinin kot,
Briten:
Ketu jo si ne Serkjo bahet not!
N’dac me shpetue nga capojt tone, u ruej
E kryet mos qit mbi pise as sot as mot!>
Ia ngjiten me ‘j qind krraba e n’ate rremuje
I thane: Fshehtas ashtu, ne mujsh me ia hjedhe kuj.>
Gjellbasi ashtu sherbyesve s’ua ndan syte,
Kah mishnat ne kazan papra perzijne,
Qe siper langut t’mos e nxjerrin kryet.
Mesuesi I mire me tha: Se je ketu, ti shpejt duhet me u binde:
Mbas krepash struku, mproje qe te te rrijne!
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Per cfaredo kokecamje, qe t’me linde,
Ti mos u tut, - punet ua dij me rraje,
Se une dhe tjeter here me ta jam grinde.>
Ures pastaj ia kaperxei ate maje;
Se gjashtes pende tue I ra ai per te gjate,
Iu desh ta ngrinte ballin me kuraje.
Me ate terbim, me ate te madh inat,
Qe I turren qejte te vorfnit, n’short me e shkye,
Kur lutet ai nder dyer per buken thate,
Vrapuen djajte qe poshte ures, zjarr nder sy,
Drejt tij krrabat I shtrine permbi ate shkrep,
Por prisi:
Para se te ma ngjitni ju me grep,
Te vije njani prej jush e te degjoje,
Pastaj ne daci m’varni per gazep!>
T’gjithe briten:
Njani levizi, tjeret mbene ne vend;
Tue ardhe ai thonte: < Lodhet kot me goje!>
pandeh se une, - ia preu I urti pris, -
ketu kam mbrrijtun, frike pa pase kurrkend,
sikur mos t’ishte ndihma e Perendise
e fati I mbare? Hap rruge, se lart ne qiell
asht shkrue nje t’gjalle te coj mes erresise!>
Sa qe krenar, aq ra e u shkreh ai fill,
Nder kambe iu rrzue e rrebta arme prej dore
E u tha te tjerve:
< Ti qe je struke, - prisi m’u suell ksodore, -
mbas atij shkamb te ures e s’ban za,
eja te une, se kemi bese e ndore!>
vazhdon...
Ti mos u tut, - punet ua dij me rraje,
Se une dhe tjeter here me ta jam grinde.>
Ures pastaj ia kaperxei ate maje;
Se gjashtes pende tue I ra ai per te gjate,
Iu desh ta ngrinte ballin me kuraje.
Me ate terbim, me ate te madh inat,
Qe I turren qejte te vorfnit, n’short me e shkye,
Kur lutet ai nder dyer per buken thate,
Vrapuen djajte qe poshte ures, zjarr nder sy,
Drejt tij krrabat I shtrine permbi ate shkrep,
Por prisi:
Para se te ma ngjitni ju me grep,
Te vije njani prej jush e te degjoje,
Pastaj ne daci m’varni per gazep!>
T’gjithe briten:
Njani levizi, tjeret mbene ne vend;
Tue ardhe ai thonte: < Lodhet kot me goje!>
pandeh se une, - ia preu I urti pris, -
ketu kam mbrrijtun, frike pa pase kurrkend,
sikur mos t’ishte ndihma e Perendise
e fati I mbare? Hap rruge, se lart ne qiell
asht shkrue nje t’gjalle te coj mes erresise!>
Sa qe krenar, aq ra e u shkreh ai fill,
Nder kambe iu rrzue e rrebta arme prej dore
E u tha te tjerve:
< Ti qe je struke, - prisi m’u suell ksodore, -
mbas atij shkamb te ures e s’ban za,
eja te une, se kemi bese e ndore!>
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Dola ne cas, kah ai shkova tue nga;
E djajte para marshuen ne krye dekikut,
Sa dreshta se po e bajne fjalen asgja.
Keshtu luftaret pashe, trembun rrezikut,
Kur nga Kaprona dilnin jashte me bese
Rrethue djathtas e majtas prej anmikut.
Une iu afrova prisit tim me shprese,
Prej tyne por s’I hiqja syte e mije,
Kushdi c’perbluejne, mendoja, mbrenda krese.
Krrabat drejtuen mbi mue e: < A ban t’I bij, -
I thonte njani tjetrit, - mu ne shpine?>
< Po, - gjegjin tjeret, - theja njanen brije!>
Por djalli, qe po fliste me zotnine,
Koken e solli mbrapa menjehere
E I tha:
Pastaj kah na: < Ure n’ure neper gomnere
S’ka mundesi ma rrugen ta vazhdoni,
Se krejt asht shembun I gjashti qemer!
Por n’qofte se me shkue tutje ju deshroni,
Ngjituni kesaj kreshte dhe, pa zore,
Do ndeshni ne nje ure, - ne te kaloni.
Dje u mbush, plotsisht pese ore para ksaj ore,
E ‘I-mije-dyqind-gjashtdhjetegjashta vjete,
Qyshe se u nderpre kendej shtegu malor.
Po coj me ju do dreqen, qe perpjete
Do shkojne me pa mos del kush mbi katran, -
Shkoni me ta, e gja s’ka me ju gjete!>
or Turiqen, ketu! – filloi me thane. –
Mbi dhjetshen, Mjekerroc, t’jeshe kryeshejtan!
vazhdon...
E djajte para marshuen ne krye dekikut,
Sa dreshta se po e bajne fjalen asgja.
Keshtu luftaret pashe, trembun rrezikut,
Kur nga Kaprona dilnin jashte me bese
Rrethue djathtas e majtas prej anmikut.
Une iu afrova prisit tim me shprese,
Prej tyne por s’I hiqja syte e mije,
Kushdi c’perbluejne, mendoja, mbrenda krese.
Krrabat drejtuen mbi mue e: < A ban t’I bij, -
I thonte njani tjetrit, - mu ne shpine?>
< Po, - gjegjin tjeret, - theja njanen brije!>
Por djalli, qe po fliste me zotnine,
Koken e solli mbrapa menjehere
E I tha:
Pastaj kah na: < Ure n’ure neper gomnere
S’ka mundesi ma rrugen ta vazhdoni,
Se krejt asht shembun I gjashti qemer!
Por n’qofte se me shkue tutje ju deshroni,
Ngjituni kesaj kreshte dhe, pa zore,
Do ndeshni ne nje ure, - ne te kaloni.
Dje u mbush, plotsisht pese ore para ksaj ore,
E ‘I-mije-dyqind-gjashtdhjetegjashta vjete,
Qyshe se u nderpre kendej shtegu malor.
Po coj me ju do dreqen, qe perpjete
Do shkojne me pa mos del kush mbi katran, -
Shkoni me ta, e gja s’ka me ju gjete!>
or Turiqen, ketu! – filloi me thane. –
Mbi dhjetshen, Mjekerroc, t’jeshe kryeshejtan!
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Dragon e Xhagajdor, eni n’kete ane!
Ti Derrcatall dhe ti o Qengrricon!
Shpejt, Kuqaleger, Ngerdheshanit prane!
Sillniu rrotull kazanit qe valon;
Shendosh m’I coni fill, vec jo gjetiu,
Por n’ure, qe siper lugjeve u kalon!>
Vetem ma mire ta bajme na rrugen tone,
Ne qofte se e din, se fort p I drue I ziu!
