NaCl (Kripa)

nga Era Sat 8 May 2010 - 7:15

Kripa është lëndë e bardhë dhe e fortë në trajtë kokrrizash të vogla të kristalta, e tretshme në ujë, me shije të njelmët, që nxirret nga uji i detit (nëpër kripore) a nga toka (në miniera) dhe që përdoret në gjelle ose u hidhet ushqimeve për t'i ruajtur për një kohë të gjatë. Në kimi kripa njihet si përbërje kimike e formuar nga zëvendësimi i plotë a i pjesshëm i hidrogjenit të një acidi me metal e me njëvlerës të tij. Në mjekësi kripa njihet si lëndë e bardhë dhe e kristaltë që pihet për të dalë jashtë kur jemi kaps, sulfati i magnezit.

Efektet e kripës në kuzhin
-Nuk shërben vetëm për gatim.
-Shishet e qelqurina lahen mirë me ujë me kripë.
-Një sasi kripe e lënë pa mbuluar në një tepsi thith lagështinë e dhomës, pasi kemi lyer.
-Uji i nxehtë ftohet me ngadalë po ti hedhim kripë.
-Peshku në akuarium qëndron më mirë po ti hedhësh 2-3 kokra kripë. Kjo i heq dhe aromën e keqe ujit.
-Mizat e dheut largohen po të hedhim kripë në vendet e grumbullimit ose në rrugët e kalimit.
-Njollat e kafes, kakaos, çokollatës, verës pastrohen më kollaj po i lage menjëherë me ujë të kripur.
-Sendet prej mermeri, prej bakri e prej argjendi pastrohen mirë po të fërkohen me kripë.
-Tigani ose tenxherja që është nxirë nga të fërguarat, pastrohet shpejt po të fërkohet me kripë të nxehtë.
-Njollat e shndritshme, që mbeten mbi mobiljet nga sendet e nxehta, mbulohen me kripë e pak vaj, pastaj pastrohan.
-Gjalpi nuk prishet po ta mbulojmë me kripë.
-Vezët ruhen të freskëta po të mbulohen me kripë.
-Era e qepës largohet nga duart po ti fërkojmë me kripë.
**Formula kimike: NaCl.
-Djegjet e lehta të lëkures, në kuzhin, shërohen më leht po të laget pjesa e djegur dhe të mbulohet me kripë.

Kloruli i natriumit pra eshte perberes i lengjeve te organizmave te gjalle. Tretet relativisht mire ne uje. Tretesira 0.9% e NaCl eshte izotonike pra me presion osmotik te njejt me plazmen e gjakut dhe sherben si tretesire fiziologjike.