Adoleshentët Dhe Seksi - 26 Pyetje Të Vështira

ADOLESHENTËT DHE SEKSI - 26 PYETJE TË VËSHTIRA
Pa komplekse, nuk paragjykojne dhe pa tabu? Vetem me fjale. Pas maskes adoleshentet fshehin brishtesine, turpin. Dhe mijera pyetje. Qe u kemi dhene pergjigje.
Pushimet e para te pashoqerura nga mami dhe babi. Oret e vona jashte me miqte. Vera per adoleshentet eshte stina e "takimeve te zjarrta". Eshte pikerisht periudha kur kontrolli i prinderve nuk eshte dhe aq i rrepte dhe mbremjeve mund te vonohesh pak me teper se zakonisht... Dhe eshte me e thjeshte te shijosh pervojat e para. Sigurisht, per ata qe nuk jane perballur me debutimin e madh te dashurise. Por dyshimet jane te shumta. Nje studim mbi adoleshentet evropiane ka nxjerre ne drite nje injorance te pashoqe. Pershembull 11 per qind e te intervistuarve nuk njohin as edhe nje metode kontraceptive, 67 per qind nuk e dine se cila eshte koha riprodhuese e ciklit. Per te mos folur pastaj per pasigurite qe kane lidhje me pamjen e jashtme, mundesise per te dashuruar, frikes nga braktisja. Keshtu qe per ndokend seksi kthehet ne nje pervoje shkaterruese. Keshtu sic e ka ka treguar Melisa P., nje pesembedhjete vjecare qe ka tronditur Italine me botimin e nje libri te titulluar "100 goditje me kreher para se te shkosh te flesh", ditari erotik i adoleshentes qe kalon nga nje shtrat ne tjetrin. Po c'mund te bejme per te ndihmuar te rinjte per ta kaluar sa me qete dashurine? Hapi i pare eshte nje informim korrekt. Kemi mbledhur 26 pyetje "te zjarrta" te formuluara nga vajza dhe djem dhe kemi marre pergjigjet e tre eksperteve: nje psikologe, nje seksologe dhe nje gjinekolege. Dhe ja pergjigjet.

FRIKAT E ASAJ
Dhimbja e heres se pare. Lidhjet e "rrezikshme". Pilula e dites se neserme. Te gjitha ato qe duhet te dine vajzat
1. A eshte e dhimbshme hera e pare?
Kjo varet nga himeni juaj (cipa e virgjerise), qe mund te jete me pak apo me shume elastik. Rezultati: ndoshta do te ndjesh pak dhimbje, por nuk eshte e thene. Nje gje eshte e sigurt: sa me e qete, sa me komode dhe sa me e binndur te jesh per ate qe je duke bere, aq me i vogel do te jete probabiliteti me te ndjere dhimbje. Dhe nuk eshte e thene qe te kesh gjakrrjedhje. Edhe kjo varet nga himeni. Nese kjo cipe cahet, atehere do te keni nje gjakderdhje te vogel. Por ka raste qe kjo nuk ndodh, pikerisht kur himeni eshte elastik dhe nuk cahet.
2. Jam 15 vjec dhe do te doja te filloja te pija pilula. A eshte shume heret?
Asnjehere nuk eshte shume heret, mund te marresh pilula qe ne raportin e pare seksual. Pilula ka efekte anesore shume te vogla, dhe ne moshen tuaj, gjeja me e keqe qe mund te ndodhe eshte nje shtatezani e padeshiruar. Pilula eshte ideale nese keni raporte seksuale te shpeshta ne nje lidhje te qendrueshme. Por nese behet fjale per raporte te rastit, atehere me mire eshte prezervativi.
3. A eshte e vertete qe pilula te shendosh (trashë)?
Absolutisht jo. Pilulat e viteve te fundit, qe kane nje doze te ulet hormonesh, nuk e provokojne rritjen e peshes.
4. Pilula a te ndihmon per pastrimin e lekures nga pucrat?
Sigurisht. Ndoshta nuk e dini, por aknet shfaqen si pasoje e prodhimit me shumice te hormoneve mashkullore, ato androgjene: lekura behet e yndyrshme, me shkelqim, dhe shfaqen pucrat dhe pikat e zeza. Estrogjenet qe permban pilula balancojne veprimin e ketyre hormoneve "shqetesues" dhe riekuilibrojne lekuren.
