A kane lakuriqet e nates frike nga drita e henes?

Drita e henes i frikeson lakuriqet e nates aq sa ato fshihen neper hije. Ky eshte rezultati ne te cilin ka arritur nje kerkim i fundit.

Shkencetaret ne Meksike mblodhen studime ne lidhje me sjelljen e lakuriqeve te nates neper te gjithe boten dhe i analizuan ato per te dhenat e "fobise henore" apo "frikes nga hena".

Studimi zbuloi se aktiviteti i lakuriqeve te nates ne driten e henes ulet ne ato raste ku nata eshte e ndricuar nga hena e ne krahasim me lakuriqe nate qe jetonin ne vende me te erreta.

Kjo mund te shpjegohet me faktin qe ndoshta eshte rreziku me i madh i te qenit pre ne driten e henes apo mungesa e mundesive per tu ushqyer gjate drites se henes. Zbulimet jane publikuar ne gazeten Mammalian Biology dhe perfaqeson ate qe shkencetaret e kane quajtur "vleresimi i pare i besueshem i fenomenit te fobise se henes".

Studimi mblodhi nje game te gjere kerkimesh ne lidhje me si sillen dhe nderveprojne kafshet e nates me driten e henes.

"Te dhenat qe aktiviteti i lakuriqeve te nates ulej me shtimin e intensitetit te drites se henes ishte kontradiktore, dhe prandaj ne vendosem te benim kete kerkim." - tha drejtuesi i studimit, Romeo Saldana-Vazquez, nje biolog ne National Autonomous University ne Meksike.

"Efektet e drites se henes ne aktivitetin e lakuriqeve te nates nuk jane studiuar, pavaresisht te dhenave qe jane grumbulluar ne me shume se 20 vjet ne pjese te ndryshme te botes." - tha ai.

Duke marre te dhena per 26 specie nga 11 studime te ndryshme, shkecetaret modeluan aktivitetin e lakuriqeve te nates ne lartesi te ndryshme dhe ne habitate te ndryshme ne lidhje me fazen e henes.

Analiza arriti ne rezultatin se fobia nga hena eshte 'e zakonshme tek lakuriqet e nates' dhe tregoi uljen e aktivitetit ne driten e henes qe ndryshonte me llojin e habitatit.

"Habitatet ku drita hyn me me lehtesi shkaktojne nje ulje te aktivitetit te lakuriqeve te nates krahasuar me lakuriqet e nates qe jetojne ne vende me te erreta." - tha Saldana-Vazquez.

Speciet qe jetonin mbi uje apo nen kupen qiellore ne pyje tregonin shume me shume fobi henore se ato te strehuar ne habitate te mbrojtura.

Shkencetaret mendojne qe kjo ndodh per shkak se jane ne vend te hapurdje drita e henes nenkupton qe keto lakuriqe nate mund te dallohen me me lehtesi nga grabitqaret.

Shkencetaret lidhen gjithashtu lakuriqet e nates qe jetonin me afer ekuatorit me nje frike me te madhe ndaj drites se henes, megjithate sipas tyre kjo mund te jete shkaktuar nga ndryshimet ndermjet llojeve te lakuriqeve te nates dhe ekosistemeve te tyre.

Nje perjashtim u gjet tek lakuriqet e nates qe fluturonin mbi majat e pemeve. Keto lloj speciesh nuk ishin te predispozuar ta ulnin aktivitetin e tyre ne netet e ndricuara.

Saldana-Vazquez shpreson vetem qe ky studim te hape rrugen drejt studimeve te tjera. Ndoshta ka me shume per te zbuluar.

Interesante kjo..pasi gjithmon e kam ditur se ata skan pasur frik nga asgje....