Kushtetuta e Shqipërisë

First topic message reminder :

Ne, Populli i Shqipërisë, krenarë dhe të vetëdijshëm për historinë tonë, me përgjegjësi për të ardhmen, me besim te Zoti dhe/ose te vlera të tjera universale, me vendosmërinë për të ndërtuar një shtet të së drejtës, demokratik e social, për të garantuar të drejtat dhe liritë themelore të njeriut, me frymën e tolerancës dhe të bashkëjetesës fetare, me zotimin për mbrojtjen e dinjitetit dhe të personalitetit njerëzor, si dhe për prosperitetin e të gjithë kombit, për paqen, mirëqenien, kulturën dhe solidaritetin shoqëror, me aspiratën shekullore të popullit shqiptar për identitetin dhe bashkimin kombëtar, me bindjen e thellë se drejtësia, paqja, harmonia dhe bashkëpunimi ndërmjet kombeve janë ndër vlerat më të larta të njerëzimit, vendosim këtë Kushtetutë

Neni 80
Kryeministri dhe çdo anëtar tjetër i Këshillit të Ministrave është i
detyruar t’u përgjigjet interpelancave dhe pyetjeve të deputetëve brenda
tri javëve.
Anëtari i Këshillit të Ministrave ka të drejtë të marrë pjesë në
mbledhjet e Kuvendit ose të komisioneve të tij; atij i jepet fjala sa
herë që e kërkon.
Drejtuesit e institucioneve shtetërore, me kërkesë të komisioneve
parlamentare, japin shpjegime dhe informojnë për çështje të ndryshme të
veprimtarisë së tyre për sa e lejon ligji.

Neni 81
Të drejtën për të propozuar ligje e ka Këshilli i Ministrave, çdo deputet, si dhe 20 mijë zgjedhës.
Miratohen me tri të pestat e të gjithë anëtarëve të Kuvendit:
ligjet për organizimin dhe funksionimin e institucioneve, të parashikuara nga Kushtetuta;
ligji për shtetësinë;
ligji për zgjedhjet e përgjithshme dhe vendore;
ligji për referendumet;
kodet;
ligji për gjendjen e jashtëzakonshme;
ligji për statusin e funksionarëve publikë;
ligji për amnistinë;
ligji për ndarjen administrative të Republikës.

Neni 82
Propozimi i ligjeve, kur është rasti, duhet të shoqërohet kurdoherë me
raportin që përligj shpenzimet financiare për zbatimin e tij.
Asnjë projektligj joqeveritar që bën të nevojshme rritjen e shpenzimeve
të buxhetit të shtetit ose që pakëson të ardhurat, nuk mund të miratohet
pa marrë mendimin e Këshillit të Ministrave, i cili duhet të shprehet
brenda 30 ditëve nga data e marrjes së projektligjit.
Në qoftë se Këshilli i Ministrave nuk shprehet brenda afatit të
mësipërm, projektligji kalon për shqyrtim sipas procedurës së zakonshme.

Neni 83
Projektligji votohet tri herë: në parim, nen për nen dhe në tërësi.
Kuvendi, me kërkesë të Këshillit të Ministrave ose të një së pestës së
të gjithë deputetëve, mund të shqyrtojë e të miratojë një projektligj me
procedurë të përshpejtuar, por jo më parë se një javë nga fillimi i
procedurës së shqyrtimit.
Procedura e përshpejtuar nuk lejohet për shqyrtimin e projektligjeve të
parashikuara në nenin 81 paragrafi 2, me përjashtim të nënparagrafit dh.

Neni 84
Presidenti i Republikës shpall ligjin e miratuar brenda 20 ditëve nga paraqitja e tij.
Ligji quhet i shpallur, në qoftë se Presidenti i Republikës nuk ushtron
të drejtat e parashikuara në paragrafin 1 të këtij neni dhe në
paragrafin 1 të nenit 85.
Ligji hyn në fuqi me kalimin e jo më pak se 15 ditëve nga botimi i tij në Fletoren Zyrtare.
Në rastet e masave të jashtëzakonshme, si dhe në rast nevoje e urgjence,
kur Kuvendi vendos me shumicën e të gjithë anëtarëve dhe Presidenti i
Republikës jep pëlqimin, ligji hyn në fuqi menjëherë, vetëm pasi të jetë
njoftuar publikisht. Ligji duhet të botohet në numrin më të parë të
Fletores Zyrtare.

