Kushtetuta e Kosovës/Preambula

Ne, Populli i Kosovës,
Të vendosur për të ndërtuar një ardhmëri të Kosovës si një vend i lirë,
demokratik dhe paqedashës, i cili do të jetë atdhe i të gjithë
qytetarëve të vet; Të përkushtuar për krijimin e një shteti të
qytetarëve të barabartë, i cili do të garantojë të drejtat e secilit
qytetar, liritë qytetare dhe barazinë e të gjithë qytetarëve para
ligjit; Të zotuar që Kosova të jetë shtet i mirëqenies ekonomike dhe i
prosperitetit social; Të sigurt që shteti i Kosovës do të kontribuojë në
stabilitetin e rajonit dhe të mbarë Evropës, duke krijuar marrëdhënie
të fqinjësisë dhe të bashkëpunimit të mirë me të gjitha shtetet fqinje;
Të bindur që shteti i Kosovës do të jetë anëtar i denjë i familjes së
shteteve paqedashëse në Botë; Me synimin që shteti i Kosovës të
përfshihet në proceset integruese Euro-Atlantike; Në mënyrë solemne,
miratojmë Kushtetutën e Republikës së Kosovës.

Kapitulli I (Dispozitat Themelore)

Neni 1 [Përkufizimi i Shtetit]
Republika e Kosovës është shtet i pavarur, sovran, demokratik, unik, dhe i pandashëm.
Republika e Kosovës është shtet i shtetasve të vet. Republika e Kosovës
ushtron autoritetin e saj bazuar në respektimin e të drejtave dhe lirive
të qytetarëve të vet dhe të gjithë individëve brenda kufijve të saj.
Republika e Kosovës nuk ka pretendime territoriale ndaj asnjë shteti ose
pjese të ndonjë shteti dhe nuk do të kërkojë të bashkohet me asnjë
shtet ose pjesë të ndonjë shteti.

Neni 2 [Sovraniteti]
Sovraniteti i Republikës së Kosovës buron nga populli, i takon popullit
dhe ushtrohet, në pajtim me Kushtetutën, nëpërmjet përfaqësuesve të
zgjedhur, me referendum, si dhe në forma të tjera, në pajtim me
dispozitat e kësaj Kushtetute.
Sovraniteti dhe integriteti territorial i Republikës së Kosovës është i
pacenueshëm, i patjetërsueshëm dhe i pandashëm dhe mbrohet me të gjitha
mjetet e përcaktuara me këtë Kushtetutë dhe me ligj.
Republika e Kosovës, me qëllim të ruajtjes së paqes dhe mbrojtjes së
interesave shtetërore, mund të marrë pjesë në sisteme të sigurisë
ndërkombëtare.

Neni 3 [Barazia para Ligjit]
Republika e Kosovës është shoqëri shumetnike, e përbërë nga shqiptarët
dhe komunitetet tjera e cila qeveriset në mënyrë demokratike, me
respektim të plotë të sundimit të ligjit, përmes institucioneve të veta
legjislative, ekzekutive dhe gjyqësore.
Ushtrimi i autoritetit publik në Republikën e Kosovës bazohet në parimet
e barazisë para ligjit të të gjithë individëve dhe në respektimin e
plotë të të drejtave dhe lirive themelore të njeriut, të pranuara
ndërkombëtarisht, si dhe në mbrojtjen e të drejtave dhe në pjesëmarrjen e
të gjitha komuniteteve dhe pjesëtarëve të tyre.

