NDRIÇUES I QIELLIT TË ERRËSUAR TË ATDHEUT

NDRIÇUES I QIELLIT TË ERRËSUAR TË ATDHEUT


Shkruan: Kadrush Radogoshi - Prishtinë, 17. 03. 2010

Emri dhe mbiemri: Nesimi Dervishdana
Ditëlindja: Njëra nga ditët e kalendarit të pavdekësisë.
Vendlindja: Aty ku dhembja dhe trimëria janë rroba trupi,
Aty ku shtegtimi i një populli ka hemorragji,
Aty ku edhe qielli i ëndërruar mbushet korba të zinj,
Aty ku dielli i dashurisë nuk perëndon kurrë.
Shkollimi: Shkolla fillore e të ecurit vertikal,
Shkolla e mesme e të menduarit esëll,
Fakulteti i flijimit në altarin e lirisë..
Pamja fizike: Sytë si lumenjtë e kthjelltë të Dukagjinit,
Balli - si shkëmb i rrahur stuhish vrastare,
Flokët - si bari i blertë i Dardanisë,
Goja - si bibliotekë librash të shkruar në pergamenë...
Profesioni: Ndriçues i qiellit të errësuar të atdheut...
Këng për Familjen e Babes Zenel
Ka shumë njerëz, që lindin, jetojnë e vdesin pa e lënë as gjurmën më të vogël në kujtesën e kombit. Disa të tjerë lënë gjurmë me veprat e tyre jetësore, por janë disa që në kujtesën historike të kombit hyjnë me gjakun e tyre të derdhur për ta ujitur pemën e lirisë. Këta mbesin gjithmonë të rinj, nuk mplaken, prandaj galeria e përjetësisë është e mbushur me portrete të rinjsh. Maxharr Pashanë e vrau shtatëmbëdhjetëvjeçari Col Delia, duke mos e kursyer jetën e vet. Shtatëmbëdhjetëvjeçar ishte edhe Nesimi Dervishdana, kur hyri në kujtesën historike të kombit.
Në pranverën e vitit 1981 Gjakova qe më e qetë në krahasim me qytetet tjera të Kosovës, falë ,,angazhimit të aktivistëve” të cilët e përbënin kastën sunduese në qytet. Kjo kastë përbëhej nga ,,luftëtarët” dhe farefisi i tyre, të gjithë të vënë në shërbim të sistemit. Në këtë kastë kishin hyrë edhe intelektualë me autoritet të vërtetë tek pushteti e të rrejshëm tek ,,mileti”.
Pjesëtarët e kësaj kaste ishin shndërruar në një vesh të madh që përgjonte çdo tingull e çdo fjalë, në një sy të lig që shikonte çdo gjë. Ishte ky vesh dhe ky sy i përçudshëm, që ia zuri frymën lëvizjes studentore në vitin 1968 dhe në prill të vitit 1981, herë me lutje e mashtrime, herë me kërcënime e burgosje preventive. Megjithatë, mllefin e popullit nuk arritën ta ndalin, ai shpërtheu një ditë me vrull, të cilin pasi nuk mundën ta ndalnin, u munduan ta minimizonin.
Në korrik të vitit 1981 ushtarët e APJ-së i shtuan shumë provokimet ndaj qytetarëve të Gjakovës. Këto provokime e arritën kulmin në mbrëmjen e 26 korrikut: ushtarët filluan t’i ngacmonin vajzat, që shëtisnin në korzo me vëllezërit apo me të fejuarit e tyre.
Të gjithë reaguan me indinjatë, ndërsa Nesimi Dervishdana e grushtoi njërin nga ushtarët. Sipas skenarit të përgatitur më parë, nga ana e Hotel ,,Pashtrikut” erdhi një oficer me revole në dorë, i cili, pa u hamendur se ku do të qëllonin plumbat e revoles së tij, gjuajti në turmën e njerëzve, duke plagosur Nesimi Dervishdanën dhe Malush Abrashin, i cili ishte me të fejuarën e tij. Pastaj, nga të gjitha anët, kanë dalë në shesh ushtarë të armatosur me automatikë, të cilët kanë filluar të gjuajnë me rafale në yjet që e ndriçonin këtë krim. Rafalet u pasuan nga britma: ,,pobeda je nasha” (Fitorja është e jona). Askush nga të rinjtë nuk u largua nga sheshi, ata nuk u frikësuan, por më trimat i zbuluan gjokset e u thanë: ,,gjuani!”. Ushtarët e ndeshur me revoltën e pesë-gjashtë mijë vetave filluan të tërhiqeshin dhe, për ta mbytur frikën e tyre, filluan të këndonin ,,Druzhe Tito mi ti se kunemo...”(Shoku Tito ne të betohemi). Çdo koment do të ishte i tepërt: rruga e Titos ishte rruga e vrasjes së Shqipëtarëve të pafajshëm.