Neni 85
Presidenti i Republikës ka të drejtë ta kthejë ligjin për rishqyrtim vetëm një herë.
Dekreti i Presidentit për rishqyrtimin e një ligji e humbet fuqinë, kur
kundër tij votojnë shumica e të gjithë anëtarëve të Kuvendit.

Pjesa e katërt (Presidenti i Republikës)

Neni 86
Presidenti i Republikës është Kryetar i Shtetit dhe përfaqëson unitetin e popullit.
President mund të zgjidhet vetëm shtetasi shqiptar që nga lindja, me
qëndrim jo më pak se 10 vjetët e fundit në Shqipëri dhe që ka mbushur
moshën 40 vjeç.

Neni 87
Kandidati për President i propozohet Kuvendit nga një grup prej jo më
pak se 20 deputetësh. Një deputet nuk lejohet të marrë pjesë në më shumë
se një grup propozues.
Presidenti i Republikës zgjidhet me votim të fshehtë dhe pa debat nga
Kuvendi me një shumicë prej tri të pestave të të gjithë anëtarëve të
tij.
Kur në votimin e parë nuk arrihet kjo shumicë, brenda 7 ditëve nga kryerja e votimit të parë bëhet një votim i dytë.
Në rast se edhe në votimin e dytë nuk arrihet kjo shumicë, brenda 7 ditëve bëhet një votim i tretë.
Kur ka më shumë se dy kandidatë dhe asnjëri prej tyre nuk ka marrë
shumicën e kërkuar, brenda 7 ditëve bëhet një votim i katërt ndërmjet dy
kandidatëve që kanë marrë numrin më të madh të votave.
Në rast se edhe në votimin e katërt asnjëri prej dy kandidatëve nuk ka marrë shumicën e kërkuar, bëhet një votim i pestë.
Në rast se edhe pas votimit të pestë asnjëri prej dy kandidatëve nuk ka
marrë shumicën e kërkuar, Kuvendi shpërndahet dhe brenda 60 ditëve bëhen
zgjedhjet e reja të përgjithshme.
Kuvendi i ri zgjedh Presidentin sipas procedurës së parashikuar nga
paragrafët 1 deri në 7 të këtij neni. Në rast se edhe Kuvendi i ri nuk e
zgjedh Presidentin, ai shpërndahet dhe brenda 60 ditëve bëhen zgjedhje
të reja të përgjithshme.
Kuvendi pasardhës zgjedh Presidentin e Republikës me shumicën e të gjithë anëtarëve të tij.

Neni 88
Presidenti i Republikës, në çdo rast, zgjidhet për 5 vjet, me të drejtë rizgjedhjeje vetëm një herë.
Procedura për zgjedhjen e Presidentit fillon jo më vonë se 30 ditë para mbarimit të mandatit presidencial paraardhës.
Presidenti fillon në detyrë pasi bën betimin para Kuvendit, por jo më
parë se të ketë mbaruar mandati i Presidentit që largohet. Presidenti
bën këtë betim: “Betohem se do t’i bindem Kushtetutës dhe ligjeve të
vendit, do të respektoj të drejtat dhe liritë e
shtetasve, do të mbroj pavarësinë e Republikës së Shqipërisë dhe do t’i
shërbej interesit të përgjithshëm dhe përparimit të Popullit Shqiptar.”
Presidenti mund të shtojë edhe: “Zoti më ndihmoftë!”
Presidenti që jep dorëheqjen para mbarimit të mandatit të vet, nuk mund
të kandidojë në zgjedhjen presidenciale që bëhet pas dorëheqjes së tij.

Neni 89
Presidenti i Republikës nuk mund të mbajë asnjë detyrë tjetër publike,
nuk mund të jetë anëtar partie dhe as të kryejë veprimtari tjetër
private.