Neni 4 [Forma e Qeverisjes dhe Ndarja e Pushtetit]
Kosova është Republikë demokratike e bazuar në parimin e ndarjes së
pushteteve dhe kontrollit e balancimit në mes tyre, sikurse është
përcaktuar me këtë Kushtetutë.
Kuvendi i Republikës së Kosovës ushtron pushtetin legjislativ.
Presidenti i Republikës së Kosovës përfaqëson unitetin e popullit.
Presidenti i Republikës së Kosovës është përfaqësues legjitim i vendit
brenda dhe jashtë dhe garantues i funksionimit demokratik të
institucioneve të Republikës së Kosovës, në pajtim me këtë Kushtetutë.
Qeveria e Republikës së Kosovës është përgjegjëse për zbatimin e ligjeve
e politikave shtetërore dhe i nënshtrohet kontrollit parlamentar.
Pushteti gjyqësor është unik, i pavarur dhe ushtrohet nga gjykatat.
Gjykata Kushtetuese është organ i pavarur i mbrojtjes së kushtetutshmërisë dhe bën interpretimin përfundimtar të Kushtetutës.
Republika e Kosovës ka institucionet e veta për mbrojtjen e rendit
kushtetues dhe të integritetit territorial, rendit dhe qetësisë publike,
të cilat funksionojnë nën autoritetin kushtetues të institucioneve
demokratike të Republikës së Kosovës.

Neni 5 [Gjuhët]
Gjuhë zyrtare në Republikën e Kosovës janë Gjuha Shqipe dhe Gjuha Serbe.
Gjuha Turke, Boshnjake dhe ajo Rome kanë statusin e gjuhëve zyrtare në
nivel komune ose do të jenë në përdorim zyrtar në cilindo nivel në
pajtim me ligj.

Neni 6 [Simbolet]
Flamuri, stema dhe himni janë simbolet shtetërore të Republikës së Kosovës të cilat
pasqyrojnë karakterin shumetnik të saj.
Pamja, mënyra e përdorimit dhe mbrojtja e flamurit dhe të simboleve të
tjera shtetërore rregullohen me ligj. Mënyra e përdorimit dhe e
mbrojtjes së simboleve kombëtare rregullohet me ligj.

Neni 7 [Vlerat]
Rendi kushtetues i Republikës së Kosovës bazohet në parimet e lirisë,
paqes, demokracisë, barazisë, respektimit të të drejtave dhe lirive të
njeriut dhe sundimit të ligjit, mosdiskriminimit, të drejtës së pronës,
mbrojtjes e mjedisit, drejtësisë sociale, pluralizmit, ndarjes së
pushtetit shtetëror dhe ekonomisë së tregut.
Republika e Kosovës siguron barazinë gjinore si vlerë themelore për
zhvillimin demokratik të shoqërisë, mundësi të barabarta për pjesëmarrje
të femrave dhe meshkujve në jetën politike, ekonomike, sociale,
kulturore dhe në fushat të tjera të jetës shoqërore.

Neni 8 [Shteti Laik]
Republika e Kosovës është shtet laik dhe neutral në çështje të besimeve fetare.

Neni 9 [Trashëgimia Kulturore dhe Fetare]
Republika e Kosovës siguron ruajtjen dhe mbrojtjen e trashëgimisë së vet kulturore dhe fetare.

Neni 10 [Ekonomia]
Ekonomia e tregut me konkurrencë të lirë është bazë e rregullimit ekonomik të Republikës së Kosovës.

Neni 11 [Valuta]
Në Republikën e Kosovës si mjet i vlefshëm pagese përdoret një valutë e vetme.
Autoriteti Qendror Bankar i Kosovës është i pavarur dhe quhet Banka Qendrore e Republikës së Kosovës.

Neni 12 [Pushteti Lokal]
Njësi themelore territoriale të vetëqeverisjes lokale në Republikën e Kosovës janë komunat.
Organizimi dhe kompetencat e njësive të vetëqeverisjes lokale rregullohen me ligj.

Neni 13 [Kryeqyteti]
Kryeqyteti i Republikës së Kosovës është Prishtina.
Statusi dhe organizimi i kryeqytetit rregullohet me ligj.

Neni 14 [Shtetësia]
Fitimi dhe humbja e së drejtës së shtetësisë së Republikës së Kosovës rregullohet me ligj.

Neni 15 [Shtetasit jashtë Vendit]
Republika e Kosovës mbron interesat e shtetasve të saj jashtë vendit, në mënyrën e përcaktuar me ligj.