Pse nuk po je I urte si gjithmone?
S’degjon si kercllojne dhambet te terbuem?
Rrezik shoh n’ata sy heret a vone!>
E ai m’u gjegj: Dreqnit le t’I kercllojne sa t’duen catajte, -
E kane me ata, qe n’pise jane te denuem!>
Te gjithe u kthyen at’here nga penda e majte;
Por, si per shenje, nga I pari tue u zgjerdhi,
Gjuhen ma pare shternguen mes dhambesh djajte;
E ai * * * *’n e vet e kishte ba buri.
Ti Derrcatall dhe ti o Qengrricon!
Shpejt, Kuqaleger, Ngerdheshanit prane!
Sillniu rrotull kazanit qe valon;
Shendosh m’I coni fill, vec jo gjetiu,
Por n’ure, qe siper lugjeve u kalon!>
Vetem ma mire ta bajme na rrugen tone,
Ne qofte se e din, se fort p I drue I ziu!
Pse nuk po je I urte si gjithmone?
S’degjon si kercllojne dhambet te terbuem?
Rrezik shoh n’ata sy heret a vone!>
E ai m’u gjegj: Dreqnit le t’I kercllojne sa t’duen catajte, -
E kane me ata, qe n’pise jane te denuem!>
Te gjithe u kthyen at’here nga penda e majte;
Por, si per shenje, nga I pari tue u zgjerdhi,
Gjuhen ma pare shternguen mes dhambesh djajte;
E ai * * * *’n e vet e kishte ba buri.
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Kenga e XXII
Une pashe kalores tue u vu n’marshim,
Ne sulm tue ra o tue parakalue,
Ndo’jhere tue u terhequn per shpteim;
Ne token tuej pashe trimat tue vrapue,
O aretinas, pashe tue ca urdite,
Cet’-cete o nje-per-nje n’kuaj tue luftue:
N’sa japin shenje kambanat e burite,
Ose daullet o keshtjellat mbylle,
Me mjete tona o n’dhe te huej gatite;
Porse ne kambe o n’kuaj nen te tille fyell
Ushtri s’pashe kurr tue lvize e as mos shikosha,
As barke qe merr drejtim nga toke o yll!
Na shkonim, pra, me ata dhjete trimosha, -
Shoqni I thanshin! C’kishim, valle, me ba?
N’kishe – me shenjtore! N’mejhane – me sarahosha!
Katranit syte s’po dija me ia da,
Doja me pa n’ate lugje si pesojne
Shpirtnat denue me u djege me aq hata.
Porsi delfijte detaret I lajmojne,
Mbi vale tue ndale sa per nje cas me shpine,
Qe barken nga stuhija ta shpetojne,
Ashtu, per t’lehtesue ndopak zjarmine,
Kurrizin nxirrte mekatari I shkrete
E fshihej prap ma shpejt se vetetin.
Sikur per te gjate bregut ne kenete
Rrijne, turijt jashte, bretkosat mbare e mbare,
Ndersa kambet e trupi n’uje kane mbete,
Ashtu qisnin turijt ca mekatare,
Por, t’pamen Mjekerrocin, shpejt me frike
Zhyteshin n’pise kush te shpetoje ma pare.
vazhdon...
Une pashe kalores tue u vu n’marshim,
Ne sulm tue ra o tue parakalue,
Ndo’jhere tue u terhequn per shpteim;
Ne token tuej pashe trimat tue vrapue,
O aretinas, pashe tue ca urdite,
Cet’-cete o nje-per-nje n’kuaj tue luftue:
N’sa japin shenje kambanat e burite,
Ose daullet o keshtjellat mbylle,
Me mjete tona o n’dhe te huej gatite;
Porse ne kambe o n’kuaj nen te tille fyell
Ushtri s’pashe kurr tue lvize e as mos shikosha,
As barke qe merr drejtim nga toke o yll!
Na shkonim, pra, me ata dhjete trimosha, -
Shoqni I thanshin! C’kishim, valle, me ba?
N’kishe – me shenjtore! N’mejhane – me sarahosha!
Katranit syte s’po dija me ia da,
Doja me pa n’ate lugje si pesojne
Shpirtnat denue me u djege me aq hata.
Porsi delfijte detaret I lajmojne,
Mbi vale tue ndale sa per nje cas me shpine,
Qe barken nga stuhija ta shpetojne,
Ashtu, per t’lehtesue ndopak zjarmine,
Kurrizin nxirrte mekatari I shkrete
E fshihej prap ma shpejt se vetetin.
Sikur per te gjate bregut ne kenete
Rrijne, turijt jashte, bretkosat mbare e mbare,
Ndersa kambet e trupi n’uje kane mbete,
Ashtu qisnin turijt ca mekatare,
Por, t’pamen Mjekerrocin, shpejt me frike
Zhyteshin n’pise kush te shpetoje ma pare.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Une pashe, - e pamja ende zemren ma fik, -
Njanin qe s’luejti dot, si n’llom te zi
Ndodh qe ‘j bretkose ngurron, n’sa tjetra ik.
E Qengrriconi, qe ish ma n’afersi,
Cfurkun ia futi n’floket katranose
Dhe e coi perpjete, - vider m’u duk n’ajri!
Me emna I njihja, se, kur u ndane pose,
Mire vrejta kush u zgjodh me me shoqnuem
Dhe vuna vesh kah thirreshin xhindose.
> -
thrrisnin njezani dreqnit e mallkuem.
e kundershtarve t’vet u ra nder duer?>>
E prisi iu afrue mkatarit prane,
Nga ish e pyeti e ai u gjegj n’ate zor:
<
Em ame te nje zotni m’vu sherbetor,
Sepse im ate, qe ish njeri I prape,
Vehten eg jane shkatrroi edhe u ba hor.
Te mbreti I mire Tebald mbrrijta me u kape,
Tue marre ryshfet, tue ble edhe tue shite,
Prandej sot llogari jap ne ket vape.>>
E Derrcatalli, anash qe kish qite
Dy dhambe katroca sikur te nje thiu,
N’mish provoi njanin se sa din me shqite.
Nder thoj mizore macokesh kish ra miu.
<> -
Mjekrroci tha, me krahe mbasi e perfshiu.
vazhdon...
Njanin qe s’luejti dot, si n’llom te zi
Ndodh qe ‘j bretkose ngurron, n’sa tjetra ik.
E Qengrriconi, qe ish ma n’afersi,
Cfurkun ia futi n’floket katranose
Dhe e coi perpjete, - vider m’u duk n’ajri!
Me emna I njihja, se, kur u ndane pose,
Mire vrejta kush u zgjodh me me shoqnuem
Dhe vuna vesh kah thirreshin xhindose.
thrrisnin njezani dreqnit e mallkuem.
E prisi iu afrue mkatarit prane,
Nga ish e pyeti e ai u gjegj n’ate zor:
<
Em ame te nje zotni m’vu sherbetor,
Sepse im ate, qe ish njeri I prape,
Vehten eg jane shkatrroi edhe u ba hor.