Neni 90
Presidenti i Republikës nuk ka përgjegjësi për aktet e kryera në ushtrim të detyrës së tij.
Presidenti i Republikës mund të shkarkohet për shkelje të rëndë të
Kushtetutës dhe për kryerjen e një krimi të rëndë. Propozimi për
shkarkimin e Presidentit në këto raste mund të bëhet nga jo më pak se
një e katërta e anëtarëve të Kuvendit dhe duhet të mbështetet nga jo më
pak se dy të tretat e të gjithë anëtarëve të tij.
Vendimi i Kuvendit i dërgohet Gjykatës Kushtetuese, e cila, kur vërteton
fajësinë e Presidentit të Republikës, deklaron shkarkimin e tij nga
detyra.

Neni 91
Kur Presidenti i Republikës është në pamundësi të përkohshme për të
ushtruar funksionet e tij ose kur vendi i tij mbetet vakant, Kryetari i
Kuvendit zë vendin dhe ushtron kompetencat e tij.
Në rast se Presidenti nuk mund të ushtrojë detyrën për më shumë se 60
ditë, Kuvendi, me dy të tretat e të gjithë anëtarëve, vendos dërgimin e
çështjes në Gjykatën Kushtetuese, e cila vërteton përfundimisht faktin e
pamundësisë. Në rast të vërtetimit të pamundësisë, vendi i Presidentit
mbetet vakant dhe zgjedhja e Presidentit të ri fillon brenda 10 ditëve
nga dita e vërtetimit të pamundësisë.

Neni 92
Presidenti ushtron edhe këto kompetenca:
i drejton mesazhe Kuvendit;
ushtron të drejtën e faljes sipas ligjit;
jep shtetësinë shqiptare dhe lejon lënien e saj sipas ligjit;
jep dekorata e tituj nderi sipas ligjit;
jep gradat më të larta ushtarake sipas ligjit;
me propozim të Kryeministrit, emëron dhe liron përfaqësuesit e
plotfuqishëm të Republikës së Shqipërisë në shtetet e tjera dhe në
organizatat ndërkombëtare;
pranon letrat kredenciale dhe tërheqjen e përfaqësuesve diplomatikë të
shteteve të tjera dhe të organizatave ndërkombëtare të akredituara në
Republikën e Shqipërisë;
lidh marrëveshje ndërkombëtare sipas ligjit;
me propozim të Kryeministrit, emëron drejtorin e shërbimit informativ të shtetit;
emëron Kryetarin e Akademisë së Shkencave dhe rektorët e universiteteve sipas ligjit;
cakton datën e zgjedhjeve për Kuvendin, për organet e pushtetit vendor dhe për zhvillimin e referendumeve;
kërkon mendim dhe të dhëna me shkrim nga drejtuesit e institucioneve shtetërore për çështje që kanë të bëjnë me detyrat e tyre.

Neni 93
Presidenti i Republikës, në zbatim të kompetencave të tij, nxjerr dekrete.

Neni 94
Presidenti i Republikës nuk mund të ushtrojë kompetenca të tjera përveç
atyre që i njihen shprehimisht me Kushtetutë dhe që i jepen me ligje të
nxjerra në pajtim me të.

Neni 95
Këshilli i Ministrave përbëhet nga Kryeministri, zëvendëskryeministri dhe ministrat.
Këshilli i Ministrave ushtron çdo funksion shtetëror, i cili nuk u është
dhënë organeve të pushteteve të tjera shtetërore ose të qeverisjes
vendore.

Neni 96
Presidenti i Republikës, në fillim të legjislaturës, si dhe kur vendi i
Kryeministrit mbetet vakant, emëron Kryeministrin me propozim të partisë
ose koalicionit të partive, që ka shumicën e vendeve në Kuvend.
Në qoftë se Kryeministri i emëruar nuk miratohet nga Kuvendi, Presidenti emëron një Kryeministër të ri brenda 10 ditëve.
Në qoftë se edhe Kryeministri i emëruar rishtas nuk miratohet nga
Kuvendi, brenda 10 ditëve Kuvendi zgjedh një Kryeministër tjetër. Në
këtë rast Presidenti emëron Kryeministrin e ri.
Kur Kuvendi nuk arrin të zgjedhë Kryeministrin e ri, Presidenti i Republikës shpërndan Kuvendin.

Neni 97
Kryeministri i emëruar sipas nenit 96, nenit 104 ose 105, i paraqet për
miratim Kuvendit, brenda 10 ditëve, programin politik të Këshillit të
Ministrave së bashku me përbërjen e tij.