Neni 16 [Epërsia e Kushtetutës]
Kushtetuta është akti më i lartë juridik i Republikës së Kosovës. Ligjet
dhe aktet e tjera juridike duhet të jenë në pajtim me këtë Kushtetutë.
Pushteti qeverisës buron nga Kushtetuta.
Republika e Kosovës respekton të drejtën ndërkombëtare.
Secili person dhe organ në Republikën e Kosovës u nënshtrohet dispozitave të Kushtetutës.

Neni 17 [Marrëveshjet Ndërkombëtare]
Republika e Kosovës lidh marrëveshje ndërkombëtare dhe anëtarësohet në organizata ndërkombëtare.
Republika e Kosovës merr pjesë në bashkëpunim ndërkombëtar për
promovimin dhe mbrojtjen e paqes, sigurisë dhe të drejtave të njeriut.

Neni 18 [Ratifikimi i Marrëveshjeve Ndërkombëtare]
Kuvendi i Republikës së Kosovës me votat e dy të tretave (2/3) e të
gjithë deputetëve ratifikon marrëveshjet ndërkombëtare për këto çështje:
territorin, paqen, aleancat, çështjet politike dhe ushtarake;
të drejtat dhe liritë themelore;
anëtarësimin e Republikës së Kosovës në organizata ndërkombëtare;
marrjen përsipër të detyrimeve financiare nga ana e Republikës së Kosovës.
Marrëveshjet ndërkombëtare me përjashtim të atyre në pikën 1,
ratifikohen pas nënshkrimit nga Presidenti i Republikës së Kosovës.
Presidenti i Republikës së Kosovës ose Kryeministri njoftojnë Kuvendin sa herë që të nënshkruhet një marrëveshje ndërkombëtare.
Amendamentimi ose tërheqja nga marrëveshjet ndërkombëtare do të kenë të
njejtën procedurë të vendim marrjes sikur ajo e ratifikimit të
marrëveshjeve ndërkombëtare.
Parimet dhe procedurat për ratifikimin dhe kontestimin e marrëveshjeve ndërkombëtare rregullohen me ligj.

Neni 19 [Zbatimi i së Drejtës Ndërkombëtare]
Marrëveshjet ndërkombëtare të ratifikuara nga Republika e Kosovës, bëhen
pjesë e sistemit të brendshëm juridik pasi të botohen në Gazetën
Zyrtare të Republikës së Kosovës. Ato zbatohen në mënyrë të
drejtpërdrejtë, me përjashtim të rasteve kur nuk janë të vetëzbatueshme
dhe zbatimi i tyre kërkon nxjerrjen e një ligji.
Marrëveshjet ndërkombëtare të ratifikuara dhe normat juridikisht të
detyrueshme të së drejtës ndërkombëtare kanë epërsi ndaj ligjeve të
Republikës së Kosovës.

Neni 20 [Bartja e Sovranitetit]
Republika e Kosovës, në bazë të marrëveshjeve të ratifikuara
ndërkombëtare, për çështje të caktuara mund të kalojë kompetenca
shtetërore organizatave ndërkombëtare.
Nëse një marrëveshje anëtarësimi e ratifikuar nga Republika e Kosovës
për pjesëmarrje në një organizatë ndërkombëtare në mënyrë eksplicite
kërkon zbatim të drejtpërdrejtë të normave të kësaj organizate, ligji me
të cilin ratifikohet marrëveshja e anëtarësisë miratohet me votat e dy
të tretave (2/3) të të gjithë deputetëve të Kuvendit dhe ato norma kanë
epërsi ndaj ligjeve të Republikës së Kosovës.

Kapitulli II (Të Drejtat dhe Liritë Themelore)

Neni 21 [Parimet e Përgjithshme]
Të drejtat dhe liritë themelore të njeriut janë të pandashme, të
patjetërsueshme e të pacenueshme dhe janë bazë e rendit juridik të
Republikës së Kosovës.
Republika e Kosovës mbron dhe garanton të drejtat dhe liritë themelore të njeriut, të parashikuara në këtë Kushtetutë.
Çdokush e ka për detyrë t’i respektojë të drejtat e njeriut dhe liritë themelore të të tjerëve.
Të drejtat dhe liritë themelore të parashikuara në Kushtetutë, vlejnë edhe për personat juridikë, për aq sa janë të zbatueshme.