Te mbreti I mire Tebald mbrrijta me u kape,
Tue marre ryshfet, tue ble edhe tue shite,
Prandej sot llogari jap ne ket vape.>>
E Derrcatalli, anash qe kish qite
Dy dhambe katroca sikur te nje thiu,
N’mish provoi njanin se sa din me shqite.
Nder thoj mizore macokesh kish ra miu.
<> -
Mjekrroci tha, me krahe mbasi e perfshiu.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Iu suell at’here mesuesit: Se tjeret fill mandej do t’ia bajne paq!>>
>
<
me nje gjiton jo t’larget qeshe… Ah prep
sikur bri tij te rrija zhyte I ngriti,
s’do kishja frike tani as thue as grep!>>
<> - Xhagajdori briti,
me krrabe ia ngjiti krahut, mizorisht
ia shqeu nje zhangel e ne ajr e ngriti.
Desh dhe Dragoni me ia zhgulun misht
Ne pulpe te kambes, por dekuri syne
Perqark e suell e I kqyri egersisht.
Mbasi hujin e pare ne te e shfryne,
Mesuesi menjehere I tha atij,
Qe ende veshtronte mishin qe ia shqyen:
>
<
u gjegj, - ene me perzi mbrende cdo batak;
kur pat ne dore anmiqte e zotnise s’vet,
u suell aq mire, sa t’gjithe e cmojne me hak.
Rob ishin e I liroi tue marre ryshfet;
Qe matrapaz ne gjithe punet e tija
Jo dosido e I vogel, porse mbret.
vazhdon...
<
me nje gjiton jo t’larget qeshe… Ah prep
sikur bri tij te rrija zhyte I ngriti,
s’do kishja frike tani as thue as grep!>>
<> - Xhagajdori briti,
me krrabe ia ngjiti krahut, mizorisht
ia shqeu nje zhangel e ne ajr e ngriti.
Desh dhe Dragoni me ia zhgulun misht
Ne pulpe te kambes, por dekuri syne
Perqark e suell e I kqyri egersisht.
Mbasi hujin e pare ne te e shfryne,
Mesuesi menjehere I tha atij,
Qe ende veshtronte mishin qe ia shqyen:
<
u gjegj, - ene me perzi mbrende cdo batak;
kur pat ne dore anmiqte e zotnise s’vet,
u suell aq mire, sa t’gjithe e cmojne me hak.
Rob ishin e I liroi tue marre ryshfet;
Qe matrapaz ne gjithe punet e tija
Jo dosido e I vogel, porse mbret.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Me Mikel Zanken fort I shkon miqsija;
Ish logodoras; kur rrijne tue llafose
Per Sarde, nga goja u rrjedhin fjale me mija.
Kqyr ate qe I kercllon dhambet tue u kanose!
Do flisja me, por shoh se ai sa ma pare
Po matet me ma krue mire kete qerose.>>
Kryedjalli Ngerdheshanit dreq zuzar,
Qe syshe ngerdhucej n’qejf te madh me there,
Iu suell e I tha: <>
Lombardas e toskane ju sjell mejhere;
Vec t’mshehen Kthetrafletet me capoj,
Shpirtnat keshtu mos t’kene se ke me drashte;
E une, I vetem, ulun mbi kete shtoj
Per ju do te therras ma shum se gjashte,
Ne qofte se fishkulloj, sic jem’ mesue
Me ba sa here qe njani kryet qet jashte.>>
Turijte coi Turiqeni, se u kujtue,
Kryet tundi e tha:>
Por ai, qe ish I rysun ne sherri,
Gjegji:>
S’u mbajt ma Shtrembafleta, mbi cdo dreq
Ai desh me dale:
Por do t’I rrahi flatrat mbi katran;
Te zbresim e ta bajme bregun mburoje,
Me u talle me dreqen t’shohim a ia mban!>>
vazhdon...
Ish logodoras; kur rrijne tue llafose
Per Sarde, nga goja u rrjedhin fjale me mija.
Kqyr ate qe I kercllon dhambet tue u kanose!
Do flisja me, por shoh se ai sa ma pare
Po matet me ma krue mire kete qerose.>>
Kryedjalli Ngerdheshanit dreq zuzar,
Qe syshe ngerdhucej n’qejf te madh me there,
Iu suell e I tha: <>
Lombardas e toskane ju sjell mejhere;
Vec t’mshehen Kthetrafletet me capoj,
Shpirtnat keshtu mos t’kene se ke me drashte;
E une, I vetem, ulun mbi kete shtoj
Per ju do te therras ma shum se gjashte,
Ne qofte se fishkulloj, sic jem’ mesue
Me ba sa here qe njani kryet qet jashte.>>
Turijte coi Turiqeni, se u kujtue,
Kryet tundi e tha:
Por ai, qe ish I rysun ne sherri,
Gjegji:
S’u mbajt ma Shtrembafleta, mbi cdo dreq
Ai desh me dale:
Por do t’I rrahi flatrat mbi katran;
Te zbresim e ta bajme bregun mburoje,
Me u talle me dreqen t’shohim a ia mban!>>
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
O ti, lexues, degjo kete goxha loje!
Sejcili syte e vet n’ane tjeter solli,
I pari ai qe qe ma I rrebte ne goje.
Mire navarrezi kohen gjet, mbeshtolli
Gjithe forcat e, tue u mshue kambvet, ne cas
U hodh edhe prej krahve t’shefit dolli.
Te gjithe u mbushen me te forte maras,
E ai, qe per deshtimin faj kish vete,
I pari u sul tue brite: <>
Por frikes s’ia kaluen te lehtat flete,
Vetime mes valesh I denuemi u mbyt,
E ai fluturim u ngrit, me gjoks, perpjete;
Jo nryshe nje rosak nuk futet zhyt,
Kur e sulmon skyferi ta haje gjalle,
E I lodhun ngrihet ky me shpirt ne fyt.
Zemrue fort Plakarani, se I kish talle
Mkatari, ra pas dreqit fluturim,
Gezue prej ikjes, shokut per t’ia kalle;
Por, mbasi batakciu nder sy iu shkim,
Ai me capoj djallit iu hodh ne shpine,
Mbi pise u kaperthyen me t’madh terbim.
Dhe tjetri por kish qene nje gjeracine,
Shokut ia ngjiti kthetrat e mallkueme
E n’cas te dy ne gjol rane me kaptine.
I shperndau vetem brraka e pervelueme;
Donin, por t’zotet s’ishin mame u ngrejte,
Kaq flatrat kishin pise t’vishtullueme.
Mjekrroci me te tjere, ate hall tue vrejte,
Katerve u dha urdhen me u hjedhe ne breg
Me cfurq ne dore; keta at’here me t’shpejte
Andej-kendej, ku u tha, zunenga nje shteg,
Krrabat drejtuen dy dreqent me I terhjeke,
Qe der ne palc katrani-zjarr I djeg;
E na I lame ashtu tue u perpjeke.
Sejcili syte e vet n’ane tjeter solli,
I pari ai qe qe ma I rrebte ne goje.
Mire navarrezi kohen gjet, mbeshtolli
Gjithe forcat e, tue u mshue kambvet, ne cas
U hodh edhe prej krahve t’shefit dolli.