Neni 98
Ministri emërohet dhe shkarkohet nga Presidenti i Republikës, me propozim të Kryeministrit, brenda 7 ditëve.
Dekreti shqyrtohet brenda 10 ditëve nga Kuvendi.

Neni 99
Para fillimit të detyrës, Kryeministri, zëvendëskryeministri dhe ministrat betohen para Presidentit të Republikës.

Neni 100
Këshilli i Ministrave përcakton drejtimet kryesore të politikës së përgjithshme shtetërore.
Këshilli i Ministrave merr vendime me propozim të Kryeministrit ose të ministrit përkatës.
Mbledhjet e Këshillit të Ministrave bëhen të mbyllura.
Aktet e Këshillit të Ministrave janë të vlefshme, kur nënshkruhen nga Kryeministri dhe ministri propozues.
Këshilli i Ministrave nxjerr vendime dhe udhëzime.

Neni 101
Këshilli i Ministrave, në rast nevoje dhe urgjence, nën përgjegjësinë e
tij, mund të nxjerrë akte normative që kanë fuqinë e ligjit, për marrjen
e masave të përkohshme. Këto akte normative i dërgohen menjëherë
Kuvendit, i cili mblidhet brenda 5 ditëve nëse nuk është i mbledhur.
Këto akte humbasin fuqinë që nga fillimi, në qoftë se nuk miratohen nga
Kuvendi brenda 45 ditëve.

Neni 102
Kryeministri:
përfaqëson Këshillin e Ministrave dhe kryeson mbledhjet e tij;
koncepton dhe paraqet drejtimet kryesore të politikës së përgjithshme shtetërore dhe përgjigjet për to;
siguron zbatimin e legjislacionit dhe të politikave të miratuara nga Këshilli i Ministrave;
bashkërendon dhe kontrollon punën e anëtarëve të Këshillit të Ministrave
dhe të institucioneve të tjera të administratës qendrore të shtetit;
kryen detyra të tjera të parashikuara në Kushtetutë e në ligje.
Kryeministri zgjidh mosmarrëveshjet ndërmjet ministrave.
Kryeministri, në zbatim të kompetencave të tij, nxjerr urdhra.
Ministri, brenda drejtimeve kryesore të politikës së përgjithshme
shtetërore, drejton nën përgjegjësinë e tij veprimtarinë që ka në
kompetencë. Ministri, në zbatim të kompetencave të tij, nxjerr urdhra
dhe udhëzime.

Neni 103
Ministër mund të caktohet kushdo që ka cilësitë për deputet.
Ministri nuk mund të ushtrojë asnjë veprimtari tjetër shtetërore dhe as
të jetë drejtues ose anëtar i organeve të shoqërive fitimprurëse.
Anëtarët e Këshillit të Ministrave gëzojnë imunitetin e deputetit.

Neni 104
Në rast se mocioni i besimit i paraqitur nga Kryeministri refuzohet nga
shumica e të gjithë anëtarëve të Kuvendit, Kuvendi, brenda 15 ditëve,
zgjedh një Kryeministër tjetër. Në këtë rast Presidenti emëron
Kryeministrin e ri.
Kur Kuvendi nuk arrin të zgjedhë Kryeministrin e ri, Presidenti i Republikës shpërndan Kuvendin.
Votimi i mocionit nuk mund të bëhet pa kaluar 3 ditë nga paraqitja e tij.

Neni 105
Në rast se mocioni i mosbesimit i paraqitur nga një e pesta e deputëteve
miratohet nga shumica e të gjithë anëtarëve të Kuvendit, Kuvendi,
brenda 15 ditëve, zgjedh një Kryeministër tjetër. Në këtë rast
Presidenti emëron Kryeministrin e ri.
Kur Kuvendi nuk arrin të zgjedhë Kryeministrin e ri, Presidenti i Republikës shpërndan Kuvendin.
Votimi i mocionit nuk mund të bëhet pa kaluar 3 ditë nga paraqitja e tij.

Neni 106
Kryeministri dhe ministrat janë të detyruar të qëndrojnë në detyrë deri në formimin e Këshillit të Ministrave pasardhës.

Neni 107
Nëpunësit publikë zbatojnë ligjin dhe janë në shërbim të popullit.
Nëpunësit në administratën publike caktohen me konkurs, me përjashtim të rasteve të parashikuara nga ligji.
Garancitë e qëndrimit në detyrë dhe trajtimi ligjor i nëpunësve publikë rregullohen me ligj.