Neni 22 [Zbatimi i drejtpërdrejtë i Marrëveshjeve dhe Instrumenteve Ndërkombëtare]
Të drejtat dhe liritë e njeriut të garantuara me marrëveshjet dhe
instrumentet ndërkombëtare në vijim, garantohen me këtë Kushtetutë,
zbatohen drejtpërdrejtë në Republikën e Kosovës dhe kanë prioritet, në
rast konflikti, ndaj dispozitave e ligjeve dhe akteve të tjera të
institucioneve publike:
Deklarata Universale për të Drejtat e Njeriut;
Konventa Evropiane për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive Themelore të Njeriut dhe Protokollet e saj;
Konventa Ndërkombëtare për të Drejtat Civile e Politike dhe Protokollet e saj;
Konventa Kornizë e Këshillit të Evropës për Mbrojtjen e Pakicave Kombëtare;
Konventa për Eliminimin e të gjitha Formave të Diskriminimit Racor;
Konventa për Eliminimin e të gjitha Formave të Diskriminimit ndaj Gruas;
Konventa për të Drejtat e Fëmijës;
Konventa kundër Torturës dhe Trajtimeve e Ndëshkimeve të tjera Mizore, Jonjerëzore dhe Poshtëruese.

Neni 23 [Dinjiteti i Njeriut]
Dinjiteti i njeriut është i pacenueshëm dhe është bazë e të gjitha të drejtave dhe lirive themelore të njeriut.

Neni 24 [Barazia para Ligjit]
Të gjithë janë të barabartë para ligjit. Çdokush gëzon të drejtën e mbrojtjes së barabartë ligjore, pa diskriminim.
Askush nuk mund të diskriminohet në bazë të racës, ngjyrës, gjinisë,
gjuhës, fesë, mendimeve politike ose të tjera, prejardhjes kombëtare a
shoqërore, lidhjes me ndonjë komunitet, pronës, gjendjes ekonomike,
sociale, orientimit seksual, lindjes, aftësisë së kufizuar ose ndonjë
statusi tjetër personal.
Parimet e mbrojtjes së barabartë ligjore nuk parandalojnë vënien e
masave të nevojshme për mbrojtjen dhe përparimin e të drejtave të
individëve dhe grupeve që janë në pozitë të pabarabartë. Masat e tilla
do të zbatohen vetëm derisa të arrihet qëllimi për të cilin janë vënë
ato.

Neni 25 [E Drejta për Jetën]
Secili individ gëzon të drejtën për jetën.
Dënimi me vdekje është i ndaluar.

Neni 26 [E Drejta e Integritetit Personal]
Secili person gëzon të drejtën e respektimit të integritetit fizik dhe psikik të tij/saj, që përfshin:
të drejtën që të marrë vendime lidhur me reprodukimin, sipas rregullave dhe procedurave të përcaktuara me ligj;
të drejtën që të ketë kontroll mbi trupin e saj/tij në pajtim me ligjin;
të drejtën që të mos i nënshtrohet trajtimit mjekësor kundër vullnetit të tij/saj në pajtim me ligjin;
të drejtën që të mos marrë pjesë në eksperimente mjekësore ose shkencore, pa pëlqimin paraprak të saj/tij.

Neni 27 [Ndalimi i Torturës, Trajtimit Mizor, Çnjerëzor ose Poshtërues]
Askush nuk i nënshtrohet torturës, ndëshkimit a trajtimit mizor, çnjerëzor ose poshtërues.

Neni 28 [Ndalimi i Skllavërisë dhe i Punës së Detyruar]
Askush nuk mund të mbahet në skllavëri ose në pozitë të ngjashme me skllavërinë.
Askush nuk mund të shtrëngohet për të kryer punë të detyruar. Punë e
detyruar nuk konsiderohet puna ose shërbimi i përcaktuar me ligj për
personat e dënuar me vendim të formës së prerë gjatë vuajtjes së dënimit
ose në raste të Gjendjes së Jashtëzakonshme, të shpallur sipas
rregullave të përcaktuara me këtë Kushtetutë.
Trafikimi i qenieve njerëzore është i ndaluar.