Te gjithe u mbushen me te forte maras,
E ai, qe per deshtimin faj kish vete,
I pari u sul tue brite: <>
Por frikes s’ia kaluen te lehtat flete,
Vetime mes valesh I denuemi u mbyt,
E ai fluturim u ngrit, me gjoks, perpjete;
Jo nryshe nje rosak nuk futet zhyt,
Kur e sulmon skyferi ta haje gjalle,
E I lodhun ngrihet ky me shpirt ne fyt.
Zemrue fort Plakarani, se I kish talle
Mkatari, ra pas dreqit fluturim,
Gezue prej ikjes, shokut per t’ia kalle;
Por, mbasi batakciu nder sy iu shkim,
Ai me capoj djallit iu hodh ne shpine,
Mbi pise u kaperthyen me t’madh terbim.
Dhe tjetri por kish qene nje gjeracine,
Shokut ia ngjiti kthetrat e mallkueme
E n’cas te dy ne gjol rane me kaptine.
I shperndau vetem brraka e pervelueme;
Donin, por t’zotet s’ishin mame u ngrejte,
Kaq flatrat kishin pise t’vishtullueme.
Mjekrroci me te tjere, ate hall tue vrejte,
Katerve u dha urdhen me u hjedhe ne breg
Me cfurq ne dore; keta at’here me t’shpejte
Andej-kendej, ku u tha, zunenga nje shteg,
Krrabat drejtuen dy dreqent me I terhjeke,
Qe der ne palc katrani-zjarr I djeg;
E na I lame ashtu tue u perpjeke.
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Kenga e XXIII
N’heshtje, vetare, si I iken asaj valle,
Shkonim njani mbas tjetrit me krye ule
Si franceskan kur ecin n’per rruge t’madhe.
Te prralla e Ezopit m’ishte ngule
Mendja ime, si pashe gjithe ate rremuje,
Ku ai tregon si kneten not e duel
Mi e bretkoce. Ma fort dy pika uje
S’gjasojne, se te dy ngjarjet kur I ven
Perballe, kushdo e sheh kete gjase po t’duej.
Si nga nje tjeter nje mendim shperthen,
Keshtu m’vetoi dicka nder mend ma vone,
Qe frike ne palc me shtiu sa bese s’e zen.
Ja cka mendoja: Kjo gja I poshtnoi keta te patenzone,
Prandej inatin gja s’do t’ua ndaloje,
Do te bijne permbi ne si kokrra e rrfese,
Si qeni kur ia njet leprit me goje.>>
Prej frike po m’u cojshin leshte e krese
E siellja koken mbrapa tash e pare,
Prandej thashe: <
Nuk fshihemi, s’besoj se pa zarar
Do ndahmi; diku mbrapa I kemi lane;
S’I shoh, por m’duket se mbi qafe m’jane vare.>>
E ai:Sa shoh mendimet tua ane per ane.
Cka n’mendje ke, tue rrjedhe tani asht fill
Kah une, e ne cdo gja te dy perkojme,
Pra ceshtjen per te dy keshtu e kam zgjidhe:
vazhdon...
N’heshtje, vetare, si I iken asaj valle,
Shkonim njani mbas tjetrit me krye ule
Si franceskan kur ecin n’per rruge t’madhe.
Te prralla e Ezopit m’ishte ngule
Mendja ime, si pashe gjithe ate rremuje,
Ku ai tregon si kneten not e duel
Mi e bretkoce. Ma fort dy pika uje
S’gjasojne, se te dy ngjarjet kur I ven
Perballe, kushdo e sheh kete gjase po t’duej.
Si nga nje tjeter nje mendim shperthen,
Keshtu m’vetoi dicka nder mend ma vone,
Qe frike ne palc me shtiu sa bese s’e zen.
Ja cka mendoja:
Prandej inatin gja s’do t’ua ndaloje,
Do te bijne permbi ne si kokrra e rrfese,
Si qeni kur ia njet leprit me goje.>>
Prej frike po m’u cojshin leshte e krese
E siellja koken mbrapa tash e pare,
Prandej thashe: <
Nuk fshihemi, s’besoj se pa zarar
Do ndahmi; diku mbrapa I kemi lane;
S’I shoh, por m’duket se mbi qafe m’jane vare.>>
E ai:
Cka n’mendje ke, tue rrjedhe tani asht fill
Kah une, e ne cdo gja te dy perkojme,
Pra ceshtjen per te dy keshtu e kam zgjidhe:
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
N’qofte bregu I djathte me I ulte e na mund t’shkojme
Me zbrite ne lugjen tjeter pa u ndale,
Ndjekjes, qe po I friksohmi, I shpetojme.>>
Ende s’I kishte thane ai keto fjale
E, ja, djement I pashe tue fluturue
Drejt nesh, me flatra t’shtrime, pale e pale.
Mesuesi menjehere me kapi mue
Si ajo nana, qe papritmas zgjohet
Nga zhurma e sheh se flaka e ka rrethue;
Foshnjen rremben e rend me vrap, s’ndalohet,
Kujdes per vehte s’ka, po per ferishte,
Vetem me ate kmishe ne shtat e nuk kujtohet.
Poshte kodres se rrembyeshme ashtu si ishte
Shkiti dhe prisi, per ate shkamb mbeshtete,
Qe lugjes tjeter nga nje ane iu vishte.
S’rrjedh uje neper kanal me vrull tatpjete
Per me sjelle nje mulli ngulun ne toke,
As kur te jete tue u futun neper flete,
Si rrshqiti prisi im neper ate boke;
Ne parzem me shterngonte pa ia da,
Si t’me kish bir e jo si t’ishim shoke.
Mire n’fund te lugjes tjeter s’kishim ra
E ata ia behen n’zgrip te asaj rrepine
Shi permbi ne, por s’kishin c’me na ba;
Se Pushteti Hyjnor u dha mundsine
Lugjes se peste si roje me I qendruem,
Por tutje nuk e shtrinin dot fuqine.
U gjetem mes do shpirtnash te ngjyruem,
Qe ecnin dalngadale si n’procesjon,
Tue qa, e u dukshin t’lodhun, te dermuem.
vazhdon...
Me zbrite ne lugjen tjeter pa u ndale,
Ndjekjes, qe po I friksohmi, I shpetojme.>>
Ende s’I kishte thane ai keto fjale
E, ja, djement I pashe tue fluturue
Drejt nesh, me flatra t’shtrime, pale e pale.
Mesuesi menjehere me kapi mue
Si ajo nana, qe papritmas zgjohet
Nga zhurma e sheh se flaka e ka rrethue;
Foshnjen rremben e rend me vrap, s’ndalohet,
Kujdes per vehte s’ka, po per ferishte,
Vetem me ate kmishe ne shtat e nuk kujtohet.
Poshte kodres se rrembyeshme ashtu si ishte
Shkiti dhe prisi, per ate shkamb mbeshtete,
Qe lugjes tjeter nga nje ane iu vishte.
S’rrjedh uje neper kanal me vrull tatpjete
Per me sjelle nje mulli ngulun ne toke,
As kur te jete tue u futun neper flete,
Si rrshqiti prisi im neper ate boke;
Ne parzem me shterngonte pa ia da,
Si t’me kish bir e jo si t’ishim shoke.
