Cassini dergon imazhe te nje lumi te ngjashem me NIlin ne Toke tek Titan, hene e Saturnit

Cassini, anija e NASA-s ka arritur te kape nje imazh shume te qarte
te nje lumi qe qe pret permes henes gjigande te Saturnit, Titan.

Lumi
i mbushur me hidrokarbon, zgjatet me shume se 400 kilometra nga burimi i
tij, e deri tek nje det i madh prane Polit te Veriut te Titanit. Imazhi
radar i Cassini-t eshte shkrepja e pare me rezolucion te larte qe i
eshte bere ndonjehere nje sistemi lumor jashte Tokes, dhe shkencetaret
jane duke e krahasuar kete lume me Nilin ne Egjipt.

"Megjithese ka
disa gjarperime te vogla, drejtesia relative e lugines se lumit,
sugjeron qe ai ndjek gjurmet e te pakten nje 'gabimi', ashtu si edhe
lumenjte e tjere te medhenj qe derdhen po ne te njejtin det ne Titan." -
tha Jani Raderbaugh ne nje deklarate.

"Keto 'gabime', keto
fraktura ne themelet e Titanit, mund te tregone qe aty nuk ka tektonike
pllakash, ashtu si ka ne Toke, por megjithate kane cuar ne hajen e
pellgjeve ujore dhe ndoshta edhe ne formimin e vete deteve gjigande." -
shtoi Raderbaugh.

Shkencetaret kane besim qe lumi eshte i mbushur
me material te lengshem pasi ai duket i erret pergjate te gjithe
gjatesise ne imazhin e mrre nga Cassini. Megjithese materiali i lengshe m
nuk eshte uje, Titani ka nje sistem moti te bazuar ne hidrokarbon, me
etan dhe metan qe bien nga qiejt dhe bashkohen neper lumenj dhe dete te
medhenj.

Lumi qe u be i famshem tani rrjedh ne Kraken Mare, detin
me te madh te njohur ne Titan. Kerkuesit percaktojne qe Kraken Mare
mbulon rreth 400,000 kilometra katrore, duke e bere ate keshtu pese here
me te mdh se sa Lake Superior qe ndodhet ne Ameriken e Veriut.

The $3.2 billion Cassini mission
is a collaboration involving NASA, the European Space Agency and the
Italian Space Agency. It launched in 1997, arrived at the Saturn system
in 2004, and sent a probe called Huygens down to Titan's surface in
January 2005.

Misioni Cassini, qe ka kushtuar 3.2 bilion $, eshte
nje bashkepunim qe perfshin NASA-n, Agjensine Hapsinore Europiane dhe
Agjensine Hapsinore Italiane. Eshte lancuar ne vitin 1997, arriti ne
sistemin e Sturnit ne vitin 2004, dhe dergoi nje sonde te quajtur
Huygens ne siperfaqen e Titanit ne vitin 2005.

Ashtu si pritej,
Huygens ndaloi se derguari sinjale pak pasi arriti te ulej ne Titan, qe
eshte hena me e madhe e Sturnit me nje gjeresi prej 5.150 kilometr.
Megjithate Cassini nuk ka patur probleme, dhe misioni i tij per te
studiuar Saturnin dhe henet e njohura te tij eshte zgjatur te pakten
deri ne vitin 2017.

"Ky imazh-radar i ketij lumi nga Cassini
mundeson edhe nje shkrepje tjeter fantastike nga nje bote tjeter, qe
fillimisht u hodh si hipoteze qe ekzistonte ky lume nga imazhet e para
qe u morren nga sonda Huygens nderkohe qe ulej tek kjo henen  ne vitin
2005." - tha Nicolas Altobelli, shkencetar i projektit Cassini.