Neni 29 [E Drejta e Lirisë dhe Sigurisë]
Secilit i garantohet e drejta e lirisë dhe sigurisë. Askush nuk mund të
privohet nga liria me përjashtim të rasteve të parapara me ligj dhe me
vendim të gjykatës kompetente, si në vijim:
pas shpalljes së dënimit me burgim për kryerjen e veprës penale;
për dyshim të bazuar për kryerje të veprës penale, vetëm kur privimi nga
liria me një bazë të arsyeshme konsiderohet i domosdoshëm për të
parandaluar kryerjen e një vepre tjetër penale dhe vetëm për një
periudhë të shkurtër kohore para gjykimit në mënyrën e përcaktuar me
ligj;
për mbikëqyrjen e të miturit për qëllime edukimi ose për shoqërimin e
tij/saj në një institucion kompetent, sipas një urdhri të ligjshëm;
për mbikëqyrje shëndetësore të personit, i cili për shkak të sëmundjes paraqet rrezik për shoqërinë;
për hyrje të paligjshme në Republikën e Kosovës ose pas urdhrit të ligjshëm për largim ose ekstradim.
Çdokush që privohet nga liria, duhet të vihet në dijeni menjëherë, për
arsyet e privimit, në gjuhën që ajo/ai e kupton. Njoftimi me shkrim mbi
arsyet e privimit duhet të bëhet sa më shpejt që të jetë e mundshme.
Çdokush që privohet nga liria pa urdhër të gjykatës, brenda dyzet e tetë
(48) orësh duhet të dërgohet përpara gjyqtarit, i cili vendos për
paraburgimin ose lirimin e tij/saj, jo më vonë se dyzet e tetë (48) orë
nga momenti kur personi i privuar është sjellë para gjykatës. Çdokush që
arrestohet, ka të drejtën që të nxirret në gjykim brenda një periudhe
të arsyeshme, ose të lirohet në pritje të gjykimit, me përjashtim kur
gjyqtari konstaton se personi përbën rrezik për komunitetin ose ka
rrezik për ikjen e saj/tij para gjykimit.
Çdokush që privohet nga liria, duhet të njoftohet menjëherë se ka të
drejtë të mos japë asnjë deklaratë dhe se ka të drejtë për mbrojtës
sipas zgjedhjes së tij/saj dhe ka të drejtë që pa vonesë të informojë
për këtë personin sipas zgjedhjes së vet.
Çdokush që i hiqet liria me arrest ose ndalim, gëzon të drejtën që të
përdorë mjete juridike për të sfiduar ligjshmërinë e arrestit ose të
ndalimit. Rasti do të vendoset nga gjykata brenda një afati sa më të
shkurtër dhe nëse arresti ose ndalimi është i paligjshëm, do të
urdhërohet lirimi i personit.
Çdokush që është ndaluar ose arrestuar në kundërshtim me dispozitat e
këtij neni, gëzon të drejtën e kompensimit në mënyrën e parashikuar me
ligj.
Personi që vuan dënimin, ka të drejtë të ankohet për kushtet e privimit nga liria, në mënyrën e përcaktuar me ligj.

Neni 30 [Të Drejat e të Akuzuarit]
Çdokush që akuzohet për vepër penale, gëzon të drejtat minimale në vijim:
të njoftohet menjëherë në gjuhën që kupton, për natyrën dhe shkakun e akuzës kundër saj/tij;
të njoftohet për të drejtat e tij/saj sipas ligjit;
të ketë kohë, mundësi dhe mjete të mjaftueshme për të përgatitur mbrojtjen e vet;
të ketë ndihmën pa pagesë të një përkthyesi, kur nuk flet ose nuk kupton gjuhën në të cilën zhvillohet gjykimi;
të ketë ndihmën e një mbrojtësi që e zgjedh, të komunikojë lirisht me të
dhe, nëse nuk ka mjete të mjaftueshme, t’i sigurohet mbrojtja falas;
të mos shtrëngohet për të dëshmuar kundër vetvetes ose për të pranuar fajësinë e vet.