Mire n’fund te lugjes tjeter s’kishim ra
E ata ia behen n’zgrip te asaj rrepine
Shi permbi ne, por s’kishin c’me na ba;
Se Pushteti Hyjnor u dha mundsine
Lugjes se peste si roje me I qendruem,
Por tutje nuk e shtrinin dot fuqine.
U gjetem mes do shpirtnash te ngjyruem,
Qe ecnin dalngadale si n’procesjon,
Tue qa, e u dukshin t’lodhun, te dermuem.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Manteli me kapuc seicilin mblon
Deri nder sy; po aq persosmenisht
Ne Keln mungaret t’vishen kane zakon.
Ai ar perjashta t’I merr syte krejtsisht,
Permbrenda por jane plumb qe nuk peshohet,
Ata t’Federikut mund t’I mbajsh ne gisht.
O peshe e rande, qe per amshim do cohet!
Na majtas shkuem, me ta krahas perhere,
E qanin me lot t’idhun sa s’tregohet.
Por te randuem se tepri ata te mjere
Ecnin mezi, mertisun kambe e krye,
Sa ne cdo hap u gjindshim me te tjere.
At’here une prisit: Tue ece shiko mos njeh njeri me sy!>>
E njani, qe toskancen ndjeu n’ate lame,
Briti mbas nesh:
Ndoshta ndo’j gjegje edhe une ta jap.>>
Mesuesi at’here m’u suell:>
E ndala e pashe dy vete, qe n’ate sokak
Po nguteshin, te une me ardhe tue dashte,
Por ajo barre s’I linte e I ngushti cak.
Kur mbrriten, syte u kishin dalun jashte,
Me kqyren pa ba za, pastaj te kthyem
Nga shoqishoj peshpriten si tue drashte:
te kuj ecin pa qene n’mantel mberthyem?>>
vazhdon...
Deri nder sy; po aq persosmenisht
Ne Keln mungaret t’vishen kane zakon.
Ai ar perjashta t’I merr syte krejtsisht,
Permbrenda por jane plumb qe nuk peshohet,
Ata t’Federikut mund t’I mbajsh ne gisht.
O peshe e rande, qe per amshim do cohet!
Na majtas shkuem, me ta krahas perhere,
E qanin me lot t’idhun sa s’tregohet.
Por te randuem se tepri ata te mjere
Ecnin mezi, mertisun kambe e krye,
Sa ne cdo hap u gjindshim me te tjere.
At’here une prisit:
E njani, qe toskancen ndjeu n’ate lame,
Briti mbas nesh:
Ndoshta ndo’j gjegje edhe une ta jap.>>
Mesuesi at’here m’u suell:
E ndala e pashe dy vete, qe n’ate sokak
Po nguteshin, te une me ardhe tue dashte,
Por ajo barre s’I linte e I ngushti cak.
Kur mbrriten, syte u kishin dalun jashte,
Me kqyren pa ba za, pastaj te kthyem
Nga shoqishoj peshpriten si tue drashte:
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Pastaj thane: Kush je ti na trego, mos t’ardhte veshtire!>>
e jam gjithnje me trupin qe kam pase.
Kush jeni ju, qe n’kete menyre, ngashrueshem,
Po ecni rande e lot ju shkojne rrekaje?
C’asht ky denim qe ndritka mrekullueshem?>>
si terezi con supat pesha e saj.
Freten defryesa e bolonjez na jeme:
Ky – Loderingu, une jam Katalani;
Te ftuem per paqe nga toka jote qeme,
Si thirret nje I urte, qe I ka dale zani
Per ndershmeni, sa t’gjithe na bijshin n’gjuj,
Por nderi yne n’Gardingo shih cka bani!>>
<>… thashe tane huj,
por m’u pre fjala n’goje, porsa m’u cfaq
nje kryqezue ne toke keq me tre huj.
Kur m’pa, c’e perdrodh trupin garravac!
Iu cue mjekrra n’hava tue psheretite;
E frati Katalan, ku pa pse kaq
Shtang mbeta, tha: Per popull nje njeri ne kryq me e ngjite.
Shkelmue e lakuriq, mes rruges, dhuna
Asht ba e tjerve, ta provoje mbi koke
E permbi parzem sa peshojne kto guna.
vazhdon...
Kush jeni ju, qe n’kete menyre, ngashrueshem,
Po ecni rande e lot ju shkojne rrekaje?
C’asht ky denim qe ndritka mrekullueshem?>>
Freten defryesa e bolonjez na jeme:
Ky – Loderingu, une jam Katalani;
Te ftuem per paqe nga toka jote qeme,
Si thirret nje I urte, qe I ka dale zani
Per ndershmeni, sa t’gjithe na bijshin n’gjuj,
Por nderi yne n’Gardingo shih cka bani!>>
<>… thashe tane huj,
por m’u pre fjala n’goje, porsa m’u cfaq
nje kryqezue ne toke keq me tre huj.
Kur m’pa, c’e perdrodh trupin garravac!
Iu cue mjekrra n’hava tue psheretite;
E frati Katalan, ku pa pse kaq
Shtang mbeta, tha:
Shkelmue e lakuriq, mes rruges, dhuna
Asht ba e tjerve, ta provoje mbi koke
E permbi parzem sa peshojne kto guna.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Vjehrri keshtu I mundohet me gjithe shoke
T’Sinedrit, ketu n’varrin e mallkuem,
Qe u dhane judejve t’mbrapshten n’qiell e toke.>>
Virgjilin pashe at’here te mrekulluem
Mbi ate njeri t’kryqzuem, mbi ate mkatar
Denue e poshtnue n’merigimin e amshuem.
Pastaj u suell e I tha fratit te pare:
gryke, ku t’mundemi kendej pa fjale
me u ike engjujve t’zez, qe nga ky hon
mbrapa na vijne e nuk na lane me dale?>>
E ai u gjegj: Qe siper t’gjitha lugjevet kalon.
Vetem se ne kete ane ajo ka sha;
Prap mund te hypni ju mbi ato rrenime,
Qe bregut e ne fund grumbull jane ba.>>
E prisi, me koke ule, ra nder mendime,
Me tha pastaj:>
E frati: Asht baba I rrenes, rrencak kambe e krye.>>
E mandej prisi iku porsi era,
Pak I idhnuem e ne fytyre I vrame,
Dhe une nga te ngarkuemit ika at’hera,
Mesuesin tim tue e ndjekun kambe per kambe.
T’Sinedrit, ketu n’varrin e mallkuem,
Qe u dhane judejve t’mbrapshten n’qiell e toke.>>
Virgjilin pashe at’here te mrekulluem
Mbi ate njeri t’kryqzuem, mbi ate mkatar
Denue e poshtnue n’merigimin e amshuem.
Pastaj u suell e I tha fratit te pare:
gryke, ku t’mundemi kendej pa fjale
me u ike engjujve t’zez, qe nga ky hon
mbrapa na vijne e nuk na lane me dale?>>
E ai u gjegj:
Vetem se ne kete ane ajo ka sha;
Prap mund te hypni ju mbi ato rrenime,
Qe bregut e ne fund grumbull jane ba.>>
E prisi, me koke ule, ra nder mendime,
Me tha pastaj:
E frati:
E mandej prisi iku porsi era,
Pak I idhnuem e ne fytyre I vrame,
Dhe une nga te ngarkuemit ika at’hera,
Mesuesin tim tue e ndjekun kambe per kambe.
