NE GJURMET E NJE MISTERI

Me fjalet e Thoth ne plotesuam rrethin deri tek Sumeret dhe permbytjet biblike. ‘Toka u mbulua nga dhuna’, thote Gjeneza:

Dhe Zoti pa mbi toke dhe vuri re qe ishte e korruptuar; pasi cdo qenie e gjalle kishte korruptuar veten mbi kete toke. Dhe Zoti ju drejtua Noah, ‘Fundit te gjallesave i ka ardhur koha pasi toka eshte mbushur me dhune prej tyre dhe do i shkaterroj ata bashke me token.’

Si permbytja e Deukalionit, permbytja e Manu-se dhe permbytja qe shkaterroi ‘Diellin e Katert’ te Aztekeve, permbytja biblike ishte fundi i nje epoke te botes. Nje epoke e re e pasoi ate: e jona, e populluar nga pasardhesit e Noahs. Qe prej fillimit u kuptua qe edhe kjo epoke do perfundoje ne te njejten menyre si rezultat i nje katastrofe. Ashtu sic thote kenga e vjeter, ‘Zoti i dha Noah shenjen e ylberit; jo me uje por me zjarr heren tjeter.’
Burimi shkrimor per kete profeci te shkaterrimit te botes gjehet ne 2 Pjeter 3:

Ne duhet te kemi kujdes te kujtojme qe gjate diteve te fundit do dalin njerez te mbushur me percmim dhe [qe do thone], ‘Cdo gje do vazhdoje ne te njejten menyre sic ka filluar qe ne krijim’. Ata po zgjedhin te harrojne qe ka patur qiej ne fillese dhe se toka u formua nga fjalet e Zotit qe nga uji dhe midis ujit dhe bota e asaj kohe u zhkaterrua nga permbytja e ujit.

Por nga e njejta fjale, qielli dhe toka aktuale jane te destinuara per zjarr dhe po ruhen deri ne Diten e Gjykimit ne menyre qe te gjithe mekataret te shkaterrohen... Dita e Perendise do vije si nje hajdut ne erresire dhe me nje gjemim qielli do zhduket, elementet do marrin zjarr dhe do coptohen dhe toka dhe cdo gje qe permban ajo do digjen.

Si pasoje Bibla trajton dy epoka te botes ku e jona eshte e dyta dhe e fundit. Tjeterkund, ne kultura te tjera jane rregjistruar numra te ndryshem krijimesh dhe shkaterrimesh. Per shembull ne Kine epokat e zhdukura quhen kis dhjete prej te cilave thuhet se kane kaluar qe nga koha e krijimit deri ne kohen e Konfucit. Ne fund te cdo kis ‘me nje konvulsion te pergjithshem te natyres, deti spostohet nga shtrati i tij, malet burojne nga dheu, lumenjte ndryshojne drejtimin, qeniet njerezore dhe cdo gje tjeter shkaterrohen dhe gjurmet e lashta fshihen nga faqja e dheut...’

Shkrimet budiste flasin per ‘Shtate Diej’ ku sejcili perfundon ose nga uji, zjarri ose nga era. Ne fund te Diellit te Shtate, ‘cikli aktual i botes’ pritet qe toka te perpihet nga flaket. Traditat aborigjene te Sarawak dhe Sabah kujtojne qe qielli njehere e nje kohe ‘ishte i ulet’ dhe na thone se ‘gjashte diej u sosen... aktualisht bota eshte e ndricuar nga dielli i shtate’. Perafersisht Libri Sibylline flet per nente Diej te cilat jane nente epoka dhe profecia per dy epoka qe duhet te vijne – ajo e Diellit te tete dhe te nente.’

Ne krahun tjeter te Oqeanit Atlantik, indianet Hopi te Arizonas (te cilet jane kusherinjte e larget te Aztekeve) permendin tre diej te meparshem, sejcili duke kulmuar me nje shfarosje totale e pasuar nga nje rilindje graduale e njerezimit.

Ne kozmologjine Azteke ka patur kater diej te tjere perpara ketij aktual. Ndryshime kaq te vogla ne lidhje me numrin e sakte te shkaterrimeve dhe krijimeve te skalitura ne kete apo ne ate mitologji nuk duhet te na shperqendrojne vemendjen nga ngjashmeria e madhe e traditave te lashta qe paraqita.

Ne te gjithe boten keto tradita duket se perkujtojne nje numer te madh katastrofash me nje shperndarje te gjere gjeografike. Ne shume raste karakteri i sejciles prej kataklizmave eshte megulluar nga perdorimi i gjuhes poetike dhe mbufatja me metafora dhe simbole. Nga keto tekste del se te pakten dy fatkeqsi te ndryshme mund te kene ndodhur ne menyre simultane (permbytje dhe termete por ndonjehere dhe zjarre dhe erresire e frikshme).

Te gjitha keto kontribuojne ne krijimin e nje pamje te ngaterruar dhe te paqarte. Mitet e Hopit sidoqofte spikasin per thjeshtesine dhe qartesine e tyre. Ajo qe ata na thone eshte kjo:

Bota e Pare u shkaterrua nga nje zjarr perpires qe erdhi nga siper dhe nga poshte si denim per prapesite e njeriut. Bota e Dyte perfundoi kur nje globi toksor u spostua nga akset e tij dhe cdo gje u mbulua nga akulli. Bota e Trete perfundoi nga nje permbytje universale. Bota aktuale eshte e Katerta. Fati i saj do varet nga menyra sesi do sillen njerezit dhe nese kjo sjellje eshte ose jo ne perputhje me planet e Krijuesit.

Ketu ne jemi perpara gjurmeve te nje misteri. Dhe ndersa lutemi duke shpresuar qe mos prishim planet e Krijuesit, ne duhet te jemi ne gjendje te arrijme nje gjykim ne lidhje me mitet kaq te gjalla mbi nje shkaterrim global. Nepermjet ketyre miteve zerat e te lashteve na flasin direkt.

Cfare po perpiqen te thone ata?

sa e veshtire esht te zbulosh nje mister me then te drejten