Ndonëse i plagosur me dy plumba në bark, e fillon rrëfimin Zeneli, babai i dëshmorit - djali ishte në këmbë të veta, kur shkoi në spitalin e Gjakovës. Aty, pa dëshirën tij, e operoi kirurge Mira, por pa sukses. Pas dy operimeve të saj, me helikopter ushtarak e dërguan në Beograd, ku vdiq më 29 korrik 1981. Kufomën e djalit e sollën me automjete policore. Në Prishtinë arritëm pas mesit të natës (në orën 01). Aty më dërguan në zyrën e Mehmet Maliqit, ku më priti një zyrtar i lartë i policisë, i cili ndër të tjera më pyeti për kohën e varrimit. Iu përgjigja shkurt: sipas zakonit në orën 15. Në hyrje të Gjakovës, ndonëse ishte ora 03, kufomën e vendosën në një automjet civil, të dedikuar për këso rastesh. Me të arritur në shtëpi, njëri pas tjetrit erdhën ,,luftëtarë” e pushtetarë për të bërë presion, që varrimi të bëhej në orën 12. Shkaku dihej: duhej të ruhej imazhi i ,,Pikola Moskës”. Ne ua tham troç: ,,Kush vjen për kryeshëndosh, qoftë gjithmonë shëndoshë, po kush vjen për të na i diktuar kushtet e varrimit, le ta këputë qafën sa më parë”.
Atë ditë, më 31. VII. 1981, të gjitha rrugët, që e lidhnin qytetin me botën, i bllokuan. Njerëzit, që vinin nga drejtimi i Pejës, Prishtinës dhe Prizrenit, i penguan të merrnin pjesë në varrim. Të gjitha përpjekjet për ta minimizuar varrimin dështuan, sepse në të mori pjesë i tërë qyteti. Në ballë të kortezhit të përmotshëm qëndronte flamuri i mllefosur shqiptar, të cilin e pasonin mbi 20.000 njerëz. Nga frika e këtij kortezhi, të shndërruar në një formë të veçantë demonstrimi, kur kaluam pranë kazermës ushtarake ku gjendeshin vrasësit, vumë re se ushtarët i kishin lëshuar vendrojet dhe vendin e tyre e kishte zënë policia e qytetit.
Nesimiu u varros në Dushnje të Babajve të Bokës, pranë gjyshit të tij Babë Danës, pjesëmarrës në Luftën e Shkodrës, pranë xhaxhait të tij Dervish Danës, të varur në vitin 1943 nga fashistët në vendin ku u vra edhe Nesimiu. Ngjashmëri e çuditshme!
Familja e Nesimi Danës vazhdoi të jetonte me dhembjen e shndërruar në krenari, por vazhdimisht e mbikëqyrur, e bastisur shpeshherë, e persekutuar: vëllezërit dhe motrat e Nesimiut nuk i lanë të regjistroheshin në studime, ndërsa vëllai Emini e provoi edhe burgun, atë e pret edhe gjykimi për konflikt me policinë. Emini, i cili qe vetëm katërmbëdhjetëvjeçar ku u vra Nesemiu, e përsërit me kënaqësi një konstatim të kësaj familjeje, i cili është shndërruar në rregull: ,,Asnjëherë nuk jemi marrë me politikë, por ajo është marrë me ne. Të gjitha gradat i urrejmë, pos gradës ,,DËSHMOR I KOMBIT”, për të cilën jemi të gatshëm të vdesim të gjithë”.

( Botuar në të përjavshmen politike ,,FORUMI” Nr. 14. Prishtinë, 21. 0 2. 1994)

P.S. Pesë vjet pas botimit të këtij shkrimi, më 26. mars 1999 policët serbë e masakruan në shtëpinë e tij babain e Nesimiut me dy djemtë tjerë, Fahriun e Eminin, me mikun e shtëpisë Sulejman Begollin, me fqinjët Arif e Urim Bytyçi.