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Kenga e XXIV
Kur viti I ri zen fill n’stinen-acar,
Krrelat ngroh dielli nen Akuar e arrihet
Qe nata e dita t’zgjasin barabar,
Kur bryma e nates permbi fusha shtrihet
E ngjan me t’motren, me te bardhen bore,
Por shum s’vazhdon, sepse fillon e shkrihet;
Ngushtue keq per tagji, fshatari I gjore
Cohet, sodit e sheh si jane zbardhue
Fushat perqark, e kap koken me dore;
Kthen ne shtepi e siellet tue turfllue
Si ai qyqar qe s’di se nga t’ia mbaje;
Pastaj del prap, e prap zen me shpresue,
Kur sheh se toka e ndrroi fytyr’n e saj
Aq shpejt; ai merr comagen menjehere
E baetine perjashta qet n’ograje;
Keshtu edhe mesuesi m’kalli tmer
Kur une e pashe ne balle aq te vranuem,
Por n’cas prap me sheroi zemren e mjere,
Se, kur ures se thyeme iu afruem,
Kah une u suell me t’ambelen fytyre,
Porsi te rranza e kodres ku u takuem.
Hapi dy krahet dhe, si e pat keqyre
Hitishem rreth e rrotull ate rrenoje,
Me kapi hopa dhe ne shembelltyre
T’atij njeriu, qe, para se t’filloje
Nje pune, me kohe kujdeset per cdo gja,
Keshtu ai, tue u perpjeke me duer t’me coje
Der te nje shkrep, mejhere me bani za
T’u kapshe per nje tjeter,>
vazhdon...
Kur viti I ri zen fill n’stinen-acar,
Krrelat ngroh dielli nen Akuar e arrihet
Qe nata e dita t’zgjasin barabar,
Kur bryma e nates permbi fusha shtrihet
E ngjan me t’motren, me te bardhen bore,
Por shum s’vazhdon, sepse fillon e shkrihet;
Ngushtue keq per tagji, fshatari I gjore
Cohet, sodit e sheh si jane zbardhue
Fushat perqark, e kap koken me dore;
Kthen ne shtepi e siellet tue turfllue
Si ai qyqar qe s’di se nga t’ia mbaje;
Pastaj del prap, e prap zen me shpresue,
Kur sheh se toka e ndrroi fytyr’n e saj
Aq shpejt; ai merr comagen menjehere
E baetine perjashta qet n’ograje;
Keshtu edhe mesuesi m’kalli tmer
Kur une e pashe ne balle aq te vranuem,
Por n’cas prap me sheroi zemren e mjere,
Se, kur ures se thyeme iu afruem,
Kah une u suell me t’ambelen fytyre,
Porsi te rranza e kodres ku u takuem.
Hapi dy krahet dhe, si e pat keqyre
Hitishem rreth e rrotull ate rrenoje,
Me kapi hopa dhe ne shembelltyre
T’atij njeriu, qe, para se t’filloje
Nje pune, me kohe kujdeset per cdo gja,
Keshtu ai, tue u perpjeke me duer t’me coje
Der te nje shkrep, mejhere me bani za
T’u kapshe per nje tjeter,
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
S’ish rruge per mantel plumb shtegu I veshtire;
Tue u kacavare shpetimi ne na dalte,
Une – shty prej tij, e ai – I lehte e I lire!
Po te kish qene ai breg paksa ma I nalte
Ose sa shkambi nga u varem s’paku, -
Per prisin s’them, por une do mbetshe n’balte.
Por mbasi Lugjezeza e errte kah praku
I pusit t’thelle fill shkon tue u perule,
Struktura vete e lugjevet asht shkaku
Qe brigjet rreth e rrotull vijne tue u ule;
Arritem tek e mbramja mu te kulmi
Nga ku gjithe ai shkamb ure ishte zhgule.
Fryme dot s’po mirrnja, kaq I forte qe sulmi;
E u ula me pushue kend pa pyete,
Sa u kapem nalt. Por prisi: <
Tha, - nuk fitohet gja tue ndeje mbeshtete;
Se mbi nenkrejca dhe mbi pupla t’leta
Deri me sot askush lavdi ska gjete!
E po s’le nam te mire cka duhet jeta?
Cduket si tymi n’ajr, si shkume mbi vale
Ai qe pa lane nje gjurme coi ditt e veta.
O burra! Lodhja rrugen mos t’na e ndale!
Then cdo rrebesh nje zemer prej celiku,
Ne mos u bafte nen peshe te trupit pale.
Ne cak me t’nalte le te na coje vertiku!
S’mjafton qe ata te humbun pas I le, -
Ne me degjofsh, do dalim shpejt rreziku!>>
Brofa ne kambe pajise me force te re,
Ma shum nga c’isha u cfaqa guximtar
E thashe: <>
vazhdon...
Tue u kacavare shpetimi ne na dalte,
Une – shty prej tij, e ai – I lehte e I lire!
Po te kish qene ai breg paksa ma I nalte
Ose sa shkambi nga u varem s’paku, -
Per prisin s’them, por une do mbetshe n’balte.
Por mbasi Lugjezeza e errte kah praku
I pusit t’thelle fill shkon tue u perule,
Struktura vete e lugjevet asht shkaku
Qe brigjet rreth e rrotull vijne tue u ule;
Arritem tek e mbramja mu te kulmi
Nga ku gjithe ai shkamb ure ishte zhgule.
Fryme dot s’po mirrnja, kaq I forte qe sulmi;
E u ula me pushue kend pa pyete,
Sa u kapem nalt. Por prisi: <
Tha, - nuk fitohet gja tue ndeje mbeshtete;
Se mbi nenkrejca dhe mbi pupla t’leta
Deri me sot askush lavdi ska gjete!
E po s’le nam te mire cka duhet jeta?
Cduket si tymi n’ajr, si shkume mbi vale
Ai qe pa lane nje gjurme coi ditt e veta.
O burra! Lodhja rrugen mos t’na e ndale!
Then cdo rrebesh nje zemer prej celiku,
Ne mos u bafte nen peshe te trupit pale.
Ne cak me t’nalte le te na coje vertiku!
S’mjafton qe ata te humbun pas I le, -
Ne me degjofsh, do dalim shpejt rreziku!>>
Brofa ne kambe pajise me force te re,
Ma shum nga c’isha u cfaqa guximtar
E thashe: <>
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Nje tjetri shteg filluem m’iu kacavare,
Ish shkamb e gur, I ngushte, I pakalueshem,
Rruge ma t’thepisun s’kishim rrahe me pare.
Flisja t’mos dukem se po ec ngurrueshem,
Kur, ja, nga tjetra grope nje za po thrriste,
Por fjalet te na vinin krejt ngatrrueshem.
Ndonse ne maje te ures ishim, c’fliste
Nuk munda me kuptue kur ndjeva zane,
Por dukej se I zemruem fjalet I qiste.
Veshtroja poshte, por syte asgja s’me pane,
Kaq erresine gjithkund ishte njesoj.
