Studimi: Miqesia eshte si nje droge, zbulimi fale Facebook

Dy shkencetare nga Oksfordi kane identifikuar duke u nisur nga marredheniet qe zhvillohen ne rrjetin social, neurtarnsmetuesin ne baze te lidhjeve miqesore. Behet fjale per nje opium te ngjashem me ato qe normalisht konsiderohen droge. Dhe per kete ne ndonjehere jemi te varur.

Miqesia eshte nje nga emocionet me tipike te njeriut, edhe pse jo e panjohur per primatet. Megjithate duket se per t'i dhene nje shtyse studimit duhej Facebooku.

Dy antropologet e universitetit te Oksfordit, jane nisur per te zbuluar mekanizmat e trurit qe na shtyjne te shpenzojme ore me njerezit nga te cilet ndoshta nuk nuk do te marrim kurre nje ndihme konkrete, dhe as do te kemi nje femije.
“Eshte nje mekanizem ne trurin tone qe eshte i ndare nga stimuj seksual ose nga lidhja mes prinderve dhe femijeve. Ai punon per te lehtesuar dhe te mbaje te lidhur me pak intensive por me te qendrueshem”, shkruajne Robin Dunbar dhe Anna Machin ne revisten neuroshkence Behaviour.

Lubrifikuesi i miqesive tona, sipas kerkuesve angleze, eshte nje neurotransmetues i prodhuar nga neuronet ne tru, qe ben pjese ne famlijen e "opioids endogjen". Behet fjale per substanca te ngjashme me opiumin, qe jemi mesuar t’i konsiderojme si lende narkotike. Dhe tregon se, miqte ashtu si nje droge, njerezit nuk mund te bejne pa ata”.
Per te marre kete opium natyral, i afte te lidhe veten me te tjeret edhe per nje jete te tere, eshte i njejti evolucion njerezor.
Opiumi endogjen (ose endorfinet) jane neurotransmetues qe kur nejrezit jane ne Toke, na dhurojne nje gjendje te mireqenies ose euforise, na bejne te ndihemi mire pas sportit, kercimit ose muzikes, na inkurajojne ta shohim jeten me optimizem, reduktojne hormonet e stresit, dhe ngre dhimbjet.
“Ato jane qafa neurokimike, shkruajne studiuesit, qe na bejne te mbajme keto marredhenie komplekse sociale, qe shkojne pertej ciftezimit dhe kujdesit per te vegjelit”.
Edhe kur Facebook transformohet ne nje humbje kohe, antropologet britanik na paralajmerojne se perballe kompjuterit 800 milione njerez ne te gjithe boten jane duke jetuar "ate marredhenie te vecante qe tek njerezit dhe jo tek primatet e tjeter arrin nivele unike te intensitetit njohes dhe emotiv".
Dhe ne qoftese kercimi i hormoneve te tilla si oxytina, vasopersina, dopamine dhe serotonina, pergjegjese per terheqjen erotike, xhelozine, ndjenjten e amesie dhe atesise, eshte studiuar ne cdo hap, Dunbar e Machin ankohen se miqesia dhe ngjitesi i bere nga endorfinat jane vendosur ne nje rol dytesor ne skenen e marredhenive tona sociale.
Opiumet endogjene te zbuluar ne vitet ’70, jane te veshtira per t'u studiuar dhe nuk mund te merren per qellime eksperimentale; perderisa substancat narkotike shkaktojne varesi.
Qe prej fillimt te zbulimit te tyre endorfinet jane studiuar ne lidhje me personat e dashur, pikerisht sepse, kujton studimi, “menjehere shfaq qarte ngjashmerine mes marredhenieve romantike dhe sjelljen e perdoruesve te drogave me baze opiumi".
Kush jeton ne vetmi ka nivele te uleta te “neuratransmetuesve te miqesie” dhe kerkon kontaktin me te tjeret ne kuadrin e euforise se bute qe shfaqet ne nje mbremje me miqte.

Pikrisht Dunbar ne vitet 90, ishte babai i teorise te “trurit social” sipas te cilit eshte fale prirjes per te formuar lidhje miqesie dhe bashkepunimit qe njeriu ka zhvilluar membranen e tij cerebrale, pjesa me e evoluar e trurit.
Dhe sot, ne valen e internetit ndaj Facebook, antropologu britanik ka zhvilluar nje tjeter konkluzion: miqesia eshte nje emocion kaq i cmueshem sa qe nuk mund te zgjerohet ne me shume se ne 150 njerez.
Pa rrjetet sociale, nje individ i kushton 40 perqnid te kohes se tij te rezervuar “marredhenieve me publikun” vetem pese miqeve.

Me Facebook rruga e ngushte e kohes se lire eshte zgjeruar, por “kryeqyteti yne emotiv” nuk eshte pa limite. Me shume se 150 miq jane me te vertete bazat neurokimike te jetes sone shoqerore qe fillojne te thahen.infoalbania

E vertete por ndonjehere edhe ata te fb.na zhgenjejne.