Neni 108
Njësitë e qeverisjes vendore janë komunat ose bashkitë dhe qarqet. Njësi të tjera të qeverisjes vendore rregullohen me ligj.
Ndarjet administrative-territoriale të njësive të qeverisjes vendore
caktohen me ligj mbi bazën e nevojave e të interesave të përbashkët
ekonomikë dhe të traditës historike. Kufijtë e tyre nuk mund të
ndryshohen pa u marrë me parë mendimi i popullsisë që banon në to.
Komuna dhe bashkia janë njësi bazë të qeverisjes vendore. Ato kryejnë të
gjitha detyrat vetëqeverisese, me përjashtim të atyre që me ligj u
jepen njësive të tjera të qeverisjes vendore.
Vetëqeverisja në njësitë vendore ushtrohet nëpërmjet organeve të tyre
përfaqësuese dhe referendumeve vendore. Parimet dhe procedurat për
zhvillimin e referendumit vendor parashikohen me ligj në përputhje edhe
me nenin 151 paragrafi 2.

Neni 109
Organet përfaqësuese të njësive bazë të qeverisjes vendore janë
këshillat, të cilët zgjidhen çdo tre vjet me zgjedhje të përgjithshme,
të drejtpërdrejta dhe me votim të fshehtë.
Organi ekzekutiv i bashkisë ose i komunës është kryetari, i cili
zgjidhet drejtpërdrejt nga populli në mënyrën e parashikuar në
paragrafin 1 të këtij neni.
Të drejtën e zgjedhjes në këshillat vendorë dhe si kryetar bashkie ose
komune e kanë vetëm shtetasit që janë me banim të përhershëm në
territorin e njësisë vendore përkatëse.
Organet e njësive të qeverisjes vendore kanë të drejtë të formojnë
bashkime dhe institucione të përbashkëta me njëri-tjetrin për
përfaqësimin e interesave të tyre, të bashkëpunojnë me njësitë vendore
të vendeve të tjera, si dhe të përfaqësohen në organizatat ndërkombëtare
të pushteteve vendore.

Neni 110
Qarku përbëhet nga disa njësi bazë të qeverisjes vendore me lidhje
tradicionale, ekonomike e sociale dhe të interesave të përbashkët.
Qarku është njësia ku ndërtohen e zbatohen politikat rajonale dhe ku ato harmonizohen me politikën shtetërore.
Organi përfaqësues i qarkut është këshilli i qarkut. Bashkitë dhe
komunat delegojnë anëtarë në këshillin e qarkut në përpjesëtim me
popullsinë e tyre, por për çdo rast të paktën një anëtar. Kryetarët e
komunave dhe të bashkive janë kurdoherë anëtarë të këshillit të qarkut.
Anëtarët e tjerë të tij zgjidhen me lista përpjesëtimore ndër
këshilltarët bashkiakë ose komunalë nga këshillat përkatës.
Këshilli i qarkut ka të drejtë të nxjerrë urdhëresa dhe vendime me fuqi detyruese të përgjithshme për qarkun.

Neni 111
Njësitë e qeverisjes vendore janë persona juridikë.
Njësitë e qeverisjes vendore kanë buxhet të pavarur, i cili krijohet në mënyrën e parashikuar me ligj.

Neni 112
Njësive të qeverisjes vendore mund t’u delegohen me ligj kompetenca të
administratës shtetërore. Shpenzimet që kryhen për ushtrimin e
delegimit, përballohen nga shteti.
Organeve të qeverisjes vendore mund t’u vihen detyrime vetëm në
përputhje me ligjin ose sipas marrëveshjeve që ato lidhin. Shpenzimet që
lidhen me detyrimet që u vihen me ligj organeve të qeverisjes vendore
përballohen nga buxheti i shtetit.