<
ne tjetrin lug, shpejt uren ta kaloj;
si nuk kuptoj s’ka une degjoj nga veshte,
keshtu verej, por kurrnjesend s’dalloj.>>
E ai: Me pune do plotesue edhe tue heshte.>>
Kur n’balle I dolem asaj ure krejt,
Rame ne te teten pende, e pa vonese
Lugjen e re fillova me e verejte,
Une pashe lamsha gjarpijsh sa s’I zen bese,
Nje lebeti, te ndryshem nga cilsija,
Kah I kujtoj dhe sot m’luen mendja e krese.
Mos te krenohet per rane t’vet Libija,
Se edhe ne paste te madhe pasuni
Me shkraptha, shlliga, rrshaja te keqija,
Kur rana e saj me kaq gjarpij s’asht nxi,
Murtaje e tille ne kete hata nuk vlon
As n’Etiopi e as ne Arabi.
vazhdon...
Ish shkamb e gur, I ngushte, I pakalueshem,
Rruge ma t’thepisun s’kishim rrahe me pare.
Flisja t’mos dukem se po ec ngurrueshem,
Kur, ja, nga tjetra grope nje za po thrriste,
Por fjalet te na vinin krejt ngatrrueshem.
Ndonse ne maje te ures ishim, c’fliste
Nuk munda me kuptue kur ndjeva zane,
Por dukej se I zemruem fjalet I qiste.
Veshtroja poshte, por syte asgja s’me pane,
Kaq erresine gjithkund ishte njesoj.
<
ne tjetrin lug, shpejt uren ta kaloj;
si nuk kuptoj s’ka une degjoj nga veshte,
keshtu verej, por kurrnjesend s’dalloj.>>
E ai:
Kur n’balle I dolem asaj ure krejt,
Rame ne te teten pende, e pa vonese
Lugjen e re fillova me e verejte,
Une pashe lamsha gjarpijsh sa s’I zen bese,
Nje lebeti, te ndryshem nga cilsija,
Kah I kujtoj dhe sot m’luen mendja e krese.
Mos te krenohet per rane t’vet Libija,
Se edhe ne paste te madhe pasuni
Me shkraptha, shlliga, rrshaja te keqija,
Kur rana e saj me kaq gjarpij s’asht nxi,
Murtaje e tille ne kete hata nuk vlon
As n’Etiopi e as ne Arabi.
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Rrethue gjarpijsh te egjer se c’vrapon
Nje turme shpirtnash te cveshun, te tmerruem,
Qe vrime a elitropi as qe shpreson!
Gjarpijt dueret permbrapa u kane shternguem,
U ngjiten per kurriz dhe bisht e krye
Mberthejne para ne fyt ata t’mallkuem.
Njanit atje ne breg une pashe me sy
Nje shllige kah flure iu hodh e e helmatisi
Aty ku qafa e trupi lidhen nye.
As I as O s’shkruhet ma vrik se nisi
Ai zjarr te marre, dhe I ndezun flakada
Tue u rrzue perdhe fare ne hi bitisi;
E aty pertoke, si u kthye njehere n’asgja,
Pluhni ku ish e s’ish u grumbullue
E befas sikur qe ashtu u ba.
Keshtu nga dijetaret kam lexue
Si vdes e prap ne jete Fenicja kthehet
Kur pesqind vjetevet u asht afrue.
Me bar e as me tagji ajo s’ushqehet,
Por me amom e me te kemit lot,
N’folene gjithe nard e mirre tue vdekun prehet.
Si ai qe bje e si s’e kupton dot,
Nga forca e djallit krejt perdhe I qitun
Apo per ndalim gjaku shtri me lot,
Veshtron perqark, prej tokes porsa ngritun,
Trondite nga ankthi I rande qe pat n’krahnuer,
Pastaj sikur qetohet tue pshertitun,
Ashtu u ngrit ne kambe ai mekatnuer.
E rrepte qe je, hakmarrje e Perendise,
Sa fort qellon pa rreshte kryq e terthuer!
vazhdon...
Nje turme shpirtnash te cveshun, te tmerruem,
Qe vrime a elitropi as qe shpreson!
Gjarpijt dueret permbrapa u kane shternguem,
U ngjiten per kurriz dhe bisht e krye
Mberthejne para ne fyt ata t’mallkuem.
Njanit atje ne breg une pashe me sy
Nje shllige kah flure iu hodh e e helmatisi
Aty ku qafa e trupi lidhen nye.
As I as O s’shkruhet ma vrik se nisi
Ai zjarr te marre, dhe I ndezun flakada
Tue u rrzue perdhe fare ne hi bitisi;
E aty pertoke, si u kthye njehere n’asgja,
Pluhni ku ish e s’ish u grumbullue
E befas sikur qe ashtu u ba.
Keshtu nga dijetaret kam lexue
Si vdes e prap ne jete Fenicja kthehet
Kur pesqind vjetevet u asht afrue.
Me bar e as me tagji ajo s’ushqehet,
Por me amom e me te kemit lot,
N’folene gjithe nard e mirre tue vdekun prehet.
Si ai qe bje e si s’e kupton dot,
Nga forca e djallit krejt perdhe I qitun
Apo per ndalim gjaku shtri me lot,
Veshtron perqark, prej tokes porsa ngritun,
Trondite nga ankthi I rande qe pat n’krahnuer,
Pastaj sikur qetohet tue pshertitun,
Ashtu u ngrit ne kambe ai mekatnuer.
E rrepte qe je, hakmarrje e Perendise,
Sa fort qellon pa rreshte kryq e terthuer!
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Kush ish e pyeti at’here I urti pris.
Jete kafshe me pelqeu, jo njerezore,
Si mushk qe isha; jam Van Fucci, shtase,
Shpelle te denje pata ate Pistoje mizore.>>
nuk dijti tjeter vec t’rrembeje e t’vrase.>>
Hajduti e kuptoi, nuk ndejt me u talle,
Por kryet coi lart e me keqyri mvrejte,
Inat e turp I pashe shkrue mu ne balle;
Dhe tha: Se kur me fshine nga jeta tjeter krejt.
Une pa te dhane pergjegje s’mund te rri.
Ma poshte m’kane fute ketu ne kete rremuje,
Se vodha gja te cmueshme n’Sakristi
Dhe faji iu ngarkue kot tjeterkuj.
Por qe t’mos knaqesh kah me sheh n’kete vaje,
Ne dalsh ndo’jhere nga kjo terrine ku vuej,
Hap veshet per c’te them, nder mend ti mbaj:
Pistoja nga te Zezet do rrallohet,
Pastaj Firenca do ndryshoje me rraje.
Nga Val di Magra me avull do cohet
Marti, mbeshtjellun nga nje re e zeze,
E me tufan e gjame ai do leshohet
Mbi fushe Picene, lufte ku ka me u ndeze;
Mjegllen me rrfe ka per ta ca shum here,
Oh, sa I Bardhi rrah per toke do mbese!
T’I thashe te gjitha, zemren me ta there!>>
Jete kafshe me pelqeu, jo njerezore,
Si mushk qe isha; jam Van Fucci, shtase,
Shpelle te denje pata ate Pistoje mizore.>>
Hajduti e kuptoi, nuk ndejt me u talle,
Por kryet coi lart e me keqyri mvrejte,
Inat e turp I pashe shkrue mu ne balle;
Dhe tha:
Une pa te dhane pergjegje s’mund te rri.