Neni 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm]
Çdokujt i garantohet mbrojtje e barabartë e të drejtave në procedurë
para gjykatave, organeve të tjera shtetërore dhe bartësve të
kompetencave publike.
Çdokush gëzon të drejtën për shqyrtim publik të drejtë dhe të paanshëm
lidhur me vendimet për të drejtat dhe obligimet ose për cilëndo akuzë
penale që ngrihet kundër saj/tij brenda një afati të arsyeshëm, nga një
gjykatë e pavarur dhe e paanshme, e themeluar me ligj.
Gjykimi është publik, me përjashtim të rasteve kur gjykata, në rrethana
të veçanta, konsideron se, në të mirë të drejtësisë, është i domosdoshëm
përjashtimi i publikut, ose i përfaqësuesve të medieve, sepse prania e
tyre do të përbënte rrezik për rendin publik ose sigurinë kombëtare,
interesat e të miturve, ose për mbrojtjen e jetës private të palëve në
proces, në mënyrën e përcaktuar me ligj.
Çdokush i akuzuar për vepër penale ka të drejtë t'u bëjë pyetje
dëshmitarëve dhe të kërkojë paraqitjen e detyrueshme të dëshmitarëve, të
ekspertëve dhe të personave të tjerë, të cilët mund të sqarojnë faktet.
Çdokush i akuzuar për vepër penale, prezumohet të jetë i pafajshëm
derisa të mos dëshmohet fajësia e tij/saj, në pajtim me ligjin.
Ndihma juridike falas do t’u mundësohet atyre që nuk kanë mjete të
mjaftueshme financiare, nëse një ndihmë e tillë është e domosdoshme për
të siguruar qasjen efektive në drejtësi.
Procedurat gjyqësore që përfshijnë të miturit rregullohen me ligj, duke
respektuar rregullat dhe procedurat e veçanta për të miturit.

Neni 32 [E Drejta për Mjete Juridike]
Secili person ka të drejtë të përdorë mjetet juridike kundër vendimeve
gjyqësore dhe administrative të cilat cenojnë të drejtat ose interesat e
saj/tij në mënyrën e përcaktuar me ligj.

Neni 33 [Parimi i Legalitetit dhe Proporcionalitetit në Rastet Penale]
Askush nuk mund të akuzohet ose të dënohet për asnjë vepër e cila, në
momentin e kryerjes, nuk ka qenë e përcaktuar me ligj si vepër penale,
me përjashtim të veprave të cilat, në kohën e kryerjes së tyre, sipas së
drejtës ndërkombëtare, përbënin gjenocid, krime lufte ose krime kundër
njerëzimit.
Dënimi i shqiptuar për një vepër penale nuk mund të jetë më i ashpër
sesa ka qenë i përcaktuar me ligj në kohën e kryerjes së veprës.
Ashpërsia e dënimit nuk mund të jetë në disproporcion me veprën penale.
Dënimet përcaktohen në bazë të ligjit që ka qenë në fuqi në kohën e
kryerjes së veprës penale, me përjashtim të veprave për të cilat ligji i
mëvonshëm i aplikueshëm është më i favorshëm për kryesin e veprës.

Neni 34 [E Drejta për të mos u Gjykuar dy herë për të njëjtën Vepër]
Askush nuk mund të gjykohet më shumë se një herë për të njëjtën vepër penale.

Neni 35 [Liria e Lëvizjes]
Shtetasit e Republikës së Kosovës dhe të huajt që janë banorë të
ligjshëm të Kosovës, kanë të drejtë të lëvizin lirisht në Republikën e
Kosovës dhe të zgjedhin vendbanimin.
Secili person ka të drejtë të largohet nga vendi. Kufizimet e kësaj të
drejte rregullohen me ligj, nëse ato janë të nevojshme për procedurën
ligjore, zbatimin e vendimit të gjykatës ose për të përmbushur obligimin
për mbrojtjen e shtetit.
Shtetasve të Republikës së Kosovës nuk do t’u ndalohet hyrja në Republikën e Kosovës.
Shtetasit e Republikës së Kosovës nuk mund të ekstradohen nga Kosova
kundër vullnetit të tyre, me përjashtim të rasteve kur me ligj dhe
marrëveshjet ndërkombëtare është përcaktuar ndryshe.
E drejta e të huajve për të hyrë në Republikën e Kosovës dhe për t’u vendosur në vend, rregullohet me ligj.