5. Pilula, ndikon ne uljen e pjellorise?
Perkundrazi, pilula e ruan pjellorine. Dhe kjo sepse e mban trashegimine e qelizave te vezes ne nivele me te larta. Keshtu, ka me pak rreziqe qe pas tridhjete vjetesh pjelloria jote te ulet. Per me teper, ndihmon per te mbajtur ne shendet te mire aparatin riprodhues, duke parandaluar cistet dhe tumoret ne vezore.
6. Duhet te vizitohem tek gjinekologu para apo pas raportit te pare?
Idelja do te ishte te shkonit me pare, madje te shkonit menjehere sapo te vinin menstruacionet per te paren here. Vizita duhet te kthehet nje takim te perhershem, te pervitshem. Keshtu do te shkosh deri tek kontakti i pare seksual e pergatitur dhe e pergjegjshme per rendesine e kontracveptiveve.
7. Jam minorene. A mund ta marr pilulen pa e marre vesh prinderit e mi?
Pyetje me spec kjo. Pasi ne te gjithe boten firmat farmaceutike kur reklamojne produktet kontraceptive, u drejtohen pikerisht moshave te reja. Keshtu teoriksht gjinekologet duhet t'ua rekomandojne pilulen te rinjve, por jo te gjithe mjeket e bejne kete pa kerkuar autorizmimin e prinderve. Me teper sesa per arsye shendetesore, per ceshtje etike.
8. Si funksionon pilula e dites se neserme?
Thjesht: E ndalon vezen e fekonduar te zbrese ne miter. Nese merret deri ne 24 ore pas raportit seksual, funksionon ne 95 per qind te rasteve. Sa me teper kalon koha, aq me teper ulet edhe efikasiteti i ilacit, qe pas 72 oresh zbret deri ne 50 per qind.
9. Jam minorene. A mundem ta marr pilulen e dites se neserme pa e marre vesh prinderit?
Sigurisht, mjafton te shkosh ne farmaci dhe mund ta blesh menjehere pilulen, qe nuk kushton me teper sesa 350 leke (te reja). Nderkohe, ne Italine fqinje, adoleshentet nuk jane kaq me fat, ato nuk mund ta blejne pilulen pa receten e mjekut. Kurse ne France, jo vetem qe eshte ne shitje te lire, por shperndahet edhe falas neper shkolla. Por gjeja me me mend qe mund te behet, eshte qe te shqetesoheni per kontraceptivet perpara aktit te pambrojtur. Pasi pilula e dites me pas perdoret vetem ne raste urgjente.
10. A ka rrezik te marr infeksione?
Sipas statistikave, moshat me te rrezikuara jane nga 15 deri ne 19 vjec. Mes infeksioneve, me i perhapuri eshte "clamidia". Dhe eshte me i padukshmi, ne shumicen e rasteve nuk ka simptoma, ne raste te tjera shtohen sekrecionet dhe ka edhe djegie. Kurohet me antibiotike. Nuk duhet lene pas dore: ne disa raste mund te shkatoje infeksione me te renda qe shkojne deri ne sterilitet. Shume i perhapur eshte dhe "candida" (myku), i shkaktuar nga nje kerpudhe e vecante qe riprodhohet me shume shpejtesi ne rastet kur jeni duke perdorur antibiotike ose merrni pilulen. Per ta kuruar, ka kremra ose ovula, apo kompresa dhe lavazhe me perberje kunder mykeve. Kurse per bakterret, nuk ka kura te perhershme per t'i zhdukur. E vetmja gje qe mund te behet eshte te zvogelosh veprimin e virusit me nje mjekim specifik dhe te perdoresh gjithmone prezervativin, per te shmangur cdo lloj infeksioni.
11. Kam maredhenie seksuale prej nje viti, por nuk e kam aritur orgazmen. Eshte normale?
Per fat te keq po. Ka edhe gra te rritura qe e kane problemin tend. Te duhet fillimisht te kuptosh nese mund te arrish ne orgazme klitorike apo jo. Ne rast se jo, atehere duhet te shkosh tek gjinekologu: ndoshta ke ndonje anomali vaginale qe nuk te lejon te eksitohesh. Ne rast te kundert nuk ka problem. Ka shume femra qe arrijne vetem orgazme klitorike dhe kane nje jete seksuale mese te kenaqshme. Gjithashtu mund te provosh ta gershetosh penetrimin me stimulimin e klitorit. Ne kete menyre mund te arrish edhe orgazme vaginale. Nuk arrin edhe keshtu? Mos u tremb, vazhdo te besh ate qe te jep kenaqesi pa u shqetesuar, je plotesisht brenda normes.