Neni 113
Këshillat komunalë, bashkiakë dhe të qarkut:
rregullojnë dhe administrojnë në mënyrë të pavarur çështjet vendore brenda juridiksionit të tyre;
ushtrojnë të drejtat e pronës, administrojnë në mënyrë të pavarur të
ardhurat e krijuara, si dhe kanë të drejtë të ushtrojnë veprimtari
ekonomike;
kanë të drejtë të mbledhin dhe të shpenzojnë të ardhurat që janë të domosdoshme për ushtrimin e funksioneve të tyre;
kanë të drejtë të vendosin, në përputhje me ligjin, taksa vendore, si dhe nivelin e tyre;
caktojnë rregullat për organizimin dhe funksionimin e tyre në pajtim me ligjin;
krijojnë simbolet e qeverisjes vendore, si dhe titujt vendorë të nderit;
ndërmarrin nisma për çështje vendore përpara organeve të caktuara me ligj.
Organet e njësive të qeverisjes vendore nxjerrin urdhëresa, vendime dhe urdhra.
Të drejtat për vetëqeverisje të njësive të qeverisjes vendore mbrohen në gjykatë.

Neni 114
Këshilli i Ministrave cakton prefektin si përfaqësues të tij në çdo qark. Kompetencat e prefektit caktohen me ligj.

Neni 115
Organi i zgjedhur drejtpërdrejt i njësisë qeverisëse vendore mund të
shpërndahet ose të shkarkohet nga Këshilli i Ministrave për shkelje të
rënda të Kushtetutës ose të ligjeve.
Organi i shpërndarë ose i shkarkuar mund të ankohet në Gjykatën
Kushtetuese brenda 15 ditëve, dhe në këtë rast vendimi i Këshillit të
Ministrave pezullohet.
Në rastin e mosushtrimit të së drejtës së ankimit brenda 15 ditëve, ose
në rastin e lënies në fuqi të vendimit të Këshillit të Ministrave nga
Gjykata Kushtetuese, Presidenti i Republikës cakton datën e zgjedhjeve
në njësinë vendore përkatëse.

Pjesa e shtatë (Aktet normative dhe Marrëveshjet ndërkombëtare)

Neni 116
Aktet normative që kanë fuqi në të gjithë territorin e Republikës së Shqipërisë janë:
Kushtetuta;
marrëveshjet ndërkombëtare të ratifikuara;
ligjet;
aktet normative të Këshillit të Ministrave.
Aktet që nxirren nga organet e pushtetit vendor kanë fuqi vetëm brenda juridiksionit territorial që ushtrojnë këto organe.
Aktet normative të ministrave dhe të organeve drejtuese të
institucioneve të tjera qendrore kanë fuqi në të gjithë territorin e
Republikës së Shqipërisë brenda sferës së juridiksionit të tyre.

Neni 117
Ligjet, aktet normative të Këshillit të Ministrave, të ministrave, të
institucioneve të tjera qendrore marrin fuqi juridike vetëm pasi botohen
në Fletoren Zyrtare.
Shpallja dhe botimi i akteve të tjera normative bëhet sipas mënyrës së parashikuar me ligj.
Marrëveshjet ndërkombëtare që ratifikohen me ligj, shpallen dhe botohen
sipas procedurave që parashikohen për ligjet. Shpallja dhe botimi i
marrëveshjeve të tjera ndërkombëtare bëhet sipas ligjit.

Neni 118
Aktet nënligjore nxirren në bazë dhe për zbatim të ligjeve nga organet e parashikuara në Kushtetutë.
Ligji duhet të autorizojë nxjerrjen e akteve nënligjore, të përcaktojë
organin kompetent, çështjet që duhen rregulluar, si dhe parimet në bazë
të të cilave nxirren këto akte.
Organi i autorizuar me ligj për të nxjerrë akte nënligjore, siç
specifikohet në paragrafin 2 të këtij neni, nuk mund t’ia delegojë
kompetencën e tij një organi tjetër.

Neni 119
Rregulloret e Këshillit të Ministrave, të ministrive e të institucioneve
të tjera qendrore, si dhe urdhrat e Kryeministrit, të ministrave e të
drejtuesve të institucioneve qendrore kanë karakter të brendshëm dhe
janë të detyrueshme vetëm për njësitë administrative që varen prej tyre.
Këto akte nxirren në bazë të ligjit dhe nuk mund të shërbejnë si bazë
për të marrë vendime në lidhje me individët dhe subjektet e tjera.
Rregulloret dhe urdhrat nxirren në bazë dhe për zbatim të akteve që kanë fuqi juridike të përgjithshme.