Kur nuk e kemi lexuar diktaturën

nga **WebMaster** Thu 18 Jul 2013 - 6:48

Nderimet për Mehmet Shehun u shfaqën sërish edhe këtë vit. Këtë herë edhe më me zhurmë, kur nuk mungoi as zëri i ngritur i Gramoz Ruçit.
Megjithatë, nëse për ish-ministrin e fundit të diktaturës komuniste është ende e kuptueshme (nuk nënkupton e justifikueshme) nostalgjia për figura të tilla, ajo që çudit është bashkëngjitja e figurave të llojit Pëllumb Xhufi në këtë histeri lavdesh. Si një historian, ai më së paku, duhej të ishte më i ftohtë në dhënien e mendimeve, sidomos kur kemi të bëjmë me një figurë që mbart mbi vete ndoshta veset më të rënda të sistemit komunist, ku ai ka vënë vulën e madhe të denatyrimit të shqiptarëve, të skllavërimit të shoqërisë.
Me qëndrimet e tij Xhufi nuk është vendosur as në kufijtë e modestisë së të birit, Bashkimit, i cili në mënyrë qytetare, përmes letërsisë, është distancuar nga modeli i të atit. Madje me librat e tij ka dhënë një ndihmesë në të kuptuarit psikologjik të atij sistemi që ai e kishte njohur aq mirë.
Ajo që e rëndon më së shumti në këtë situatë, është fakti se Xhufi vijon të jetë lektor në universitet, çka do të thotë se dashuria e tij për diktaturën dhe përfaqësuesit e saj mund të transmetohet te studentët, të cilët më pas do ta mbartin te fëmijët tanë kur të jenë mësimdhënës. Pra, qëndrimi i Xhufit, në pamje është personal, por konkretisht është një dëm shumë i madh për shoqërinë, për faktin se ai e përhap ideologjinë e tij edhe në auditorë, pra për një pjesë të madhe të shoqërisë.
E nëse një historian si Xhufi i thur elozhe një vrasësi si Shehu, çfarë mund të bëjë Ruçi, Lutaj, Zeqo, Koçi apo edhe të tjerë, të cilëve u ka mbetur ora pikërisht në atë kohë, duke mos pasur as shansin të kuptojnë skllavërinë e atij sistemi? Madje, nuk guxojnë të kuptojnë se mund të ishin njëlloj viktima, si vetë Shehu, që ra brenda lakut që kishte ndërtuar për vite me radhë për bashkëqytetarët e tij, bashkëluftëtarët e tij, miqtë e tij, madje edhe të afërmit e tij.
Megjithatë, ky rikthim i ngjarjeve historike me nostalgji për ish-figurat e diktaturës, që mund të kulmojë me kërkesën e shpejtë për rikthimin e bustit të Enverit dhe heqjes së bustit të Zogut, ka një lexim më të gjerë sesa një kujtim ngjarjesh historike. Ky lloj modeli i kujtimit të figurave të tilla lidhet pikërisht me pafuqinë e shoqërisë për të ndëshkuar në parim atë denatyrim të madh që ndodhi në 46 vjet diktaturë komuniste, ku shqiptarët humbën identitetin dhe u bënë ushtarë të partisë. Ose në të kundërt, u ndëshkuan ose me zhdukje, ose me dënim e vetmi.
Unë besoj se pjesa e ish-komunistëve keqkuptoi mungesën e hakmarrjes nga ish-të dënuarit, që në këto 23 vite nuk ndëshkuan askënd që i kishte persekutuar, edhe pse shumicën e tyre i kanë njohur, i kanë parë, i kanë pasur ndonjëherë edhe përballë, madje duke drejtuar