12. Dua gjithmone te bej dashuri kur eshte erresire qe ai te mos shohe celulitin tim. A eshte normale?
Le te themi qe eshte nje sjellje mjaft e perhapur. E cuditshme, sepse, sipas statistikave, djemte nuk i vene re gjerat joperfekte tek femrat. Gjithsesi, ne shtrat, asnje djale nuk mund ta vere re celulitin, pasi me teper perqedrohet tek kenaqesia qe merr prej teje. Dashuria nuk eshte sfilate mode. Eshte mekat qe ti nuk e lejon te te shohe kur zhvishesh. Pasi eshte gjesti ai qe eshte erotik, dhe jo ajo qe ke nen rroba.
13. Jam 18 vjec, mjaft e turpshme. Nuk kam pasur asnjehere ndonje lidhje. Eshte normale?
Sigurisht, pasi ne dashuri nuk ka parametra te normalitetit, cdokush ben ate qe ndien. Keshtu qe nuk ke pse shqetesohesh. Mikeshat e tua kane pasur lidhje? Shume mire, por nuk jemi te gjitha njelloj. Heret a vone do ta gjesh dike qe te te beje te ndrrosh mendje. Por nese nuk ke lidhje pasi ke frike, ketu ka njefare problemi. Nese flet me ndonje moter me te madhe, apo me mamane, nese me te hapesh, do te te beje mire.

Por, a do te arrijme t'i zbulojme sekretet e seksualitetit femeror? Nje gje eshte e sigurt: fijet qe duhen cmbeshtjelle per te hedhur drite mbi teresine e pergjigjes seksuale te gruas jane te shumta. Me pare gjithcka i vishej psikikes, pra vetem sferes se shpirtit femeror ne kuadrin dashuror.
Por gjate viteve te fundit kerkuesit filluan te hetojne mbi trupin e gruas, mbi mekanizmat dhe vendet e kenaqesise se saj. Anatomia e klitoridit u be e njohur ne vitin 1998 nga austrialiania Helen O'Konell. Ndersa vitin e kaluar, nje kerkim i Emanuel Xhaninit, seksolog klinik italian, nxorri ne pah se pika G ekziston dhe funksionon me te njejtat mekanizma qe cojne ne kenaqesine mashkullore. Enzima qe modulon ereksionin, fosfodiesterazi 5, eshte e pranishme edhe ne ate zone te vagines ku gjinekologu gjerman Ernest Grafemberg, ne vitet '50, identifikoi piken G (duke i huazuar edhe shkronjen e pare te mbiemrit te tij), e cila ne rast se nxitej, shkaktonte orgazmen vaginale. Kerkimi i Xhaninit i hap rrugen perdorimit te molekulave si sildenafili ose tadalafili (pilula e re e verdhe per mashkullin), te cilat veprojne mbi fosfodiesterazin me nje kohezgjatje veprimi prej 24 oresh.
"Nuk duhet ta quajme pika G", thote Xhanini. "Me mire prostata femerore", ashtu sic e ka percaktuar organizata boterore e cila merret me nomenklaturen anatomike. Nje mbetje embrionale, nje organ i seksit tjeter, qe mund te jete i pranishem ne dimensione te ndryshme tek grate". Per te qene te sigurt nese eshte vertet prostat, ekipi i Xhaninit po perdor nje marker, antigenin prostatik specifik, i cili ka dhene perfundime pozitive. "Por jo te gjitha grate e kane piken G dhe per kete ato nuk duhet te hidherohen", sakteson seksologu. "Mosmarreveshja orgazem vaginale apo klitorid mund te zgjidhet keshtu: cdo grua ka vendet e saj te kenaqesise".
