Rritja e akcizes se cigareve shton kontrabanden

Rritja e akcizes se cigareve ne Shqiperi, ne fund te vitit te kaluar, me qellimin per te mbushur vrimat e buxhetit te shtetit, duket se ka krijuar nje opsion te vlefshem tregtie per banoret e varfer te zonave veriore dhe verilindore te vendit, si pasoje e disnivelit ne cmimet e ketij produkti te krijuar pas rritjes se akcizes.


Vetem gjate diteve te fundit, sasi te konsiderueshme cigaresh kontrabande jane sekuestruar ne tre operacione te ndryshme, nga te cilat dy qene ne kufi me Malin e Zi. Shkaku kryesor i rigjallerimit te kontrabandes duket se lidhet me rritjen e akcizes ne Shqiperi.

Ne fund te vitit 2009, qeveria shqiptare rriti akcizen per cigaret nga 40, ne 50 leke per pakete. Masa te tjera administrative ne menyren e llogaritjes se Tatimit mbi Vleren e Shtuar sollen pagese shtese taksash. Zhvleresimi i lekut kundrejt euros shtoi me tej kostot. Si perfundim, cmimi i cigareve u rrit ne Tirane me 9.5 per qind ne prill, sipas te dhenave te Institutit te Statistikave.

Te gjitha keto krijuan nje disnivel mes cmimit te cigareve ne Shqiperi dhe cmimeve ne Kosove e Maqedoni. Nje pakete e nivelit te mesem ne Mal te Zi apo Kosove kushton aktualisht 1 euro me pakice, ndersa ne Shqiperi kushton 150-160 leke ose 1.1-1.2 euro. Diferenca prej 10-20 per qind duket se u ka mundesuar banoreve te zonave kufitare te blejne cigare ne tregjet e shumices ne fqinjet tane veriore, per t’i sjelle brenda Shqiperise.

E njejta situate, por me permasa shume me te medha, ndodhi edhe ne vitin 2006, kur qeveria shqiptare rriti me shpejtesi akcizen mbi duhanin, me qellim qe te rriste te ardhurat buxhetore.

Por menjehere pas kesaj, tregu shqiptar u permbyt nga cigaret kontrabande, te cilat mbanin pullen fiskale te Malit te Zi, pavaresisht se shiteshin ne territorin shqiptar. Ministria e Financave pranoi ne ate kohe se rritja e shpejte dhe e pakoordinuar me qeverite e vendeve fqinje, te akcizes se cigareve, eshte nje skeme jofunksionale. Por nen presionin e krizes ekonomike dhe renies se te ardhurave buxhetore, duket se edhe kesaj here u perserit i njejti gabim.

Kontrabanda e ketij lloji eshte shume e veshtire per t’u luftuar nga pikepamja administrative, pasi kontrabanduesit punojne ne menyre individuale dhe jane te shumte. Niveli i ulet ekonomik i zonave kufitare te veriut te Shqiperise ben qe shume njerez te jene te gatshem te transportojne cigare ne te dyja anet e kufirit.