Neni 36 [E Drejta e Privatësisë]
Çdokush gëzon të drejtën që t’i respektohet jeta private dhe familjare,
pacenueshmëria e banesës dhe fshehtësia e korrespondencës, telefonisë
dhe e komunikimeve të tjera.
Kontrollet e cilësdo banese ose cilitdo objekti privat, që mendohet se
janë të domosdoshme për hetimin e krimit, mund të bëhen vetëm deri në
shkallën e domosdoshme dhe vetëm pas miratimit nga ana e gjykatës, pas
shpjegimit të arsyeve pse një kontroll i tillë është i domosdoshëm.
Shmangia nga kjo rregull lejohet, nëse është e domosdoshme për arrestim
të ligjshëm, për mbledhjen e provave që ka rrezik të humbasin ose për
mënjanimin e rrezikut të drejtpërdrejtë dhe serioz për njerëzit dhe për
pasuri, në mënyrën e përcaktuar me ligj. Gjykata duhet që të miratoj
veprimet e tilla në mënyrë retroaktive.
Fshehtësia e korrespondencës, telefonisë dhe komunikimit tjetër, është e
drejtë e pacenueshme. Kjo e drejtë mund të kufizohet vetëm
përkohësisht, në bazë të vendimit gjyqësor, nëse është e domosdoshme për
ecurinë e procedurës penale ose për mbrojtjen e vendit, në mënyrën e
parashikuar me ligj.
Secili person gëzon të drejtën e mbrojtjes së të dhënave personale.
Mbledhja, ruajtja, qasja, korrigjimi dhe shfrytëzimi i tyre rregullohet
me ligj.

Neni 37 [E Drejta e Martesës dhe Familjes]
Në bazë të pëlqimit të lirë, çdokush gëzon të drejtën të martohet dhe të drejtën që të krijojë familje në pajtim me ligjin.
Martesa dhe zgjidhja e saj rregullohen me ligj dhe bazohen në barazinë e bashkëshortëve.
Familja gëzon mbrojtje të veçantë të shtetit, në mënyrën e rregulluar me ligj.

Neni 38 [Liria e Besimit, e Ndërgjegjes dhe e Fesë]
Liria e besimit, e ndërgjegjes dhe e fesë, është e garantuar.
Liria e besimit, e ndërgjegjes dhe e fesë ngërthen të drejtën për të
pranuar dhe për të manifestuar fenë, të drejtën për të shfaqur bindjet
personale dhe të drejtën për të pranuar ose refuzuar për të qenë anëtarë
i një bashkësie ose grupi fetar.
Askush nuk mund të detyrohet ose të ndalohet, në kundërshtim me
ndërgjegjen e vet, që të marrë pjesë në praktikimin e fesë si dhe të
bëjë publike bindjet ose besimin e tij/saj.
Liria e manifestimit të fesë, e besimit dhe e ndërgjegjes mund të
kufizohet me ligj, nëse një gjë e tillë është e domosdoshme për
mbrojtjen e sigurisë dhe rendit publik, të shëndetit, ose të të drejtave
të personave të tjerë.

Neni 39 [Konfesionet Fetare]
Republika e Kosovës siguron dhe mbron autonominë fetare dhe monumentet fetare brenda territorit të saj.
Konfesionet fetare janë të lira që të rregullojnë pavarësisht
organizimin e vet të brendshëm, veprimtaritë fetare, si dhe ritet
fetare.
Konfesionet fetare kanë të drejtë të themelojnë shkolla fetare dhe
institucione bamirëse në pajtim me këtë Kushtetutë dhe me ligj.