Nderkohe, megjithe deshtimin e eksperimentit te pare masiv te Viagres se kuqe, aktualisht jane duke mberritur lajme te mira. Do te perfitojne si grate pa probleme te sferes seksuale, ashtu edhe ato me crregullime te eksitimit seksual ne post- menopauze ose me isterektomi. Ky kerkim i fundit thekson permiresimet ne lubrifikimin vaginal dhe ne arritjen e orgazmes. Edhe prostaglandina Pge1 krem, ka dhene rezultate te mira, megjithese eshte duke iu nenshtruar ende fazes eksperimentuese.
"Te dhenat qe kemi ne dispozicion ne lidhje me ilacet per grate jane me te pakta se ato te dokumentuara per burrat", veren nje specialist i Qendres se gjinekologjise dhe seksologjise mjekesore ne Milano. "Vetem ne vitin1998, ne Konferencen nderkombetare per klasifikimin e crregullimeve seksuale femerore u perfshi edhe shkaku biologjik ne diagnozen e crregullimeve te grave. Por tani, duke kopjuar mashkullin, ekziston rreziku i perqendrimit te vemendjes tek organet gjenitale dhe tek gjithcka qe nuk funksionon ne nivel biologjik. Ne fakt, gjithnje me ndihmen e te dhenave dhe shenjave, nje diagnoze e sakte do te nenkuptonte percaktimin e elementit qe ka me shume peshe. Dhe ne kete sfere luan nje rol te rendesishem edhe natyra e marredhenies. Kjo pasi hyjne ne loje edhe nxitesit e ndryshem qe aktivizohen, si per shembull, ai i degjimit. Shume cifte praktikojne nje seks te heshtur, pa fjale dashurie. Ata nuk preken, nuk perkedhelen dhe puthen fare pak".

Por shume kerkues jane te mendimit se jo gjithcka mund te permblidhet tek nje hapje mrekulliberese. "Se pari, duhet te kerkohen shkaqet organike te nje crregullimi: faktoret hormonale, te eneve te gjakut, muskulore dhe te sistemit nervor, nderkohe qe grate priren drejt ndjenjes se fajit, lodhjes dhe stresit. Me pas vjen edhe mireqenia mendore e cila ka rendesine e saj. Nuk duhet te harrojme te shtojme ne kete kontekst se edhe humori i mire varet nga hormonet", veren nje specialist. "E dhena me interesante e kerkimeve te ketij viti ka te beje me rolin e hormoneve mashkullore, te cilet luajne nje rol te rendesishem ne pergjigjen seksuale femerore. Nga ata varet epshi, nxitja dhe marrja e iniciatives nga ana e saj".
Per te gjalleruar seksualitetin femeror, jane duke mberritur kremra, sprajt dhe pilula. Nderkohe, eshte vene ne dispozicion edhe nje pompe e vogel, e miratuar kjo nga Fda-ja amerikane, e cila sherben per te nxitur fluksin e gjakut ne klitorid. Te gjitha keto produkte vijne ne emer te nje gruaje gjithesesi kontradiktore. Nje grua, e cila ndoshta kerkon edhe per vete pilulen e kenaqesise, "por kur partneri turret tek Viagra, ajo tkurret. Dhe mendon: nuk me deshiron dhe nuk me do me. Nuk ben asgje per te ndryshuar gjendjen dhe nuk ka dyshim qe kerkon te ndahet prej meje", shprehet nje studiuese seksologe. "Grate jane te mendimit se ereksioni i arritur me ilac nuk vlen sa ai i ardhur ne menyre spontane". Ne fund te fundit, ato kerkojne me cdo kusht qe t'i vene noten formes se partnerit. Kjo sikur ereksioni te ishte mundesia e vetme per nje seksualitet ekspresiv, i cili gjithesesi merr ngjyrimet e nje paragjykimi: nese nuk ka bashkim seksual, nuk ka asgje. "Vuajne ende nga nje fare analfabetizmi erotik", perfundon nje esperte.
"Nuk do te mjaftoje as pilula e ereksionit dhe as ajo e orgazmes. Ciftet duhet te mesohen te bejne llogarite me pranine e ilacit mes tyre. Nje prani ndoshta e vlefshme, por qe gjithesesi nuk duhet tepruar me te. Sepse seksualiteti eshte shume me teper se nje molekule: eshte nje alkimi ne te cilen biologjia dhe psikika jane te gershetuara