Ma poshte m’kane fute ketu ne kete rremuje,
Se vodha gja te cmueshme n’Sakristi
Dhe faji iu ngarkue kot tjeterkuj.
Por qe t’mos knaqesh kah me sheh n’kete vaje,
Ne dalsh ndo’jhere nga kjo terrine ku vuej,
Hap veshet per c’te them, nder mend ti mbaj:
Pistoja nga te Zezet do rrallohet,
Pastaj Firenca do ndryshoje me rraje.
Nga Val di Magra me avull do cohet
Marti, mbeshtjellun nga nje re e zeze,
E me tufan e gjame ai do leshohet
Mbi fushe Picene, lufte ku ka me u ndeze;
Mjegllen me rrfe ka per ta ca shum here,
Oh, sa I Bardhi rrah per toke do mbese!
T’I thashe te gjitha, zemren me ta there!>>
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Kenga e XXV
Hajduti, si mbaroi fjalen e tij,
Munxet qiellit I dha tue brite me grusht:
<>
Deri gjarpijt m’u ngjane te mire n’ate kusht,
Se njani n’qafe iu hodh, si t’thonte:>
Nje tjeter I kerceu atij nder krahe,
Per trup mbeshtjelle, aq nisi me e shterngue,
Sa ma s’e linin me levize kurrkah.
Pistoje, Pistoje, a s’ban ma mire me u shue,
Mos te te ndihet kurr emen as za?
Dhe t’parve tu nder kobe ua ke shkue!
N’gjithe rrathet e sketerres kah kam ra
S’pashe ndonje shpirt t’I matet t’madhit Zot,
As ate qe n’Tebe u rrzue nga ajo kala.
Iku I mallkuemi, ma nuk foli dot;
Kur nje kentaur ia behu n’ate bregore,
<> briti inat-plot.
Marema s’e besoj t’kete kesodore
Gjarpij, sa bolla I pashe atij ne shpine
Deri atje ku I nis pamja njerzore.
Mbi shpatulla, ne zverk ksaj egersine
I rri me krahet hape nje nder dragoj, -
Cdo gja qe ndesh, si zjarr e djeg dhe e ckrin.
sa gjakun mbi te zezen toke vershoi!
Me vllazen t’vet tani nuk rri tue u sjelle,
Sepse dredhishtky I rrembeu kopete,
Qe pat hetue se u futen mbrenda thelle;
vazhdon...
Hajduti, si mbaroi fjalen e tij,
Munxet qiellit I dha tue brite me grusht:
<>
Deri gjarpijt m’u ngjane te mire n’ate kusht,
Se njani n’qafe iu hodh, si t’thonte:
Nje tjeter I kerceu atij nder krahe,
Per trup mbeshtjelle, aq nisi me e shterngue,
Sa ma s’e linin me levize kurrkah.
Pistoje, Pistoje, a s’ban ma mire me u shue,
Mos te te ndihet kurr emen as za?
Dhe t’parve tu nder kobe ua ke shkue!
N’gjithe rrathet e sketerres kah kam ra
S’pashe ndonje shpirt t’I matet t’madhit Zot,
As ate qe n’Tebe u rrzue nga ajo kala.
Iku I mallkuemi, ma nuk foli dot;
Kur nje kentaur ia behu n’ate bregore,
<> briti inat-plot.
Marema s’e besoj t’kete kesodore
Gjarpij, sa bolla I pashe atij ne shpine
Deri atje ku I nis pamja njerzore.
Mbi shpatulla, ne zverk ksaj egersine
I rri me krahet hape nje nder dragoj, -
Cdo gja qe ndesh, si zjarr e djeg dhe e ckrin.
Me vllazen t’vet tani nuk rri tue u sjelle,
Sepse dredhishtky I rrembeu kopete,
Qe pat hetue se u futen mbrenda thelle;
vazhdon...
Re: Dante Aligieri - Ferri...
Prandej ai fund I dha se mbrapshtes jete,
Se u rrah n’mezdrak nga Herkuli I zemruem, -
Qind here I ra, por ndoshta s’ndjeu as dhjete.>>
N’sa per te m’fliste, ai kishte kaluem;
Kur, ja, tre shpirtna nen kambe tona u shtyne,
Per ta as une as prisi s’u kujtuem,
Derisa heshtjen vete ata s’e thyen;
<> - na briten egersisht,
e na pa fole mbi ta e ngulem syne.
S’I njohta, por sikur ndodh rastesisht
Qe njani shokut tjeter I bezan,
Degjova une je za qe pikerisht
Foli keshtu: <>
Mesuesit shenje I bana te heshtote,
Gishtin te buzet tue mbeshtetun prane.
Sikur, lexues I dashun, mendja jote
Te mos besoje c’po them, kush nuk cuditet;
Dhe mue, qe pashe, me duket anderr kote.
Me vrejtje po I shikoja; ja, I vervitet
Nje gjarpen me gjashte kambe njanit nga lark,
Me gjoksin rrase per gjoks atij I ngjitet.
Me dy kambet e mesme u kap per bark,
Me kambe te epra krahet ia perfshiu,
Dy faqet ia dhambconte tue lshue jarg,
Me t’fundit mbertheu kofshet edhe shtiu
Ne mes te tyne bishtin per siklet,
Nga pas e gjate kurrizit drejte ia shtriu.
As shermasheku vete jo kurr nuk jet
Kaq I mberthyem per bime, si ajo shkerbe
N’gjymtyre te mekatarit ngjeshun mbet.
vazhdon...
Se u rrah n’mezdrak nga Herkuli I zemruem, -
Qind here I ra, por ndoshta s’ndjeu as dhjete.>>
N’sa per te m’fliste, ai kishte kaluem;
Kur, ja, tre shpirtna nen kambe tona u shtyne,
Per ta as une as prisi s’u kujtuem,
Derisa heshtjen vete ata s’e thyen;
<> - na briten egersisht,
e na pa fole mbi ta e ngulem syne.
S’I njohta, por sikur ndodh rastesisht
Qe njani shokut tjeter I bezan,
Degjova une je za qe pikerisht
Foli keshtu: <>
Mesuesit shenje I bana te heshtote,
Gishtin te buzet tue mbeshtetun prane.
Sikur, lexues I dashun, mendja jote
Te mos besoje c’po them, kush nuk cuditet;
Dhe mue, qe pashe, me duket anderr kote.
Me vrejtje po I shikoja; ja, I vervitet
Nje gjarpen me gjashte kambe njanit nga lark,
Me gjoksin rrase per gjoks atij I ngjitet.
Me dy kambet e mesme u kap per bark,
Me kambe te epra krahet ia perfshiu,
Dy faqet ia dhambconte tue lshue jarg,
Me t’fundit mbertheu kofshet edhe shtiu
Ne mes te tyne bishtin per siklet,
Nga pas e gjate kurrizit drejte ia shtriu.
As shermasheku vete jo kurr nuk jet
Kaq I mberthyem per bime, si ajo shkerbe
N’gjymtyre te mekatarit ngjeshun mbet.
vazhdon...
Faqja 3 e 5 • 1, 2, 3, 4, 5
Faqja 3 e 5
Drejtat e ktij Forumit:
Ju nuk mund ti përgjigjeni temave të këtij forumi